Sự việc FTX sụp đổ đã gây rúng động thị trường tiền số toàn cầu. Tuy nhiên, nội dung của báo cáo hé lộ những chi tiết đáng sợ dẫn tới sự sụp đổ của một đế chế mà nhà sáng lập của nó từng tuyên bố rằng có thể nuốt chửng cả Goldman Sachs.
Ray vừa trở thành CEO của FTX sau khi nhà sáng lập Sam Bankman-Fried tuyên bố từ chức. Ông là người từng giúp đỡ Enron vượt qua cú sập của chính nó. Trong báo cáo gửi lên tòa án, ông mô tả đó mà một trong những ví dụ tồi tệ nhất về kiểm soát công ty mà ông từ gặp phải.
Với một người có tới 40 năm kinh nghiệm về pháp lý và tái cơ cấu, nhận định của Ray cho thấy tình trạng ở FTX tệ đến mức nào.
Hoàn toàn thiếu kiểm soát tài chính
“Chưa bao giờ trong sự nghiệp của mình, tôi nhìn thấy một doanh nghiệp chẳng hề có sự kiểm soát tài chính giống như thế này. Hoàn toàn không có bất cứ một thông tin tài chính đáng tin cậy nào ở đây”, Ray nói trong bản báo cáo gửi lên tòa án.
Vị chuyên gia này đã chỉ trích ban quản lý cũ, bao gồm cả Sam Bankman-Fried, vì đã thất bại trong việc nắm bắt và giải quyết lỗ hổng đáng kinh ngạc, trị giá hàng tỷ USD trong bảng cân đối kế toán của Alameda Research-FTX. Thiệt hại cho các nhà đầu tư có thể lên đến 8 tỷ USD. Với những thiếu sót cơ bản trong hệ thống kế toán, kiểm toán và giải ngân, Ray và các nhân viên điều tra của mình sẽ mất “một thời gian” để tìm ra được sự thật.
Báo cáo tài chính không đáng tin cậy
Ray cũng khẳng định Tòa án và các bên liên quan không thể dựa vào báo cáo tài chính của FTX để đánh giá mọi việc. Ông chỉ ra những lo ngại đáng kể về tình hình tài chính của FTX.
Tuy nhiên, báo cáo tài chính là thước đo quan trọng để định giá và đầu tư vào một công ty. Các quỹ đầu tư mạo hiểm đã đổ hàng tỷ USD vào Bankman-Fried và các công ty con của y khi định giá chúng có giá trị hàng chục tỷ USD.
Đối với các khoản đầu tư mạo hiểm thông thường, sổ sách và báo cáo tài chính đã được kiểm toán đều sẽ được trình bày với các nhà đầu tư. Việc Ray khẳng định báo cáo tài chính nhiều công ty con của FTX là không đáng tin cậy đã đặt ra những câu hỏi mới về sự cẩn trọng, ngay cả với những ông lớn trong ngành tài chính, vốn ủng hộ Bankman-Fried.
Những căn hộ áp mái, đặc quyền và xa xỉ phẩm
“Ở Bahamas, tôi hiểu rằng quỹ của FTX đã được sử dụng để mua nhà và các vật dụng cá nhân khác cho nhân viên và cố vấn. Tôi tin là gần như không có tài liệu nào chứng minh đây là các khoản vay ngay cả khi một số bất động sản được cá nhân đứng tên”, Ray nói.
Theo cách nói của Ray, nhiều tài sản được mua bằng tiền của FTX lại đang đứng tên các cá nhân mà họ chẳng phải chịu bất kể ràng buộc nào. Đáng chú ý, căn hộ áp mái trị giá hơn 40 triệu USD của tội đồ Bankman-Fried cũng nhanh chóng được bán ra sau vụ phá sản. Giờ đây, thông tin về nó đã không còn được công khai.
Những báo cáo khác cho thấy nhân viên của FTX ở Bahamas được hưởng những đặc quyền xa hoa với những món đồ xa xỉ ở Bahamas bằng chính tiền của công ty.
Những biểu tượng cảm xúc quyền lực và đắt đỏ
Ray cho biết ở FTX không hề có các biện pháp kiểm soát giải ngân mà ông tin là phù hợp với một doanh nghiệp kinh doanh. Ví dụ, các nhân viên của FTX chỉ gửi yêu cầu thanh toán thông qua nền tảng trò chuyện trực tuyến, nơi một nhóm giám sát viên phê duyệt các khoản giải ngân bằng cách phản hồi bằng các biểu tượng cảm xúc (emojis) được cá nhân hóa.
Bỏ mặc sự phát triển của ngành công nghiệp tài chính toàn cầu, nhóm của Bankman-Fried vẫn chỉ dùng các công cụ nội bộ để chuyển tiền của công ty đến tay nhân viên trên khắp thế giới. Hiện chưa rõ FTX sử dụng nền tảng nào nhưng trước đây, họ dùng Slack để liên lạc nội bộ.
Sự ưu ái cho Alameda
Các hoạt động quản lý không thể chấp nhận được tại FTX còn bao gồm việc sử dụng email không bảo mật để truy cập các phần tối mật và dữ liệu cực kỳ nhạy cảm. Tuy nhiên, đó không phải điều tồi tệ nhất. Ở FTX, không tồn tại việc kiểm soát, đối chiếu nhưng lại phổ dụng nạn sử dụng phần mềm để che giấu việc lạm dụng tiền của khách hàng. Ngoài ra, Alameda, công ty riêng của Bankman-Fried, lại được ưu ái một cách khác thường khi có đặc quyền, đặc lợi mà hoàn toàn không bị kiểm soát.
Alameda Research nằm ở vị trí trung tâm trong đế chế của Bankman-Fried. Nó thực hiện các giao dịch bí mật trên FTX cùng các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức khác. Tuy nhiên, Alameda và FTX thân thiết hơn nhiều so với những gì họ công bố. Ray nói rằng Alameda được bí mật miễn trừ khỏi “một số khía cạnh trong giao thức thanh lý tự động trên FTX”.
Không rõ Ray muốn nói điều gì. Trong giao dịch tiền số, thanh lý tự động có nhiều điểm tương đồng với việc bị margin call trên thị trường chứng khoán.
Tham khảo: CNBC