Ngày 25-8, TAND Hà Nội xét xử ông Nguyễn Đức Chung về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ trong vụ án nâng khống giá cây xanh.
Cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung trong một phiên tòa trước đó
Đây là vụ án thứ 4 ông Chung bị khởi tố, truy tố và xét xử. Cựu chủ tịch Hà Nội đang thi hành tổng cộng 12 năm tù tại ba vụ án: chiếm đoạt tài liệu mật liên quan vụ án Nhật Cường, mua sắm chế phẩm Redoxy-3C, can thiệp đấu thầu tại Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội.
Trong vụ án nâng khống giá cây xanh này, 14 người khác bị truy tố về các tội: buôn lậu; vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí; in, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước; thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Kết quả điều tra xác định trong quá trình trồng mới, thay thế, bổ sung cây xanh trên địa bàn Hà Nội giai đoạn 2016-2019, một số cá nhân tại UBND Hà Nội và các đơn vị liên quan có hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.
Cụ thể, trước năm 2016, việc trồng mới, thay thế, bổ sung cây xanh trên địa bàn HN đã được UBND chỉ đạo các sở ngành liên quan tổ chức 8 gói thầu và vẫn đang thực hiện. Theo kế hoạch thì sẽ tiếp tục tổ chức 14 gói thầu để thực hiện trong năm 2016.
Tháng 12-2015, Nguyễn Đức Chung được bổ nhiệm làm Chủ tịch UBND Hà Nội. Mặc dù ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch được giao phụ trách lĩnh vực dịch vụ công ích, trong đó có mảng cây xanh nhưng bị cáo Chung vẫn trực tiếp can thiệp, chỉ đạo xuyên suốt toàn diện mảng công tác cây xanh.
Tháng 2-2016, ông Chung yêu cầu ''tạm dừng toàn bộ việc đấu thầu'', ''trước mắt đặt hàng từng quý'', ''cho phép vừa khảo sát, vừa thực hiện và hoàn thiện thủ tục, thanh quyết toán chặt chẽ theo đúng quy định''… Ông Chung chỉ đạo các sở ngành xây dựng tiêu chí tổ chức đấu thầu công tác trồng cây xanh.
Nhưng bên ngoài cuộc họp, ông Chung chỉ đạo ''miệng'' buộc ông Lê Văn Dục, giám đốc Sở Xây dựng, phải giao các lãnh đạo, cán bộ liên quan đặt hàng trực tiếp Công ty Sinh thái Xanh. Đây là công ty mới thành lập, không đủ năng lực đấu thầu hoặc đặt hàng, do bị cáo Bùi Văn Mận, người có quan hệ thân thiết với bị cáo Chung, làm giám đốc.
Ngoài ra, bị cáo Vũ Kiên Trung, Chủ tịch Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội (Công ty Cây xanh), doanh nghiệp trực thuộc UBND TP Hà Nội cũng có mối quan hệ thân thiết với ông Chung.
Từ đây, ông Chung chỉ đạo miệng, áp đặt cho Sở Xây dựng phải áp dụng hình thức đặt hàng với hai công ty này.
Thực hiện chỉ đạo của bị cáo Chung, từ năm 2016 đến năm 2019, mặc dù việc trồng mới cây xanh trên địa bàn Hà Nội đủ điều kiện đấu thầu nhưng Ban Duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng không tổ chức đấu thầu mà ký hợp đồng đặt hàng, giao Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh tiến hành trồng cây trước.
Sau đó, đơn vị này mới thực hiện các bước lập dự toán, thẩm định trình UBND phê duyệt phương án lựa chọn nhà thầu, phê duyệt phương án đặt hàng, dự toán cuối năm...
Kết quả điều tra xác định Ban duy tu đã đặt hàng Công ty Cây xanh 10 hợp đồng trị giá hơn 241 tỉ đồng; Công ty Sinh Thái Xanh 6 hợp đồng, hơn 43 tỉ đồng.
Tuy nhiên quá trình thực hiện hợp đồng các bị can đã bắt tay nâng khống giá cây xanh, hợp thức hóa hồ sơ, thu lời bất chính gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 34 tỉ đồng.
VKS xác định ông Nguyễn Đức Chung là người đứng đầu UBND tỉnh có nhiệm vụ quản lý và tổ chức sử dụng có hiệu quả công sở, tài sản, các phương tiện làm việc và ngân sách nhà nước được giao.
Tuy nhiên, ông Chung lợi dụng chức vụ quyền hạn, ,chỉ đạo cấp dưới thực hiện đặt hàng trái quy định, sau đó hợp thức hồ sơ đặt hàng, dự toán, quyết toán.
Tại cơ quan điều tra, Bùi Văn Mận khai do được ông Nguyễn Đức Chung tạo điều kiện nên đã chi 1,2 tỉ trồng cây tài trợ cho Trường mầm non Yển Khê (Phú Thọ - cạnh nhà bố mẹ ông Chung). Công ty của Mận trồng cây nhưng lấy tư cách của ông Chung tài trợ. Bùi Văn Mận cũng trồng nhiều loại cây tại nhà bố mẹ đẻ của ông Chung.
Còn bị cáo Vũ Kiên Trung khai trong các dịp lễ, Tết từ năm 2016 - 2020 đã nhiều lần đưa tiền, quà cho ông Chung, tổng 2,6 tỉ đồng với mục đích cảm ơn ông Chung đã tạo điều kiện và chỉ đạo sở ngành Hà Nội đặt hàng công ty.