Trong bếp Việt, nếu phải kể tên một loại cây đa năng khi vừa làm gia vị, vừa làm thuốc, lại dễ trồng dễ chăm thì cây chanh chắc chắn phải có mặt. Không chỉ có quả chanh là nguyên liệu quen thuộc để pha nước chấm, nêm canh, uống nước mà lá chanh cũng là một phần giá trị nhưng ít ai để ý tới.
Lá chanh được dùng nhiều trong các món ăn truyền thống như gà luộc, cháo, xào sả ớt, thậm chí là nướng. Ngoài tác dụng tạo hương thơm, lá chanh còn được xem là "thần dược tự nhiên" với vô vàn lợi ích cho sức khỏe như:
- Tăng sức đề kháng, nhờ lượng vitamin C và tinh dầu tự nhiên giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus.
- Giảm cảm cúm, tiêu đờm, ho và viêm họng.
- Tốt cho tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu, cải thiện nhu động ruột.
- Làm dịu thần kinh, giảm stress, cải thiện giấc ngủ.
- Hỗ trợ làm đẹp da, mờ thâm và chống lão hóa nhẹ nhàng.
- Làm sạch khoang miệng, thơm miệng, phòng viêm lợi.
Với mức giá chỉ từ 5.000 - 15.000 đồng một túi ngoài chợ, lá chanh rõ ràng là món gia vị bình dân nhưng công dụng "thượng hạng". Muốn có lá chanh để sử dụng quanh năm thì bạn cũng có thể tự trồng cực đơn giản. Cây chanh có thể trồng trong chậu, đặt ở ban công, sân thượng hoặc hiên nhà, miễn là đủ ánh sáng và thoát nước tốt.
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết giúp bạn có một cây chanh khỏe mạnh, ra lá xanh tốt:
1. Trồng bằng hạt hoặc cành giâm
- Từ hạt: Chọn hạt từ quả chanh tươi, rửa sạch, ngâm trong nước rồi để ráo và ươm vào đất ẩm. Hạt nảy mầm sau khoảng 1 - 2 tuần.
Ngâm hạt
Nảy mầm
- Từ cành giâm: Chọn cành bánh tẻ (không quá non, không quá già), cắt khoảng 20cm, nhúng gốc vào thuốc kích rễ rồi cắm xuống đất ẩm.
Chọn cành giâm
Sau 1 thời giâm cành giâm sẽ mọc rễ
2. Chọn chậu và đất
Dùng chậu có lỗ thoát nước, kích thước từ trung bình đến lớn. Còn đất cần tơi xốp, thoát nước tốt. Bạn có thể trộn đất với phân trùn quế, tro trấu và mùn hữu cơ để cây phát triển mạnh.
3. Chăm sóc
- Cây chanh rất ưa nắng, bạn nên đặt ở nơi nhiều ánh sáng (tối thiểu 5 - 6 tiếng/ngày) và đừng quên tưới nước vừa phải, không để ngập úng.
- Bón phân định kỳ 1 - 2 lần/tháng bằng phân hữu cơ hoặc phân vi sinh.
- Cắt tỉa nhẹ sau mỗi đợt thu hoạch để cây ra lá non thường xuyên.
4. Thu hoạch
Lá chanh có thể bắt đầu thu hoạch liên tục sau khoảng 4 - 6 tháng trồng nếu chăm sóc tốt. Bạn nên hái lá bánh tẻ để giữ cây luôn ra mầm mới. Lưu ý là không nên hái quá nhiều trong một lần, chỉ hái vừa đủ để cây có thời gian phục hồi và tiếp tục phát triển.
Trồng cây chanh tại nhà không chỉ giúp bạn tiết kiệm và tiện hơn khi nấu ăn mà còn tạo ra một nguồn nguyên liệu xanh, sạch, sẵn có để chăm sóc sức khỏe cả nhà. Với hương thơm dịu nhẹ, hình dáng nhỏ gọn, cây chanh cũng là một loại cây cảnh hữu ích giúp làm mát không gian, thanh lọc không khí tự nhiên.
