Năm 2019, khi Brent Whitehead và Matt Lohstroh đang là sinh viên năm thứ hai tại Đại học Texas A&M, cặp đôi này đã quyết định tham gia vào việc kinh doanh khai thác bitcoin trên các mỏ dầu ở Đông Texas. Vào thời điểm đó, ý tưởng về việc các công ty dầu khí hợp lực với các công ty khai thác bitcoin được coi là hướng đi mới mẻ, cũng là một điều cấm kỵ lớn.
Nhưng Whitehead, một kỹ sư xuất thân từ gia đình có lịch sử lâu đời trong lĩnh vực sản xuất dầu khí và Lohstroh, một chuyên gia tài chính với nỗi ám ảnh về bitcoin, đã phớt lờ những người hoài nghi và đánh cược tất cả số tiền họ kiếm được từ việc chăm sóc bãi cỏ suốt thời trung học để mở ra Giga Energy Solutions, một công ty khai thác bitcoin từ khí đốt tự nhiên.
Trong nhiều năm, các công ty dầu khí đã phải vật lộn với vấn đề phải làm gì khi họ vô tình đụng phải một mỏ khí tự nhiên khi đang khoan dầu. Trong khi dầu có thể dễ dàng được vận chuyển đến một địa điểm xa xôi, thì việc vận chuyển khí đốt cần phải có đường ống chuyên dụng. Nếu một địa điểm khoan nằm ngay cạnh đường ống, họ sẽ hút khí vào và đổi nó lấy bất cứ khoản tiền mặt nào mà người mua ở đầu bên kia sẵn sàng trả vào ngày hôm đó. Nhưng nếu địa điểm đó cách đường ống vài chục km, các thợ khoan thường đốt chúng đi. Đó là lý do tại sao bạn thường thấy ngọn lửa bốc lên từ các mỏ dầu.
Ngoài các tác động về môi trường của khí đốt, trên thực tế, đây cũng không khác gì hành động đốt tiền mặt. Nhưng với hai thanh niên 23 tuổi ở trên, họ đã tìm ra một giải pháp rõ ràng để giải quyết vấn đề lớn này.
Công ty của họ, Giga, sẽ đặt một thùng container chứa đầy các dàn máy khai thác bitcoin trên một giếng dầu, sau đó chuyển khí tự nhiên vào các máy phát điện, khí sẽ chuyển thành điện, sau đó sử dụng điện để cung cấp năng lượng cho các máy khai thác. Theo nghiên cứu, quá trình này làm giảm lượng khí thải CO2 tương đương khoảng 63% so với việc chỉ đốt cháy chúng.
“Lớn lên và lúc nào cũng thấy các tháp đốt khí, tôi biết nó lãng phí như thế nào”, Whitehead chia sẻ. ″Và đây là một cách mới để không chỉ giảm lượng khí thải mà còn kiếm tiền từ khí đốt.”
Whitehead cho biết công ty mình đã ký kết các giao dịch với hơn 20 công ty dầu khí, bốn trong số đó là công ty lớn đã được giao dịch công khai trên sàn chứng khoán. Người đại diện trẻ tuổi này của Giga cũng cho biết công ty cũng đang đàm phán với các quỹ tài sản và đang mở rộng mô hình kinh doanh một cách nhanh chóng. Đội ngũ 11 người của công ty sẽ bổ sung thêm 6 nhân sự trong tháng này.
Lohstroh và Whitehead là một trong các đại diện của phong trào đặt cược vào tiềm năng khai thác bitcoin để chuyển đổi nền kinh tế của ngành năng lượng, một xu hướng có dấu hiệu ngày càng gia tăng.
Lee Bratcher, chủ tịch Hội đồng blockchain Texas cho biết: “Họ đang tạo ra doanh thu cho khách hàng của mình thông qua khai thác bitcoin bằng nguồn năng lượng bị mắc kẹt và giải quyết thách thức môi trường của khí đốt”.
Và theo quan điểm của Lohstroh, bản thân anh là người có niềm tin lớn vào sức mạnh của bitcoin trong việc tạo ra một loại tự do tài chính mới.
