Cà phê không chỉ là thức uống yêu thích mà còn là 'người bạn sức khỏe' nếu dùng đúng cách.
Cà phê là một trong những thức uống phổ biến nhất trên thế giới, không chỉ vì hương vị đặc trưng và khả năng giúp tỉnh táo, mà còn bởi hàng loạt lợi ích sức khỏe đã được khoa học chứng minh. Theo chuyên trang Verywell Health, cà phê chứa hàng trăm hợp chất hoạt tính sinh học, trong đó nổi bật là các chất chống ôxy hóa như polyphenol và axit chlorogenic. Những dưỡng chất này góp phần chống viêm, điều hòa chuyển hóa và bảo vệ tế bào.
Đáng chú ý, uống cà phê điều độ mỗi ngày có thể giúp phòng ngừa nhiều bệnh mãn tính nguy hiểm dưới đây:
Giảm nguy cơ tiểu đường type 2
Tiểu đường type 2 là bệnh chuyển hóa phổ biến, đặc biệt trong lối sống hiện đại ít vận động và giàu đường. Một nghiên cứu lớn đăng trên chuyên san Diabetologia đã theo dõi hơn 120.000 người trong vòng 4 năm. Kết quả cho thấy, những người uống ít nhất một ly cà phê mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn 11%.
Các hợp chất trong cà phê như axit chlorogenic, cafestol và kahweol đã được chứng minh là có thể tăng độ nhạy insulin, giảm mức đường huyết lúc đói, giảm viêm và cải thiện hormone GLP-1 - yếu tố quan trọng giúp điều hòa lượng đường trong máu.
Bảo vệ gan và phòng ngừa ung thư gan
Ung thư gan là một trong những loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao. Tuy nhiên, cà phê có thể đóng vai trò như một lá chắn tự nhiên cho gan. Chất polyphenol giúp bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do gốc tự do, trong khi caffeine hỗ trợ giảm tích tụ mỡ trong gan, yếu tố liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ và xơ gan.
Một số nghiên cứu còn ghi nhận, uống cà phê thường xuyên có thể giảm nguy cơ xơ gan, điều kiện nền dẫn đến ung thư gan.
Với hàng loạt lợi ích được khoa học chứng minh, từ phòng ngừa tiểu đường, bảo vệ gan, đến hỗ trợ trí não, việc bổ sung cà phê vào chế độ sinh hoạt hàng ngày một cách hợp lý có thể mang lại những hiệu quả lâu dài cho sức khỏe.
Giảm nguy cơ bệnh Parkinson
Parkinson là bệnh thoái hóa thần kinh gây ảnh hưởng đến khả năng vận động. Caffeine, thành phần chính trong cà phê, có đặc tính bảo vệ thần kinh mạnh mẽ.
Một phân tích tổng hợp được công bố trên Movement Disorders cho thấy, người uống cà phê có nguy cơ mắc Parkinson thấp hơn khoảng 25%. Caffeine hoạt động bằng cách điều hòa các thụ thể adenosine trong não và bảo vệ tế bào thần kinh sản xuất dopamine, yếu tố cốt lõi trong bệnh lý Parkinson.
Ngăn ngừa Alzheimer và suy giảm nhận thức
Alzheimer là nguyên nhân hàng đầu gây sa sút trí tuệ ở người cao tuổi, với đặc trưng là sự tích tụ mảng amyloid-beta trong não. Một nghiên cứu đăng trên Journal of Alzheimer's Disease phát hiện, uống khoảng 3 ly cà phê mỗi ngày trong độ tuổi trung niên có thể giảm tới 65% nguy cơ mắc Alzheimer khi về già.
Các chuyên gia tin rằng caffeine cùng hợp chất chống ô xy hóa trong cà phê giúp giảm viêm não, bảo vệ mạch máu não và làm chậm quá trình tích tụ amyloid-beta - thủ phạm chính gây Alzheimer.
Tiến sĩ Claire Collins, chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Newcastle (Australia), cho biết: "Cà phê có thể là một phần của chế độ ăn uống lành mạnh nếu sử dụng điều độ, khoảng 2-3 ly mỗi ngày. Tuy nhiên, cần tránh thêm quá nhiều đường hoặc kem béo, vì điều này có thể làm mất đi lợi ích sức khỏe ban đầu".
Ngoài ra, một số người có cơ địa nhạy cảm với caffeine nên theo dõi liều lượng tiêu thụ để tránh các tác dụng phụ như mất ngủ, lo âu hoặc tăng nhịp tim.
