Tháng 5/2024, khi đang đi nghỉ dưỡng cùng gia đình, điều dưỡng Dương Thị Hồng, 32 tuổi, công tác tại khoa Nội tiết – Cơ xương khớp của Bệnh viện Lão khoa Trung ương, phát hiện một bé trai 8 tuổi đang nằm bất tỉnh dưới nước. Bé đã được sơ cứu sai cách.
Nhận thấy sự việc nghiêm trọng, chị Hồng lập tức chạy tới, giới thiệu mình là nhân viên y tế và quyết liệt yêu cầu đặt cháu bé xuống mặt phẳng cứng để tiến hành cấp cứu. Sau khi kiểm tra và xác định bé không còn dấu hiệu sinh tồn, chị lập tức thực hiện ép tim và thổi ngạt trong khoảng 3–4 phút. Bé trai nôn ra nhiều nước, có ý thức trở lại và được chuyển ngay tới bệnh viện gần nhất để tiếp tục điều trị.
Lãnh đạo Bệnh viện Lão Khoa Trung ương trao tặng giấy khen và phần thưởng dành cho điều dưỡng Hồng. (Ảnh: BVCC)
Chỉ hai tháng sau, vào tháng 7/2024, nữ điều dưỡng Nguyễn Thị Thảo, công tác tại khoa Hô hấp – Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng, đang chở con về nhà tại thôn 6, xã Kiền Bái, phát hiện một người đàn ông (ông nội cháu bé) đang bế trên tay một trẻ sơ sinh 7 ngày tuổi trong tình trạng bị ngừng thở, tím tái, chạy đằng sau là người mẹ đang khóc thất thanh.
Với linh cảm của người mẹ có con nhỏ và kinh nghiệm nhiều năm trong nghề điều dưỡng, chị Thảo lập tức dừng xe, tự giới thiệu là nhân viên y tế, đỡ cháu bé trên tay người đàn ông rồi khẩn trương thực hiện ép tim ngoài lồng ngực, hà hơi thổi ngạt, hút mũi miệng trực tiếp.
Sau đó, chị cùng gia đình bế cháu bé lên taxi và hỗ trợ cấp cứu liên tục suốt quãng đường tới Bệnh viện Đa khoa huyện Thủy Nguyên. Khi tới viện, chị báo cáo: “bệnh nhân đã ngừng thở, ngừng tim, đề nghị mọi người lấy nội khí quản để cấp cứu”. Nhờ vậy, bé sơ sinh có mạch đập trở lại và được chuyển đến Bệnh viện Trẻ em Hải Phòng để điều trị chuyên sâu. Sau 6 ngày, sức khỏe bé ổn định, bú tốt và các chỉ số máu đang hồi phục bình thường.
Điều dưỡng Thảo chăm sóc trẻ sơ sinh.
Tháng 4/2025, Trung tâm Y tế Thanh Ba (Phú Thọ) tiếp nhận một trẻ 12 tuổi được chuyển vào viện sau va chạm giao thông, trong tình trạng đau đầu, chóng mặt, buồn nôn. Qua phim chụp, bệnh nhân bị chấn thương sọ não, vỡ xương trán, đa vết thương phần mềm, được chỉ định giảm đau, tiêm kháng độc uốn ván cùng kháng sinh.
Ngay sau khi tiêm kháng sinh, trẻ xuất hiện dấu hiệu sốc phản vệ (khó thở, mạch nhanh, huyết áp tụt) dẫn đến ngừng tim, ngừng thở. Bệnh viện lập tức kích hoạt báo động đỏ, huy động toàn bộ nhân lực cấp cứu phần lớn thời gian.
Khi đó, người nhà mất bình tĩnh, la hét và tấn công nhân viên y tế; một nam điều dưỡng đang lấy dụng cụ y tế bị người nhà bệnh nhân đạp vào bụng. Dù bị hành hung, tập thể y bác sĩ và đặc biệt nam điều dưỡng vẫn tập trung cấp cứu, không rời bỏ vị trí, không phản ứng lại.
Sau 5 phút, trẻ tỉnh, gọi biết và huyết áp đo được ổn định, 20 phút tiếp theo, bệnh nhân tỉnh táo, thở oxy qua gọng kính, giao tiếp bình thường với nhân viên y tế và người nhà.
Tháng 10/2025 – một vụ việc đau lòng xảy ra tại phòng 305, khoa Sơ sinh của Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An: đối tượng Bàn Văn Vỹ (sinh 1996, quê Bắc Ninh, trú xã Quế Phong, Nghệ An) trong lúc chăm vợ vừa sinh đôi đã bất ngờ dùng dao gọt hoa quả tấn công nhiều người trong phòng, khiến 7 nạn nhân bị thương.
Giữa lúc hỗn loạn, Vỹ bế hai trẻ sơ sinh định ném qua cửa sổ nhưng bị hai người nhà giằng lại. Các điều dưỡng khác lao đến ngăn cản, cứu đứa trẻ thì bị đối tượng truy đuổi, tấn công.
Trong số đó, nữ điều dưỡng Nguyễn Thùy Trang bị thương nặng nhất với 11 vết đâm, trong đó 4 vết chí mạng ở vùng cổ và ngực, sốc mất máu, tràn máu màng phổi phải và đã được mổ cấp cứu kịp thời.
Từ những câu chuyện vượt ngoài nhiệm vụ thường nhật này, dễ thấy rằng người lao động trong ngành điều dưỡng không chỉ là thực hiện hướng dẫn y lệnh, mà có thể xuất hiện bất ngờ trong vai trò “người hùng”. Khi một sự cố xảy ra, việc nhanh nhạy, quyết đoán và triển khai kỹ thuật đúng – như ép tim, thổi ngạt – có thể phân biệt giữa sinh mạng và mất mát.
Đồng thời, ngành y tế đứng trước thách thức phải bảo vệ lực lượng điều dưỡng – những người sẵn sàng đứng ở tuyến đầu không chỉ trong phòng bệnh mà cả khi bất ngờ với vai trò cấp cứu ngoài hiện trường, và cả khi đối mặt với bạo lực y khoa.