“Không ai kiểm soát nó, và bạn không cần phải xin phép để sử dụng nó", Lohstroh nói. “Đó thực sự là điều đã thu hút tôi đến với bitcoin.”
Còn với Whitehead, quan điểm của anh lại thiên về tự chủ bản thân, quyền riêng tư và chủ nghĩa cá nhân. Anh cho biết chúng là một phần nguyên nhân khiến bản thân mình rơi xuống "hố thỏ" của bitcoin. Anh nói: “Tôi không tập trung nhiều vào giá cả. Tôi nghĩ đây là một điều gì đó tuyệt vời cho nhân loại".
Một giàn khai thác bitcoin chạy một chương trình trên máy tính để cố gắng giải một bài toán trước khi bất kỳ ai khác làm điều đó. Giải quyết bài toán đó sẽ nhận được các phần thưởng hoàn thành khối, một quá trình vừa tạo ra bitcoin mới vừa cập nhật sổ cái kỹ thuật số để theo dõi tất cả các giao dịch bitcoin.
“Một điều thú vị về bitcoin là nó được đánh giá thấp chỉ vì nó là một thị trường di động, nhưng nếu bạn đưa nó đến đúng nguồn năng lượng thì sẽ khác", Steve Barbour, người sáng lập Upstream Data, một công ty tại Canada chuyên sản xuất và cung cấp các giải pháp khai thác tiền mã hóa di động cho các cơ sở dầu khí, cho biết.
Theo Barbour, trong lĩnh vực kinh doanh dầu khí, thường có các địa điểm khai thác ở vùng hẻo lánh, xa các trung tâm dân cư lớn. Thông thường, nếu một giếng khí không được đặt gần đường ống dẫn, thì nó sẽ không đủ lớn để đảm bảo thời gian và chi phí xây dựng một đường ống hoàn toàn mới. Và nếu một đội khoan không thể ngay lập tức tìm cách bán lượng khí tự nhiên, hầu hết họ sẽ vứt bỏ nó ngay tại chỗ.
Một trong các phương pháp vứt bỏ là thông gió, hay giải phóng khí mê-tan trực tiếp vào không khí. Đây là một lựa chọn tồi cho môi trường, vì hiệu ứng nhà kính của nó được chứng minh là mạnh hơn nhiều so với thải khí cacbonic. Một lựa chọn thân thiện hơn với môi trường là đốt cháy.
Tuy nhiên, việc đốt khí chỉ hiệu quả từ 75 đến 90%, Adam Ortolf, người đứng đầu bộ phận phát triển kinh doanh tại Mỹ cho Upstream Data, giải thích. Ông nói: “Ngay cả khi có ngọn lửa bùng phát, một số khí metan vẫn thoát ra ngoài mà không bị đốt cháy."
Và đây chính là lúc mà việc khai thác bitcoin tại chỗ có thể tỏ ra đặc biệt hiệu quả. Theo Ortolf, khi khí mê-tan chạy vào động cơ hoặc máy phát điện, 100% khí mê-tan sẽ bị đốt cháy và không có lỗ thông hơi nào để chúng rò rỉ ra ngoài môi trường.
“Nhưng sẽ không ai chạy nó qua máy phát điện trừ khi họ có thể kiếm tiền từ nó, bởi vì máy phát điện cũng tốn tiền để mua và bảo trì”, ông nói. “Vì vậy, trừ khi nó bền vững về mặt kinh tế, còn không các nhà sản xuất sẽ không làm như vậy.”
Bitcoin là chìa khóa làm cho việc này bền vững về mặt kinh tế đối với các công ty dầu khí, thay vì chỉ đốt cháy chúng bằng một ngọn lửa. Nhưng Ortolf đã phải mất nhiều năm để thuyết phục mọi người rằng việc đậu một chiếc xe moóc chở đầy các máy khai thác ASIC trên một mỏ dầu khí là một ý tưởng thông minh và hợp lý về mặt tài chính.
“Vào năm 2018, tôi đã khiến cả căn phòng bật cười khi nói về việc khai thác bitcoin bằng khí đốt", Ortolf nói. “Khái niệm đưa hydrocacbon ra thị trường mà không có đối tác là một điều nực cười.”
