Sáng 14/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, Quốc hội nghe Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình.
Thay mặt Chính phủ, trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biếtviệc đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình là bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô theo mô hình trung tâm kép đã được nhiều đô thị lớn trên thế giới áp dụng thành công.
Nguyên nhân là do Cảng hàng không quốc tế Nội Bài hiện đang khai thác vượt công suất. Đồng thời, so với các Cảng hàng không quốc tế lớn trong khu vực thì Cảng hàng không quốc tế Nội Bài có chất lượng dịch vụ và công nghệ kém hơn. Mặc dù Bộ Xây dựng đang nghiên cứu quy hoạch mở rộng Cảng hàng không quốc tế Nội Bài về phía nam nhưng gặp nhiều khó khăn do phải di dời lượng lớn dân cư, chi phí giải phóng mặt bằng rất lớn và cần nhiều thời gian để thực hiện.
Vì vậy, việc đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình sẽ giúp phát huy lợi thế về vị trí, về không gian để tạo động lực thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ của khu vực. Đồng thời, sẽ giữ vai trò bổ trợ chiến lược cho Nội Bài.
"Cảng hàng không quốc tế Gia Bình có ý nghĩa đặc biệt trong đảm bảo an ninh quốc phòng và phục vụ các sự kiện đối ngoại của Nhà nước, đặc biệt là Hội nghị cấp cao APEC 2027, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh nói.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, việc đầu tư dự án phù hợp với Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050; Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống Cảng hàng không quốc tế thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050; Quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Gia Bình thời kỳ 2021 - 2030 và tầm nhìn đến 2050, phù hợp với quy hoạch của tỉnh Bắc Ninh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh nhấn mạnh, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được đầu tư theo chuẩn mực quốc tế, phục vụ khai thác lưỡng dụng, đảm bảo hoạt động an ninh quốc phòng và các sự kiện đối ngoại quan trọng, trong đó có Hội nghị cấp cao APEC 2027.
Sân bay này cũng đạt tiêu chuẩn dịch vụ Cảng hàng không quốc tế 5 sao, thuộc nhóm 10 Cảng hàng không 5 sao hàng đầu thế giới theo tiêu chí của Skytrax và nằm trong nhóm sân bay có trải nghiệm hành khách xuất sắc theo đánh giá của Hội đồng Sân bay Quốc tế.
Đồng thời, hướng tới cửa ngõ hàng không của miền Bắc, là Cảng hàng không trung chuyển hành khách, hàng hóa và cơ sở bảo dưỡng, sửa chữa, đại tu máy bay của khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Công suất 30 triệu hành khách/năm
Về quy mô đầu tư, Bộ trưởng Trần Hồng Minh cho biết, Cảng hàng không quốc tế Gia Bình được đầu tư với quy mô cấp 4F theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế. Đáp ứng nhu cầu đến năm 2030 là khoảng 30 triệu hành khách/năm, 1,6 triệu tấn hàng hóa và đến năm 2050 là khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa.
Sân bay này được xây dựng 2 cặp đường hạ - cất cánh song song, mỗi cặp gồm 2 đường cất hạ cánh. Các đường cất hạ cánh có chiều dài từ 3.500 đến 4.000 mét, đáp ứng tất cả các loại máy bay thân rộng, tầm xa thế hệ mới hiện nay.
Nhà ga hành khách được xây dựng đáp ứng tiêu chuẩn phục vụ 5 sao, đảm bảo phục vụ hành khách thuận tiện, thân thiện và hiệu quả. Nhà ga VIP được xây dựng độc lập với khu ga hành khách, đáp ứng nhu cầu phục vụ chất lượng cao đối với các sự kiện đối ngoại của Nhà nước.
Tổng vốn đầu tư là khoảng 196.378 tỷ đồng, gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp. Trong đó giai đoạn một khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn hai khoảng 55.142 tỷ đồng. Thời gian hoạt động của dự án là 70 năm, từ 2025 đến 2095.
Chính phủ kiến nghị Quốc hội xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình và chính sách đặc biệt hỗ trợ đầu tư dự án.
Giám sát định kỳ 5 năm/lần
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Trình bày Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban đã có báo cáo đầy đủ, thẩm tra việc chấp nhận chủ trương đầu tư dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết đầu tư dự án, dự án đáp ứng các tiêu chí thuộc thẩm quyền của Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư, Hồ sơ dự án cơ bản đầy đủ thành phần theo quy định.
Bên cạnh đó, cần làm rõ phương thức đào tạo, chuyển đổi nghề, tạo việc làm cho người dân bị ảnh hưởng. Đặc biệt, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị phân tích cơ sở xác định thời gian hoạt động của dự án là 70 năm.
Theo đó, cần xác định thời gian hoạt động của dự án dựa trên thời gian thu hồi vốn thực tế và quy định giám sát định kỳ 5 năm một lần để cập nhật doanh thu, chi phí, lợi nhuận và điều chỉnh linh hoạt nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng.
Về sơ bộ tổng mức đầu tư, Chủ nhiệm Phan Văn Mãi đề nghị làm rõ hơn căn cứ tính suất đầu tư của dự án, so sánh suất đầu tư với các dự án sân bay tương đương trong khu vực và điều chỉnh theo giá địa phương để lựa chọn mức chi phí phù hợp, tối ưu.
Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cần xây dựng phương án bảo tồn chi tiết, đánh giá tác động và cơ chế giám sát việc di dời, xác định rõ vai trò thẩm định và quản lý của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Đồng thời, áp dụng các biện pháp khoa học, công nghệ hiện đại để bảo đảm bảo tồn giá trị gốc, tránh biến dạng di tích.
Bên cạnh đó, quy định rõ trách nhiệm, thời hạn, cơ chế báo cáo và hậu kiểm đối với Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Ninh trong quá trình thực hiện các thủ tục đất đai, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời di tích lịch sử, văn hóa. Đồng thời, thiết lập cơ chế giám sát của Quốc hội, các Bộ ngành, cơ quan Trung ương, bảo đảm tính minh bạch trong thực hiện cơ chế, chính sách đặc biệt.
Ngoài ra, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ sớm báo cáo Quốc hội về việc ban hành và triển khai thực hiện Nghị quyết số 03 ngày 14/8/2025 của Chính phủ về cơ chế, chính sách đặc thù xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình tại kỳ họp thứ 10 theo quy định.
