Trên thực tế, có một số thói quen nhỏ khi nấu ăn tưởng chừng vô hại nhưng lại gây nên những hậu quả rất lớn. Mỗi ngày, chúng đều âm thầm ảnh hưởng tới sức khoẻ của các thành viên trong gia đình. Những thói quen xấu này có thể không rõ ràng trong thời gian ngắn, nhưng theo thời gian, chúng có thể trở thành "tác nhân" tiềm ẩn gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Hậu quả nghiêm trọng nhất là tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, đặc biệt là các khối u ác tính của hệ tiêu hóa như ung thư dạ dày, ung thư gan.
Không kiểm soát được nhiệt độ dầu
Một thói quen phổ biến là chiên thức ăn ở nhiệt độ dầu quá cao. Mọi người đều biết rằng đồ chiên rán rất giòn và ngon, đặc biệt là gà rán, khoai tây chiên,… Tuy nhiên, nếu nhiệt độ dầu không được kiểm soát đúng cách, trên bề mặt thực phẩm sẽ sinh ra một chất gọi là "acrylamide".
Acrylamide là chất gây ung thư điển hình không chỉ tồn tại trong các món chiên mà còn được sinh ra trong quá trình nấu nướng ở nhiệt độ cao như nướng, quay, xào… Nghiên cứu khoa học cho thấy acrylamide đã được chứng minh là có tác dụng gây ung thư trong các thí nghiệm trên động vật. Mặc dù cơ chế gây ung thư ở người vẫn chưa được xác định đầy đủ nhưng không thể bỏ qua tác hại của nó đối với cơ thể con người.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi nhiệt độ dầu vượt quá 180°C, đường trong thực phẩm sẽ kết hợp với các axit amin tạo thành acrylamide. Để hạn chế sản sinh ra các chất không tốt cho sức khỏe, khi nấu nướng, tốt nhất chúng ta nên dùng lửa vừa phải và không nên nấu chín quá hoặc chiên quá chín thức ăn.
Đặc biệt đối với những người vốn đã có vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, chẳng hạn như người trung niên và người già bị huyết áp cao và mỡ máu cao, phương pháp nấu ăn không đúng cách có thể đẩy nhanh quá trình xuất hiện các vấn đề về tim mạch.
Xào rau với nhiều dầu
Việc nạp quá nhiều chất béo không chỉ dễ dẫn đến tăng cân mà còn làm tăng lipid máu và thậm chí là tích tụ mỡ nội tạng. Nghiên cứu cho thấy, việc hấp thụ quá nhiều chất béo sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo của cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư đường tiêu hóa, ung thư vú,…
Ví dụ, có một bệnh nhân thích nấu các bữa ăn tại nhà, cô ấy thường dùng nhiều dầu khi nấu ăn hơn những người khác vì nghĩ rằng điều này có thể đảm bảo được "mùi thơm" và "độ mềm" của món ăn.
Tuy nhiên, theo thời gian, cô nhận thấy mình tăng cân và thường xuyên cảm thấy mệt mỏi. Sau một thời gian quan sát và kiểm tra, người ta phát hiện cô có dấu hiệu gan nhiễm mỡ. Bác sĩ nói với cô rằng nếu cô ăn quá nhiều dầu mỡ, không những cân nặng của cô sẽ tăng lên mà điều tệ hơn nữa là nó còn gây áp lực lớn lên gan và tim, thậm chí có thể dẫn đến các bệnh về tim mạch và nguy cơ ung thư.
Sử dụng dầu chiên rán nhiều lần
Nhiều người có thói quen tái sử dụng dầu khi nấu ăn tại nhà, cách làm này rất phổ biến ở nhiều gia đình, đặc biệt là khi làm các món chiên, xào. Một số người cho rằng dầu sau khi chiên sẽ có vị thơm ngon, việc tái sử dụng dầu không chỉ đỡ rắc rối mà còn tiết kiệm. Nhiều người có thể không biết rằng nếu dầu bị đun nóng nhiều lần, nó sẽ bắt đầu bị oxy hóa và sinh ra hàng loạt thứ có hại, chẳng hạn là các chất độc hại như peroxide và acrylamide.
Những thứ này không tốt cho gan, thận và các cơ quan khác của cơ thể con người, đồng thời còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Vì vậy, khi nấu nướng chúng ta vẫn phải cẩn thận không để dầu cháy quá nhiều lần.
Đun nấu đồ ăn quá kĩ
Ngày nay, để theo đuổi một lối ăn uống lành mạnh hơn, nhiều gia đình thích nấu các món ăn bằng cách luộc chín vì nghĩ rằng điều này có thể giữ được nhiều chất dinh dưỡng hơn. Rau luộc quả thực có thể làm giảm lượng chất béo nạp vào nhưng nếu không được xử lý đúng cách cũng sẽ làm tăng nguy cơ đối với sức khỏe.
Đặc biệt đối với một số loại rau được luộc ở nhiệt độ cao, đun sôi lâu có thể làm mất đi chất dinh dưỡng trong thực phẩm và thải ra một số chất có hại. Một số loại rau, nếu không được rửa sạch, gọt vỏ đúng cách sẽ tăng nguy cơ nhiễm phải dư lượng thuốc trừ sâu và kim loại nặng.
Những thói quen nhỏ hàng ngày này có vẻ không phải là vấn đề lớn nhưng thực tế chúng có thể tiềm ẩn những nguy cơ đáng kể về sức khỏe. Đối với mỗi thành viên trong gia đình, việc phát triển thói quen nấu nướng lành mạnh là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mọi người và tránh khỏi bệnh ung thư.
