Mỗi khi nhắc đến đèo Ngang, những câu thơ của thi sĩ Bà Huyện Thanh Quan lại bất giác hiện lên trong tâm trí, rõ mồn một qua từng áng thơ bất hủ. Ai cũng đã từng ít nhất một lần nghe đến đèo Ngang, nhưng người thật sự bước đến đèo Ngang và tận tai tận mắt cảm nhận vẻ đẹp của cung đường này thì không nhiều.
Đèo Ngang là ranh giới tự nhiên của hai tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh. (Ảnh: liem.vutu)
Đèo Ngang là một con đèo nằm ở ranh giới của hai tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh. Với chiều dài 6km, đỉnh cao khoảng 250m, đèo Ngang tuy khá ngắn và không sở hữu nhiều khúc cua nghẹt thở, hiểm trở như nhiều con đèo nổi tiếng khác ở Việt Nam, dẫu vậy cung đường này vẫn mang vẻ trữ tình và lôi cuốn riêng làm say lòng người lữ khách.
Cung đường thuộc một phần của Quốc lộ 1A, gồm Nam đèo Ngang và Bắc đèo Ngang. (Ảnh: nhs124)
Vị trí nằm vắt ngang dãy Hoành Sơn, đèo Ngang sở hữu một khung cảnh ngoạn mục với một bên là núi đồi, một bên là vực sâu.
Bức tranh thiên nhiên với đất trời, cỏ cây xen lẫn ngập cung đường trong những dòng thơ của Bà Huyện Thanh Quan hiện ra một cách rõ nét ngay khi vừa đặt chân đến đèo Ngang. Những dãy núi trùng điệp phía xa xa ẩn hiện dưới làn mây trắng, từng đám lá ngọn cỏ mọc cao vút bên vực, điểm tô những đóa hoa dại bay phấp phới theo chiều gió,... mọi thứ đều hòa vào bức tranh chung tạo nên vẻ đẹp thơ mộng ở nơi đây.
Khung cảnh một góc đèo Ngang với núi non trùng điệp xanh mướt. (Ảnh: kann_nguyen)
Mỗi đoạn đường trên đèo Ngang có độ nghiêng và dốc chênh lệch khá lớn khiến chuyến hành trình càng thêm phần phiêu lưu với các tay lái thích chinh phục.
Chậm rãi lướt trên con đường ngoằn ngoèo trải dài thênh thang vắng bóng người, hít một hơi sâu vào lồng ngực ngắm nhìn trời đất bao la, một cảm giác khoan khoái khó tả như lan rộng khắp cơ thể khiến mọi phiền lo như theo gió cuốn bay hết thảy.
Một góc cua trên đèo Ngang. (Ảnh: chuchuphung)
Từ đèo Ngang phóng tầm mắt nhìn xuống, du khách có thể bao quát một phần đường cong uốn lượn của đèo, những dòng sông mềm mại chảy quanh chân núi, thửa ruộng nửa vàng nửa xanh hay các nếp nhà nho nhỏ giữa bốn bề thiên nhiên tươi đẹp.
Khung cảnh làng quên thanh bình bên dưới chân đèo. (Ảnh: anna.nguyen1204)
Một trong những điểm không thể bỏ qua khi đến đèo Ngang chính là cửa ải Hoành Sơn Quan. Nằm ngay trên đỉnh đèo, di tích này được ví như "cổng trời" của đèo Ngang với lịch sử hào hùng đằng sau. Được xây dựng vào năm 1833, Hoành Sơn Quan là một chứng nhân lịch sử cho những thăng trầm mà người dân và mảnh đất nơi đây từng trải qua.
Hoành Sơn Quan - "cổng trời" trên đỉnh đèo Ngang. (Ảnh: nguyenkhaitrung)
Bên cạnh đó, dưới chân đèo Ngang về phía Quảng Bình còn có đền thờ bà Liễu Hạnh, bãi tắm Hòn La, Quảng Đông, Cảnh Dương xinh đẹp, và khu du lịch Vũng Chùa Đảo Yến - nơi yên nghỉ của Đại tướng Võ Nguyên Giáp cách tầm 7km.
Đường lên Hoành Sơn Quan mọc đầy rêu xanh và cỏ dại. (Ảnh: vitran16)
Một chuyến đi ngắn xuyên Hà Tĩnh đến Quảng Bình qua ranh giới tự nhiên của hai tỉnh là đèo Ngang, du khách không chỉ được dịp chiêm ngưỡng vẻ đẹp thực tế của con đèo trữ tình mình từng được học trong sách giáo khoa, mà còn có cơ hội để khám phá những di tích, công trình mang đậm tính lịch sử hào hùng của dân tộc.
