Rào cản nào "trói" kinh tế tư nhân?

Ngày 10.6, Báo Pháp luật TP.HCM tổ chức tọa đàm "Loại bỏ những rào cản để kinh tế tư nhân phát triển theo Nghị quyết 68". Ông Nguyễn Thái Bình, Phó tổng biên tập Báo Pháp luật TP.HCM, phát biểu: Tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 68 là đặt doanh nghiệp tư nhân vào trung tâm của thiết kế chính sách, tạo ra một thể chế minh bạch, ổn định để doanh nghiệp có thể phát huy tối đa nội lực và sáng tạo. "Trên tinh thần đó, cuộc tọa đàm hôm nay là nơi để các doanh nhân chia sẻ kinh nghiệm thực tế, các chuyên gia lý giải gốc rễ các vấn đề và cơ quan quản lý lắng nghe để hoàn thiện chính sách từ đó các rào cản bị đẩy lùi, các chính sách mới sẽ điều chỉnh cho phù hợp với thực tiễn", ông Bình nhấn mạnh.

ẢNH: BTC

ThS Vũ Xuân Hưng, Trưởng phòng Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tại TP.HCM báo cáo thực trạng đáng báo động: Nỗi ám ảnh cố hữu mang tên "đất đai" và "thuế phí" là hai lĩnh vực bị phàn nàn nhiều nhất trong năm 2024 với tỷ lệ lần lượt 40% và 33%. Trong năm 2024, một doanh nghiệp điển hình vẫn phải dành tới 23,72% quỹ thời gian chỉ để tìm hiểu và tuân thủ các quy định pháp luật. Quỹ thời gian quý báu đó đáng lẽ phải được dành cho sản xuất, đổi mới và tìm kiếm thị trường. Đáng lo ngại hơn, có tới 36,61% doanh nghiệp cho biết phải trả chi phí không chính thức và gần 67% cảm nhận hiện tượng nhũng nhiễu khi giải quyết thủ tục là phổ biến. "Những con số này cho thấy sức khỏe và niềm tin của doanh nghiệp vẫn đang bị bào mòn", ông Hưng nhận định.

Một số doanh nghiệp tham gia tọa đàm cũng dẫn chứng các rào cản như để lập một văn phòng công chứng cần làm 2 loại thủ tục khác nhau để được cùng 1 sở tư pháp phê duyệt. Hay một doanh nghiệp trồng sâm xuất khẩu nhưng lập dự án đã 2 năm và trực tiếp gặp 4 bộ nhờ tư vấn thủ tục không xong và đến thời điểm này vẫn chưa biết "gõ cửa nào hoặc hỏi ai" để hoàn thành thủ tục. Có trường hợp doanh nghiệp làm tốt và năm nào cũng được khen thưởng nhưng không dám nhận vì liên tục bị cán bộ cơ sở nhũng nhiễu.

TS Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế, nhận định: Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị và 198 của Quốc hội đã thay đổi hoàn toàn tư duy quản lý về kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, trước khi 2 nghị quyết này ra đời vẫn còn tới 15.000 loại điều kiện kinh doanh hay còn gọi nôm na là giấy phép con tồn tại ở các lĩnh vực ngành nghề. Nay rào cản về thể chế đã được mở rồi nhưng vấn đề quan trọng là tư duy cả bộ máy quản lý nhà nước phải được thông suốt, quán triệt và thực hiện hiệu quả. Đây cũng là điều khó nhất. "Theo tôi, phải thay đổi tư duy bộ máy quản lý và xây dựng lực lượng công chức mẫn cán với công vụ là quan trọng nhất", TS Trần Du Lịch đúc kết kinh nghiệm 30 năm tư vấn chính sách và học hỏi kinh nghiệm từ nhiều nước.