MONG ĐƯỢC SỐNG Ở NƠI AN TOÀN HƠN
Hết bão Kalmaegi (bão số 13) quét qua, lũ lịch sử lại ập đến. Đã hơn nửa tháng trôi qua, làng biển Đề Gi (xã Đề Gi, tỉnh Gia Lai; trước đây thuộc H.Phù Cát, tỉnh Bình Định) vẫn còn là cảnh hoang tàn, ngổn ngang. Trên bãi cát loang lổ, những cây dương khô gãy nằm chỏng chơ, từng bức tường gạch bị xé toạc, những mảnh gỗ, mảnh tôn xoắn lại…, tất cả là chứng tích về sức tàn phá dữ dội của mưa bão.
Ông Trương Văn Đông (48 tuổi, ở thôn An Quang Đông) lặng người giữa khoảng trống từng là ngôi nhà của mình. Trước đây, từ mép nước lên đến khu dân cư còn cách cả trăm mét cát và rừng dương. Nhưng rồi biển cứ lấn vào từng năm, từng đợt sóng, và cơn bão Kalmaegi với những con sóng cao 8 - 9 m đã nhổ bật những cây dương cuối cùng trước khi quật sập hàng loạt mái nhà.
Ông Trương Văn Đông đứng giữa cảnh ngổn ngang
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Sau một đêm sơ tán, gia đình ông Đông trở về chứng kiến nhà mình không còn lấy một bức tường đứng vững, cát tràn vào sâu cả mét. Không biết bấu víu vào đâu, ông đưa cả gia đình sang nhà mẹ vợ tá túc. Mỗi sáng, ông lại trở ra đống gạch vụn nhặt từng viên còn lành, như một cách nhớ về mái ấm bên bờ biển đã từng mang lại bao bình yên.
Ông Đông chia sẻ: "Sống trong vùng triều cường quá nguy hiểm. Sau cơn bão, tường gạch, bê tông còn bị đánh tan nát nữa là con người. Được nhà nước hỗ trợ đất và tiền để xây nhà thì mừng quá đi chứ. Gia đình tôi hy vọng sớm đến nơi ở mới, an cư lạc nghiệp, không phải nơm nớp lo sợ mỗi khi mùa mưa bão đến".
Thôn An Quang Đông có 24 hộ, trong đó 8 hộ bị quét sạch nhà cửa chỉ trong một đêm. Đồ đạc, tài sản hư hỏng hoặc bị sóng cuốn trôi. Bà con rất hoang mang, nhưng mảnh đất này đã gắn bó với họ cả đời, không dễ gì rời bỏ.
Cách nhà ông Đông không xa, căn nhà rộng hơn 100 m² của ông Nguyễn Quyết (50 tuổi) cũng chỉ còn trơ trọi nhà tắm và nhà vệ sinh. Phần nhà chính bị sóng đánh tan, vùi lấp dưới lớp cát biển. Sau bão, gia đình ông phải đi ở nhờ. "Chính quyền hỗ trợ 60 triệu đồng để dựng lại nhà. Tuy còn nhiều nỗi lo nhưng được hỗ trợ vậy là mừng lắm rồi", ông Quyết nói.
Căn nhà rộng cả trăm mét vuông của gia đình ông Quyết chỉ còn lại khu nhà tắm, nhà vệ sinh
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Ông Võ Văn Tài, Chủ tịch UBND xã Đề Gi, cho biết địa phương có 90 hộ nằm trong diện phải di dời đến khu tái định cư, trong đó 24 hộ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi triều cường, 8 hộ có nhà bị sập hoàn toàn. Chính quyền đã thẩm tra được 20 trường hợp, tiếp tục rà soát 4 hộ còn lại để sớm khởi công. "Chúng tôi xác định phải khẩn trương đưa dân đến nơi ở an toàn. Mỗi hộ sẽ được cấp 100 m² đất tại khu tái định cư và hỗ trợ 60 triệu đồng xây nhà. Mục tiêu là xong nhà cho bà con trước tết", ông Tài khẳng định.
KHẨN TRƯƠNG vận động giao MẶT BẰNG
Không chỉ ở vùng biển, tại P.Quy Nhơn Đông (tỉnh Gia Lai; trước đây thuộc TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), công tác dựng lại nhà cũng đang vào guồng. Ngôi nhà của bà Võ Thị Danh (thôn Hải Bắc) vừa được lực lượng triển khai mở móng, sau khi bị bão và lũ đánh sập hoàn toàn. Gia cảnh bà Danh rất khó khăn: sức khỏe yếu, nuôi 2 con nhỏ, chồng làm nghề biển thu nhập thất thường.
Mấy cơn bão trước đã làm sập một bức tường, gia đình phải che tạm bằng bạt. Đến bão Kalmaegi, mọi thứ không còn nữa. Cuối tháng 11, Bộ Công an phối hợp chính quyền địa phương hỗ trợ dựng lại nhà cho gia đình bà. "Nhà bắt đầu mở móng rồi, vợ chồng tôi vui lắm. Chắc là đến tết cũng có nhà mới. Nhưng 60 triệu đồng thì không đủ, nên chúng tôi phải vay mượn thêm để hoàn thiện", bà Danh chia sẻ.
