Trước đó, nhiều người dân tại các quận huyện trên địa bàn Tp.HCM đã phản ánh về việc TP tạm dừng cấp phép xây dựng nhà ở riêng lẻ có tầng hầm cho người dân với lý do bị Bộ Xây dựng "tuýt còi". Điều này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người dân trên địa bàn thành phố.
Theo một lãnh đạo Sở Xây dựng, người dân trên địa bàn Tp.HCM có nhu cầu xây dựng tầng hầm trong công trình nhà ở riêng lẻ rất lớn, đặc biệt là ở các quận trung tâm. Giai đoạn từ 2004 - đến quý 1/2024, trên địa bàn TP đã cấp giấy phép cho 1.600 công trình xây dựng có tầng hầm, riêng Q.1 có 642 công trình.
Mới đây nhất, Phó chủ tịch UBND Tp.HCM Bùi Xuân Cường đã chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về đề xuất tính toán chỗ để xe, kỹ thuật để xác định quy mô số tầng hầm của công trình trong thời gian thành phố chưa có quy hoạch không gian ngầm đô thị.
Sau cuộc họp, ông Bùi Xuân Cường đã giao Sở Quy hoạch - Kiến trúc nghiên cứu ý kiến đề xuất của Sở Xây dụng, căn cứ luật Quy hoạch đô thị, Nghị định số 39 của Chính phủ về quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị và các quy định pháp luật có liên quan để tổng hợp báo cáo, tham mưu đề xuất tháo gỡ khó khăn vướng mắc.
Trên cơ sở đó tham mưu UBND Tp.HCM hoàn chỉnh dự thảo báo cáo Bộ Xây dựng về tổng thể tình hình, thực tiễn khó khăn vướng mắc và đề xuất cách thức triển khai thực hiện, trình UBND Tp.HCM trước ngày 15/6.
Tuy nhiên, đến nay, Sở Xây dựng Tp.HCM vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể nào cho việc này mà chỉ có một báo cáo gửi UBND thành phố. Trong báo cáo này, Sở xây dựng đồng ý với kiến nghị trước đó của Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM là nhà ở riêng lẻ được xây tối đa 1 tầng hầm.
Theo Sở Xây dựng, căn cứ các quy định có liên quan, việc phê duyệt quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị và việc bổ sung nội dung quản lý quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị trong quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000, quy chế quản lý kiến trúc thuộc thẩm quyền của UBND TP.HCM.
Đồng thời, theo quy định tại Nghị định số 39 về quản lý không gian xây dựng ngầm đô thị: "Trường hợp có nhu cầu đầu tư xây dựng công trình ngầm nhưng chưa được xác định trong đồ án quy hoạch được duyệt, việc tiến hành lập quy hoạch chung hoặc quy hoạch chi tiết không gian xây dựng ngầm do UBND cấp tỉnh xem xét, quyết định".
Theo các chuyên gia, tại các khu vực đông dân cư việc cho người dân xây dựng nhà có tầng hầm sẽ giúp giảm thiểu tình trạng đậu xe bừa bãi gây mất trật tự đô thị, giảm lấn chiếm vỉa hè, sử dụng lòng đường đỗ xe, qua đó giúp giảm tải hạ tầng giao thông... Đồng thời giúp khai thác hiệu quả tiềm năng sử dụng của khu đất, tối ưu hóa diện tích xây dựng. Giúp tận dụng diện tích đất "chết" do chênh lệch địa hình, tạo mặt bằng phẳng cho công trình. Rất nhiều lợi ích nếu cho phép nhà ở riêng lẻ được xây 1 tầng hầm.