Các loại ung thư thường thường gây ngứa da bao gồm:
- Ung thư liên quan đến máu (bệnh bạch cầu và u lympho)
- Ung thư da
- Ung thư gan
- Ung thư túi mật
- Ung thư ống mật
Ung thư gây ngứa
Ung thư máu, ung thư da có khả năng gây ngứa cao nhất. Tuy nhiên, ngứa da cũng có thể là dấu hiệu của ung thư bộ phận sinh dục, một số dạng ung thư vú và các loại ung thư khác.
1. Ung thư máu
Bất kỳ bệnh ung thư liên quan đến máu nào cũng có thể gây ngứa, bao gồm:
- U lympho Hodgkin
- U lympho không Hodgkin
- U lympho da nguyên phát
- Bệnh bạch cầu lymphocytic
- Bệnh bạch cầu dòng tủy
- Bệnh đa u tủy
Hai loại ung thư liên quan đến máu có khả năng gây ngứa cao nhất là u lympho da nguyên phát và bệnh bạch cầu tủy.
2. Ung thư da
Ung thư da thường gây ngứa. Ngứa gặp nhiều hơn ở ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy. Ngứa ít gặp hơn ở ung thư hắc tố nhưng vẫn có thể là một triệu chứng.
3. Ung thư gan, ống mật, tuyến tụy và túi mật
Một số bệnh lý có thể ảnh hưởng đến ống dẫn mật, dẫn đến tắc nghẽn và tích tụ muối mật trong da. Điều này có thể gây ngứa lan tỏa. Khi dòng chảy của mật bị suy giảm hoặc thay đổi, tình trạng này được gọi là ứ mật.
Các triệu chứng khác có thể bao gồm vàng da, nước tiểu sẫm màu, đau bụng và tích tụ dịch trong bụng (cổ trướng).
Một số bệnh ung thư có thể góp phần gây ứ mật, chẳng hạn như ung thư tuyến tụy, ung thư ống mật và ung thư gan. Tuy nhiên, một số bệnh lý không phải ung thư cũng có thể gây ứ mật, chẳng hạn như viêm gan, viêm tụy và sỏi ống mật.
4. Ung thư âm hộ và ung thư hậu môn
Ngứa bộ phận sinh dục có nhiều khả năng do các nguyên nhân khác ngoài ung thư. Tuy nhiên, ngứa có thể là triệu chứng của ung thư âm hộ hoặc ung thư hậu môn.
5. Ung thư vú
Ngứa là triệu chứng không phổ biến của ung thư vú, nhưng có thể xảy ra, đặc biệt là ở ung thư vú dạng viêm hoặc bệnh Paget ở vú.
- Ung thư vú viêm: Đây là một dạng ung thư vú hiếm gặp, có thể gây đỏ một bên vú, núm vú bị tụt vào trong và da bị rỗ (giống như vỏ cam) ở một bên vú, cùng nhiều triệu chứng khác. Ngứa cũng có thể xuất hiện.
- Bệnh Paget vú: Loại ung thư này chủ yếu ảnh hưởng đến núm vú và quầng vú. Các triệu chứng ban đầu có thể giống như bệnh chàm, và núm vú có thể xuất hiện vảy hoặc đỏ. Các triệu chứng kèm theo là nóng và ngứa rát. Loại ung thư này thường được phát hiện cùng với các dạng ung thư vú khác.
6. Khối u thần kinh nội tiết
Khối u thần kinh nội tiết là khối u phát triển chậm, ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh nội tiết - những tế bào được tìm thấy khắp cơ thể, truyền tín hiệu thông qua hormone.
7. Ung thư di căn
Ung thư bắt nguồn từ một nơi khác trong cơ thể và di căn đến da, có thể gây ngứa. Các nguồn di căn da phổ biến bao gồm:
- Ung thư vú
- Ung thư phổi
- Ung thư trực tràng
Ung thư di căn đến gan cũng có thể gây ngứa, tương tự như ngứa liên quan đến ung thư gan nguyên phát bắt đầu từ gan. Các loại ung thư phổ biến nhất di căn đến gan bao gồm:
- Ung thư trực tràng
- Ung thư vú
- Ung thư thực quản
- Ung thư dạ dày
- Ung thư tuyến tụy
- Ung thư phổi
- Ung thư thận
- Ung thư hắc tố
Ung thư gây ngứa như thế nào?
