Chuyên gia an ninh mạng Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ và Hợp tác quốc tế, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (Ảnh: Quyết Thắng).
Đây không chỉ là một thay đổi về mặt thủ tục, mà còn là một động thái mạnh mẽ nhằm siết chặt quản lý, tăng cường an ninh và minh bạch hóa các giao dịch tài chính trong bối cảnh lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi và phức tạp.
Siết chặt định danh để lấp “kẽ hở” tài khoản ảo
Quy định này, được nêu rõ tại điểm c khoản 5 Điều 17 Thông tư 17/2024/TT-NHNN, yêu cầu bắt buộc đối chiếu giấy tờ tùy thân và dữ liệu sinh trắc học của người đại diện hợp pháp khi thực hiện giao dịch điện tử.
Sau thời hạn trên, các ngân hàng sẽ tạm dừng cung cấp dịch vụ thanh toán và rút tiền điện tử đối với những tài khoản chưa tuân thủ, nhằm đảm bảo chấp hành nghiêm túc quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ và Hợp tác Quốc tế, Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia (NCA), việc áp dụng xác thực sinh trắc học cho tài khoản doanh nghiệp mang một ý nghĩa quan trọng.
Tương tự như đối với tài khoản cá nhân, biện pháp này được kỳ vọng sẽ giúp loại bỏ tình trạng tài khoản doanh nghiệp ảo, thiếu sự quản lý, vốn là một kẽ hở để các đối tượng xấu lợi dụng.
Tuy nhiên, ông Sơn cũng thẳng thắn nhìn nhận rằng, dù đây là một lớp bảo vệ định danh mạnh mẽ, khiến việc giả mạo trở nên khó khăn hơn rất nhiều, xác thực sinh trắc học không phải là “lá chắn” có thể loại bỏ hoàn toàn lừa đảo.
"Hiện tại, các đối tượng lừa đảo thậm chí tổ chức bắt, nuôi nhốt người để tiến hành xác thực sinh trắc học với tài khoản cá nhân, việc tương tự cũng có thể xảy ra với tài khoản doanh nghiệp", ông Sơn cảnh báo.
Dù vậy, trong bối cảnh các tài khoản doanh nghiệp đang thiếu sự kiểm soát chặt chẽ như hiện nay, yêu cầu xác thực sinh trắc học từ ngày 1/7 được xem là một bước đi đúng hướng và rất giá trị.
Đặc biệt, sau khi tài khoản cá nhân bị siết chặt bởi xác thực sinh trắc học, tội phạm đã có dấu hiệu chuyển hướng sang lợi dụng tài khoản doanh nghiệp.
Sinh trắc học không phải “lá chắn toàn năng”
Việc áp dụng sinh trắc học lần này được kỳ vọng sẽ gây thêm khó khăn cho hoạt động phi pháp đang diễn ra phức tạp. Dù vậy, chuyên gia cho rằng nguồn lợi bất chính vẫn sẽ thúc đẩy tội phạm tìm kiếm những phương thức tinh vi hơn.
Một câu hỏi được đặt ra là liệu việc doanh nghiệp có thể mở không giới hạn số lượng tài khoản có làm giảm hiệu quả của quy định mới hay không?
Giải đáp thắc mắc này, ông Sơn cho biết: "Thực tế, việc một doanh nghiệp có thể mở nhiều tài khoản không phải là vấn đề cần giải quyết. Theo nhu cầu kinh doanh sản xuất, doanh nghiệp vẫn có thể mở các tài khoản ở các ngân hàng khác nhau".
Điểm mấu chốt của việc áp dụng sinh trắc học, theo vị chuyên gia là "xác định rõ trách nhiệm chủ doanh nghiệp trong các giao dịch liên quan đến tài khoản ngân hàng. Từ đó làm cơ sở để các biện pháp quản lý và xử phạt khi phát hiện vi phạm được hiệu quả hơn”.
Ông Sơn nhấn mạnh, cuộc chiến chống lừa đảo trực tuyến là một hành trình dài hơi, đòi hỏi sự hợp lực của nhiều giải pháp. Xác thực sinh trắc học cho tài khoản doanh nghiệp là một trong những biện pháp quan trọng, cần được kết hợp với việc quản lý chặt chẽ dữ liệu cá nhân, tăng cường đào tạo nhận thức cho người dùng và xử lý nghiêm minh các đối tượng vi phạm.
"Sẽ tiếp tục có các hình thức lừa đảo mới xuất hiện, bởi bản chất lừa đảo là khai thác các yếu tố tâm lý để trục lợi. Các biện pháp về quản lý, công nghệ sẽ hỗ trợ, bảo vệ người dùng, nhưng quan trọng nhất vẫn phải nâng cao sức đề kháng cho người dùng khi tham gia không gian số”, ông Sơn nhận định.
Có thể thấy rằng, quy định mới này không chỉ là một rào cản kỹ thuật mà còn là một lời nhắc nhở về trách nhiệm của mỗi doanh nghiệp và cá nhân trong việc xây dựng một môi trường giao dịch trực tuyến an toàn và minh bạch hơn.
Đây là một bước tiến cần thiết, dù thách thức vẫn còn ở phía trước, nhưng nó thể hiện quyết tâm của các cơ quan quản lý trong việc bảo vệ người dân và doanh nghiệp trước những rủi ro tiềm ẩn trên không gian mạng.
