Ngày 19/8/2022, Tổng Giám đốc Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) đã ký Quyết định số 109/QĐ-VSD ban hành Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán tại VSD thay thế Quy chế hoạt động bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán ban hành kèm theo Quyết định số 211/QĐ-VSD ngày 18/12/2015; Quyết định số 110/QĐ-VSD ban hành quy chế Thành viên lưu ký tại VSD thay thế Quy chế Thành viên lưu ký ban hành kèm theo Quyết định số 112/QĐ-VSD ngày 23/8/2021.
Hai Quy chế mới được ban hành để đáp ứng việc rút ngắn thời gian thanh toán giao dịch chứng khoán (cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm), qua đó mang lại lợi ích tốt hơn cho nhà đầu tư và thị trường khi nhà đầu tư có thể bán chứng khoán mua ngày T+0 ngay trong phiên giao dịch chiều ngày T+2 thay vì chờ đến ngày T+3 như trước đây.
Quy chế có một số nội dung thay đổi mới như sau:
Thời gian ngân hàng thanh toán (NHTT) hoàn tất thanh toán tiền và VSD hoàn tất thanh toán chứng khoán được điều chỉnh từ 15h30-16h00 lên 11h00-11h30 ngày T+2 (trường hợp có phát sinh thành viên lưu ký mất khả năng thanh toán tiền thì thời gian hoàn tất thanh toán chậm nhất là 12h00).
Thành viên lưu ký phải thực hiện phân bổ tiền và chứng khoán cho khách hàng ngay sau khi NHTT hoàn tất thanh toán tiền và VSD hoàn tất thanh toán chứng khoán, đảm bảo hoàn tất trước 13h ngày thanh toán; đồng thời thông báo cho VSD về kết quả thực hiện chậm nhất 16h30 cùng ngày.
Bổ sung một số trường hợp xử lý vi phạm do vi phạm quy định Quy chế hoạt động bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán để tăng cường quản lý rủi ro từ việc điều chỉnh thời gian hoàn tất thanh toán giao dịch chứng khoán.
Hai Quy chế mới này có hiệu lực từ ngày 29/8/2022. Theo đó, nhà đầu tư có giao dịch mua, bán chứng khoán ngày 25/8/2022 (ngày T+0) sẽ nhận được chứng khoán, tiền trước 13h ngày 29/8/2022 (ngày T+2) để có thể thực hiện mua, bán chứng khoán trong phiên giao dịch buổi chiều cùng ngày.
Việc rút ngắn chu kỳ thanh toán được đa số nhà đầu tư hoàn nghênh. Thay vì đợi qua 3 phiên giao dịch mới có thể hành động, hiện nhà đầu tư đã có thể rút ngắn thời gian giao dịch, có khả năng ứng phó nhanh nhạy hơn với những biến động mạnh của cổ phiếu và thị trường. Từ đó, tỷ suất sinh lời trong quá trình đầu tư sẽ có thể được cải thiện.
Đồng thời, chu kỳ thanh toán được rút ngắn cũng được kỳ vọng sẽ tạo ra những tác động tích cực lên thanh khoản của thị trường khi thu gọn thời gian thanh toán lên nửa ngày, nhờ vậy vòng quay giao dịch của nhà đầu tư sẽ tăng lên.
Ví dụ cụ thể trong trường hợp mua cổ phiếu rồi bán ngay khi cổ phiếu về tài khoản, với quy định cũ thì nhà đầu tư cần 6 phiên giao dịch liên tục để hoàn thành 1 chu trình đồng thời sang phiên thứ 7 mới có thể sử dụng tiền bán chứng khoán để mua tiếp. Trong khi đó với quy định mới, nhà đầu tư có thể hoàn thành tới 2 chu trình mua - bán chứng khoán chỉ trong 7 phiên giao dịch liên tục
Cổ phiếu và tiền sớm về tài khoản kỳ vọng giúp dòng tiền vận động nhanh hơn trên thị trường, từ đó cải thiện yếu tố thanh khoản, điều lâu nay đang khiến nhà đầu tư lo lắng khi đang trong xu hướng giảm sút mạnh từ sau khi giao dịch bùng nổ trong giai đoạn tháng 11 năm ngoái