Ung thư có thể gây ngứa theo nhiều cách. Cơ thể chứa nhiều đầu dây thần kinh gây ngứa, tương tự như các thụ thể đau gây đau.
Nhìn chung, bất cứ thứ gì kích thích các đầu dây thần kinh này đều có thể gây ngứa.
- Viêm: Ung thư máu có nhiều khả năng gây ra các triệu chứng phát ban trên da, chẳng hạn như nổi cục, phát ban hoặc các tổn thương khác. Các tình trạng viêm da này có thể gây ngứa .
- Tích tụ muối mật: Mật là dịch tiêu hóa do gan sản xuất và chủ yếu được tạo thành từ muối mật. Tắc nghẽn ống dẫn mật có thể dẫn đến tích tụ bilirubin trong máu.
Các loại ung thư có thể gây ra tình trạng này bao gồm ung thư ống mật, ung thư tuyến tụy và ung thư gan.
Điều trị ung thư và ngứa
Phần lớn các phương pháp điều trị ung thư đều có tác dụng phụ tiềm ẩn là ngứa. Ngoài ra, nhiều loại thuốc được sử dụng để giảm các triệu chứng ung thư cũng có thể gây ngứa. Các phương pháp điều trị có thể gây ngứa bao gồm:
- Hóa trị, hay còn gọi là biện pháp sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư, đặc biệt nếu cơ thể bị dị ứng với thuốc. Nhiều loại thuốc cũng có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc viêm gan, dẫn đến ngứa.
- Thuốc hoặc phương pháp điều trị miễn dịch kích thích hệ thống miễn dịch chống lại ung thư có thể gây ngứa, đặc biệt là interferon và interleukin-2.
- Xạ trị, hay sử dụng sóng năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư, thường gây ngứa, đặc biệt là ở giai đoạn sau của quá trình điều trị khi da bắt đầu lành lại.
- Thuốc opioid dùng để giảm đau hoặc thuốc chống buồn nôn, có thể gây ngứa.
Kiểm soát tình trạng ngứa do ung thư là điều cần thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống, đặc biệt là khi ngứa dữ dội, chẳng hạn như khi di căn gan hoặc u lympho tế bào T.
Thông thường, việc điều trị ung thư tiềm ẩn sẽ giúp giảm ngứa. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng khả thi, chẳng hạn như với ung thư giai đoạn tiến triển. Có thể mất một thời gian để hết ngứa.
Các cách giúp kiểm soát ngứa da:
- Kem và sữa dưỡng da
- Thuốc bôi, ví dụ steroid bôi ngoài da
- Tắm nước ấm
- Sử dụng máy tạo độ ẩm nếu không khí khô
- Mặc quần áo rộng rãi
- Chườm mát
- Châm cứu
Hãy trao đổi với bác sĩ về tình trạng của bạn. Việc kiểm soát cơn ngứa phụ thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ có thể giúp đảm bảo điều trị hiệu quả.
Nguyên nhân gây ngứa không phải do ung thư
Một số tình trạng sức khỏe khác cũng có thể gây ngứa da. Người bệnh có thể bị ngứa do da khô hoặc các bệnh lý khác như chàm. Đôi khi, các tình trạng sức khỏe tâm thần như căng thẳng hoặc lo lắng cũng có thể dẫn đến ngứa da.
Ngoài ra, các tình trạng như tiểu đường, rối loạn tuyến giáp và nhiễm ký sinh trùng cũng có thể gây ngứa da.
Nếu bạn bị ngứa dai dẳng và lo ngại rằng tình trạng này không phải do nguyên nhân lành tính, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh để xác định nguyên nhân gây ngứa và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Ngứa thường không phải do ung thư mà do một nguyên nhân khác. Tuy nhiên, đôi khi nó có thể là triệu chứng của ung thư hoặc tác dụng phụ của điều trị ung thư.
