Xe tăng T-80BVM của Nga vừa xuất hiện trên chiến trường tỉnh Sumy (Ukraine), trực tiếp phá hủy các vị trí ngụy trang và sinh lực của lực lượng vũ trang Ukraine (AFU).
Đằng sau sức mạnh ấn tượng đó là cả một hệ thống công nghệ hiện đại: từ động cơ phản lực khí cho đến giáp phản ứng nổ Relikt và hệ thống điều khiển hỏa lực cải tiến.
Video: Bộ Quốc phòng Nga.
Dựa trên các nguồn thông tin Izvestia, Vesti.ru, Regnum, và các nguồn khác, bài viết sẽ phân tích các đặc điểm công nghệ, cải tiến, hiệu quả chiến đấu của T-80BVM trên chiến trường...
Tổng quan về T-80BVM
T-80BVM là phiên bản nâng cấp của T-80BV, dòng xe tăng chủ lực (MBT) được phát triển từ thời Liên Xô, nổi bật với động cơ turbine khí mạnh mẽ.
Phiên bản BVM được thiết kế để cải thiện hỏa lực, khả năng bảo vệ, và tính cơ động, đồng thời tích hợp các công nghệ mới để đối phó với các mối đe dọa hiện đại như tên lửa chống tăng (ATGM) và máy bay không người lái (UAV).
Theo các nguồn tin, T-80BVM được sản xuất và hiện đại hóa bởi Omsktransmash, một bộ phận của Tập đoàn Uralvagonzavod, với mục tiêu đáp ứng nhu cầu cấp bách của quân đội Nga trong các chiến dịch quân sự, đặc biệt tại Ukraine.
Các cải tiến kỹ thuật công nghệ chính của T-80BVM
T-80BVM được trang bị pháo nòng trơn 125mm 2A46M-4, cải tiến từ các phiên bản trước, có khả năng bắn tên lửa chống tăng 9M119M Invar qua nòng pháo. Pháo này cho phép tấn công mục tiêu ở khoảng cách lên đến 8km với sự hỗ trợ của máy bay không người lái điều chỉnh hỏa lực.
Xe tăng được tích hợp kính ngắm đa kênh Sosna-U (hoặc 1PN96MT trong một số trường hợp do thiếu hụt linh kiện), cải thiện khả năng quan sát và ngắm bắn trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc ban đêm.
Tuy nhiên, một số báo cáo cho thấy Nga đã thay thế Sosna-U bằng 1PN96MT-02 đơn giản hơn do các vấn đề về nguồn cung linh kiện.
T-80BVM sử dụng nhiều loại đạn, bao gồm đạn xuyên giáp, đạn nổ phá mảnh, và đạn uranium nghèo, giúp tăng khả năng tiêu diệt các mục tiêu bọc thép và công sự.
T-80BVM được trang bị giáp phản ứng nổ Relikt, một phiên bản tiên tiến hơn so với Kontakt-5, giúp tăng khả năng chống lại tên lửa chống tăng như Javelin và NLAW.
Ngoài ra, mô-đun giáp phản ứng nhanh "Krysha" (mái nhà) được bổ sung để bảo vệ phần nóc tháp pháo trước các cuộc tấn công từ trên cao, đặc biệt từ drone kamikaze.
Phiên bản T-80BVM Model 2023 được bổ sung lồng thép phía trên tháp pháo và thân xe để chống lại các cuộc tấn công bằng drone. Tuy nhiên, hiệu quả của lồng thép này vẫn còn tranh cãi, vì các drone Ukraine đã chứng minh khả năng vượt qua các biện pháp bảo vệ này.
Một số xe tăng được trang bị hệ thống gây nhiễu điện tử Volnorez, hoạt động ở dải tần 0.3-6 GHz với công suất 30W, nhằm vô hiệu hóa tín hiệu điều khiển của drone trong phạm vi 1km. Tuy nhiên, hệ thống này không được lắp đặt trên tất cả các xe tăng do hạn chế về sản xuất và chi phí.
T-80BVM Model 2023 sử dụng lớp phủ Nakidka, làm từ vật liệu tổng hợp đặc biệt, giúp giảm tín hiệu nhiệt và radar, tăng khả năng tàng hình trước các hệ thống trinh sát của đối phương.
T-80BVM sử dụng động cơ turbine khí GTD-1250 với công suất 1.250 mã lực, cho phép đạt tốc độ tối đa lên đến 80km/h và khả năng tăng tốc nhanh, phù hợp với chiến thuật đánh nhanh rút gọn. Tuy nhiên, động cơ này tiêu thụ nhiên liệu cao, gây khó khăn cho hậu cần, đặc biệt trong các chiến dịch kéo dài.
Hệ thống treo và xích xe được nâng cấp để tăng độ bền và khả năng cơ động trên địa hình phức tạp.
Ảnh: Bộ Quốc phòng Liên bang Nga.
Hiệu quả chiến đấu của T-80BVM
Theo các nguồn tin Izvestia và Vesti.ru, T-80BVM đã chứng minh hiệu quả trong một số tình huống chiến đấu, đặc biệt trong vai trò hỗ trợ hỏa lực gián tiếp.
Các xe tăng này được sử dụng kết hợp với drone trinh sát để xác định và tiêu diệt các vị trí ẩn nấp và lực lượng của đối phương, như trong các chiến dịch ở Sumy và khu vực Krasny Liman.
Với sự hỗ trợ của UAV, T-80BVM có thể bắn phá các công sự kiên cố của đối phương ở khoảng cách xa, tận dụng pháo 125mm với quỹ đạo bắn cong (mounted trajectory). Điều này giúp giảm nguy cơ bị phản công trực tiếp từ các vũ khí chống tăng.
T-80BVM được sử dụng để hỗ trợ các đơn vị bộ binh trong các cuộc tấn công, đặc biệt ở khu vực đô thị hoặc địa hình phức tạp như Kupyansk và Donetsk.
Ảnh: Bộ Quốc phòng Liên bang Nga.
So sánh với các xe tăng khác
So với các dòng xe tăng khác của Nga như T-72B3M và T-90M, T-80BVM có ưu thế về tốc độ và khả năng cơ động nhờ động cơ turbine khí, nhưng lại thua kém về tính kinh tế và khả năng duy trì hoạt động lâu dài.
So với các xe tăng phương Tây như M1 Abrams hay Leopard 2, T-80BVM có lợi thế về chi phí sản xuất và khả năng hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt, nhưng kém hơn về công nghệ điện tử và hệ thống bảo vệ chủ động.
T-80BVM là một nỗ lực đáng kể của Nga trong việc hiện đại hóa lực lượng xe tăng để đối phó với các mối đe dọa hiện đại.
Các cải tiến về hỏa lực, giáp bảo vệ, và khả năng tàng hình cho thấy sự thích nghi với chiến trường Ukraine, nơi drone và tên lửa chống tăng đóng vai trò quan trọng.
Trong bối cảnh tác chiến hiện đại, nơi công nghệ drone và vũ khí chống tăng ngày càng phát triển, T-80BVM cần được sử dụng trong các chiến thuật phối hợp tốt hơn và tiếp tục được cải tiến để duy trì tính cạnh tranh trên chiến trường.
