Theo báo cáo mới nhất về ngành bảo hiểm, SSI Research dự báo rằng lợi nhuận đầu tư của các doanh nghiệp có thể bị ảnh hưởng trong quý II/2022 và tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm sẽ tăng mạnh hơn trong quý III/2022.
Cụ thể, các chuyên gia của SSI Research cho rằng kết quả lợi nhuận quý II/2022 có thể sẽ không mấy khả quan đối với hầu hết các doanh nghiệp bảo hiểm do diễn biến của thị trường chứng khoán không thuận lợi. Ngoại trừ ABI, tất cả các doanh nghiệp bảo hiểm đều có đầu tư cổ phiếu.
Năm 2021, đầu tư cổ phiếu chiếm khoảng 2-9% tổng danh mục đầu tư và chiếm 10-46% lợi nhuận đầu tư. Các chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp bảo hiểm có thể sẽ phải trích lập dự phòng cho các khoản đầu tư cổ phiếu làm ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng.
Mặc dù lãi suất tăng nhưng tỷ lệ bồi thường sẽ quay lại mức bình thường và lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu sẽ không còn thuận lợi như 2021. Tác động của môi trường tăng lãi suất sẽ thể hiện rõ hơn ở tăng trưởng lợi nhuận năm 2023.
Tuy vậy, theo các chuyên gia, tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của ngành sẽ khả quan trong năm 2022.
Ngoài ra, đà tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm duy trì ổn định giữa các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ (tăng 14,5% so với cùng kỳ) và giảm nhẹ ở các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ (tăng 12,6%). SSI Research kỳ vọng tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm sẽ tăng mạnh hơn trong quý III/2022.
Kết thúc quý I/2022, lợi nhuận trước thuế của các công ty bảo hiểm phi nhân thọ giảm 1% so với cùng kỳ. Thu nhập từ hoạt động đầu tư giảm 15% do cả lãi suất huy động bình quân thấp hơn và các doanh nghiệp không còn nhiều lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu như quý I/2022.
Với mức tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm mạnh mẽ, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm của hầu hết các công ty bảo hiểm phi nhân thọ đều đạt kết quả khả quan, tăng 28% so với cùng kỳ, tỷ lệ bồi thường và tỷ lệ kết hợp đều duy trì ở mức thấp.
Quý I/2022, tổng doanh thu phí bảo hiểm đạt 55.500 tỷ đồng, tăng 14,6% so với cùng kỳ. trong đó phí bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ lần lượt đạt 38,4 nghìn tỷ đồng (tăng 14.6%) và 17 nghìn tỷ đồng (tăng 14,7%). Doanh thu phí khai thác mới giảm lần thứ hai trong nhiều năm, đạt 10,8 nghìn tỷ đồng, giảm 9,8% so với cùng kỳ. Một số doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm nhân thọ có sự sụt giảm mạnh về số lượng đại lý trong quý I/2022.
Luật Bảo hiểm mới sẽ tác động tích cực đến thị trường
Về Luật kinh doanh bảo hiểm mới (sửa đổi), các chuyên gia cho rằng luật mới sẽ có tác động tích cực đến sự phát triển lâu dài của thị trường bảo hiểm. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu một giải pháp để cải thiện cấu trúc tổng thể của thị trường, do lợi nhuận hiện tại không được phân bổ hợp lý trong toàn bộ chuỗi giá trị của ngành.
Cụ thể, trong khi các công ty môi giới bảo hiểm được hưởng biên lợi nhuận cao vào thời điểm hiện tại, các công ty kinh doanh bảo hiểm đang phải chịu gánh nặng với việc giải quyết bài toán quản lý chi phí (từ định phí bảo hiểm, cấp đơn, chi phí bán hàng, hoa hồng cho đến việc quản lý hợp đồng & quản lý bồi thường cũng như tránh trục lợi bảo hiểm) và khả năng sinh lời ở mức thấp.
Bán bảo hiểm tại ngân hàng không bị coi là hình thức ép buộc
Dự thảo sửa đổi Luật kinh doanh Bảo hiểm đã quy định hành vi "Đe dọa, ép buộc giao kết hợp đồng bảo hiểm" là hành vi bị nghiêm cấm đối với các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm. Tuy nhiên, hướng dẫn chi tiết và các chế tài liên quan sẽ được quy định rõ ràng trong các văn bản dưới luật tiếp theo.
Trong những năm vừa qua, việc cá nhân vay vốn buộc phải mua kèm sản phẩm bảo hiểm nhân thọ là điều khá phổ biến. Tuy nhiên, gần đây theo quan sát của chúng tôi, một số ngân hàng đã đưa ra lựa chọn cho khách hàng có thể vay vốn với lãi suất cho vay ưu đãi (khoảng 20-80 điểm cơ bản) nếu họ chọn mua sản phẩm bảo hiểm nhân thọ hoặc vay vốn với lãi suất thông thường nếu không chọn mua sản phẩm bảo hiểm nhân thọ.
"Theo quan điểm của chúng tôi, trong trường hợp tất cả các ngân hàng chuyển đổi sang cách thức này, việc bán sản phẩm bảo hiểm nhân thọ tại ngân hàng có thể không bị coi là một hình thức ép buộc", báo cáo viết.
DN bảo hiểm không được đầu tư kinh doanh bất động sản
Một trong những điểm nhấn khác trong luật mới dự kiến là về hạn chế về loại hình đầu tư. Đây là một vấn đề đang được tranh luận hiện nay, do đầu tư kinh doanh bất động sản được xếp vào danh mục bị cấm trong các dự thảo trước đây, ngoại trừ một số trường hợp.
Trong bản dự thảo cuối cùng đã nêu rõ, doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm không được đầu tư trực tiếp vào bất động sản vì tổ chức, cá nhân muốn đầu tư thì phải thành lập doanh nghiệp đầu tư bất động sản (Khoản 1, Điều 10 Luật Kinh doanh bất động sản).
Tuy nhiên, DNBH có thể mua cổ phiếu của các công ty bất động sản niêm yết, chứng chỉ quỹ của Quỹ đại chúng, mua BĐS làm trụ sở kinh doanh và cho thuê trụ sở kinh doanh chưa sử dụng hết.