Bãi biển Đề Gi hoang tàn, đổ nát sau bão Kalmaegi
Ảnh: Đức Nhật
Tuy nhiên, không phải hộ nào cũng mạnh dạn làm nhà mới. Một số người đắn đo vì sợ kinh phí ít, chờ con cái gom thêm hoặc chờ "ngày tốt" mới giao mặt bằng để xây nhà mới. Ông Nguyễn Quýt (88 tuổi) sống ở KP3, P.Quy Nhơn Đông hàng chục năm. Nhà ông bị bão số 13 đánh sập 3 bức tường, trận lũ sau đó làm đổ nốt bức tường còn lại. "Nhà nước hỗ trợ, vợ chồng tôi rất biết ơn. Nhưng 60 triệu đồng khó đủ, nên đang chờ con cái đóng góp thêm. Khi chuẩn bị xong, chúng tôi sẽ bàn giao mặt bằng để khởi công", ông nói.
Những gì còn sót lại của một căn nhà bên bờ biển Đề Gi
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Bãi biển Đề Gi hiện ngổn ngang thân cây khô, tường gạch vỡ và rác thải
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Ông Trần Việt Quang, Chủ tịch UBND P.Quy Nhơn Đông, cho biết phường có 11 trường hợp được hỗ trợ xây dựng nhà. Hiện các thủ tục, hồ sơ đã hoàn tất, chỉ cần người dân bàn giao mặt bằng là triển khai. "Chúng tôi triển khai với tinh thần khẩn trương, nhưng người dân trù trừ vì lo kinh phí, phần khác chờ ngày tốt. Dù vậy, phường sẽ tăng cường vận động bà con, cố gắng để tất cả các hộ có nhà trước Tết Nguyên đán", ông Quang nói.
QUÂN ĐỘI, CÔNG AN THAM GIA CHIẾN DỊCH
Ngay sau bão Kalmaegi (ngày 7.11), Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc khẳng định tỉnh sẽ hỗ trợ tiền và ngày công để xây lại nhà bị sập cho dân. Mức hỗ trợ thống nhất 60 triệu đồng/nhà sập, 5 triệu đồng/nhà tốc mái, 2 triệu đồng/nhà hư hỏng một phần. Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn yêu cầu các xã, phường thành lập tổ kiểm tra, xác minh thiệt hại, lập biên bản thẩm định kèm hình ảnh chứng minh và hồ sơ theo quy định để tỉnh hỗ trợ.
Ngày 20.11, khi lũ rút, UBND tỉnh Gia Lai lập tức chỉ đạo hỗ trợ toàn bộ các trường hợp bị thiệt hại theo mức như với bão số 13. Thống kê sơ bộ, tỉnh này thiệt hại hơn 11.600 tỉ đồng, trên 1.200 nhà sập hoàn toàn, hơn 100.000 căn bị hư hỏng hoặc ngập sâu.
Bộ Công an phối hợp UBND tỉnh Gia Lai tổ chức khởi công hàng chục căn nhà trên địa bàn tỉnh Gia Lai
Sáng 25.11, tỉnh Gia Lai phối hợp Bộ Công an khởi công 20 căn nhà mới cho người dân có nhà bị sập. Thiếu tướng Nguyễn Hồng Nguyên, Phó chánh văn phòng Bộ Công an, cho biết lực lượng công an huy động tối đa nhân lực, phương tiện, đặt mục tiêu hoàn thành trước 20.12 để bà con kịp đón năm mới.
Sở NN-MT tỉnh Gia Lai cũng trình UBND tỉnh danh mục 16 khu vực phải di dời khẩn cấp, quy mô hơn 2.223 hộ, trong đó có 1.861 hộ buộc phải di dời, tổng kinh phí 1.840 tỉ đồng. Một số khu tái định cư đã hoàn thiện hạ tầng, số còn lại gấp rút hoàn thành trước tết. Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Anh Tuấn nhấn mạnh xây dựng khu tái định cư là nhiệm vụ cấp bách, bảo vệ tính mạng và tương lai người dân.
"Chiến dịch Quang Trung", cuộc huy động thần tốc xây dựng lại nhà ở cho các hộ bị thiệt hại ở miền Trung do Thủ tướng Chính phủ phát động đã tiếp thêm luồng sinh khí mới cho những vùng đất vừa trải qua bão lũ. Chiều 1.12, cuộc "tổng tiến công" dựng lại nhà chính thức được phát động với sự đồng loạt ra quân của Bộ CHQS tỉnh và Công an tỉnh Gia Lai. Lực lượng quân đội trên địa bàn đảm nhận xây dựng 100 căn nhà cho các hộ bị sập nhà hoàn toàn. Trong đó, Bộ CHQS tỉnh trực tiếp 30 căn, Quân đoàn 34 đảm nhận 70 căn. Bộ CHQS tỉnh Gia Lai đã thành lập 20 đội thợ, mỗi đội 10 - 15 người, trong đó 3 - 5 thợ xây tay nghề cao.
Sư đoàn 315 lên bản vẽ nhà tránh lũ, xây mới cho bà con xã Hòa Thịnh
Đại tá Nguyễn Thế Vinh, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Gia Lai, khẳng định tinh thần "thần tốc" theo chỉ đạo của Thủ tướng: "Hỗ trợ dân khắc phục hậu quả thiên tai là trách nhiệm chính trị và tình cảm máu thịt của bộ đội với nhân dân". Ông yêu cầu các đơn vị hiệp đồng chặt chẽ, báo cáo tiến độ hằng ngày, xử lý kịp thời mọi vướng mắc. Ngoài chỉ tiêu được giao, Bộ CHQS tỉnh sẽ cố gắng hỗ trợ thêm nhiều hộ khác, phấn đấu để mọi gia đình đều có nhà trước tết.