Nhưng 4 năm đã trôi qua, và giờ hoạt động kinh doanh tại Upstream đang bùng nổ. Hiện công ty đang hoạt động với 140 mỏ bitcoin trên khắp Bắc Mỹ.
“Đây là món quà tuyệt vời nhất mà ngành dầu khí có thể có được", Ortolf nói. "Giờ đây, họ không còn bị giới hạn bởi vấn đề địa lý để bán năng lượng.”
Trong khi đó, những người khai thác bitcoin cũng có được thứ họ muốn nhất: điện giá rẻ.
“Vấn đề của dầu và khí đốt là nó là một nguồn năng lượng rất phân tán và đáng tin cậy, do đó, một thứ có thể phân tán và cần nguồn điện đáng tin cậy như mỏ bitcoin là khá phù hợp", Barbour cho biết. ″Đó thực sự là một sự kết hợp như ở trên thiên đường.”
Mùa hè trước năm cuối đại học, Whitehead đang cắt cỏ cho cha mẹ mình ở thị trấn Buna, miền đông nam Texas (nơi có dân số khoảng 2.000 người) thì nhận được tin nhắn từ Lohstroh, khi đó là bạn thân cùng lớp. Trong tin nhắn, Lohstroh đề nghị họ mua một thùng chứa máy khai thác bitcoin di động từ Upstream Data và tự vận chuyển nó đến một giếng khí đốt.
Whitehead nói: “Tôi dừng máy cắt cỏ ngay lập tức, đi thẳng đến chỗ bố tôi, và nói: 'Con phải đi tìm khí đốt ngay bây giờ'”.
Đó là một phản ứng tự nhiên đối với Whitehead, người có sở thích tham gia các dự án có rủi ro cao. Anh nói: “Tôi tự gọi mình là một người đại diện cho lĩnh vực khai thác kỹ thuật số bởi vì bây giờ đây là giai đoạn tiếp theo của việc khai thác hoang dã - khai thác bitcoin tại các giếng khí đốt tự nhiên."
Một tuần sau khi Whitehead nhận được tin nhắn, anh và Lohstroh đã lên máy bay tới Canada. Các vấn đề hậu cần xuất hiện sau đó, bao gồm việc phải lái một chiếc xe tải trong ba giờ đồng hồ để đến cơ sở của Upstream trong khi cả hai đều không đủ tuổi để thuê một chiếc xe. Nhưng chẳng có gì ngăn cản được cặp đôi đang hừng hực khí thế này.
Kỹ sư chính và người sáng lập của Upstream, Steve Barbour, nói rằng ban đầu ông đã cố gắng cảnh báo Lohstroh không nên mua hàng, vì các container vẫn đang được thử nghiệm tại hiện trường. Nhưng Lohstroh đã cam kết muốn đặt hàng.
“Bitcoiner đích thực, hai người đó… họ là những người thích kiếm tiền”, Barbour nói về những người đồng sáng lập Giga. “Cả hai đều là những gì tôi, với tư cách là một người Canada, nghĩ về người Texas - tinh thần kinh doanh và tính cách mạnh mẽ. Họ là những chàng trai tuyệt vời.”
Sau đó, cặp đôi này đã tận dụng một mối liên hệ để tìm ra một số mỏ khai thác đang đốt khí. Cả hai thậm chí đã phát khoảng một nghìn cuốn sổ tay, nhằm cố gắng bán cho mọi người ý tưởng kiếm tiền từ khí đốt.
“Rất nhiều người không biết về nó. Hầu hết mọi người đều cười nhạo chúng tôi. Họ đều nói: ”Đó là điều ngu ngốc nhất mà tôi từng nghe”, Whitehead nói. Cũng có những người nói rằng ý tưởng rất tuyệt, nhưng họ không nghĩ rằng nó sẽ hoạt động.
Sau đó, đại dịch xuất hiện.
“Covid tấn công và đóng cửa thế giới”, Whitehead nói. Nhưng bất chấp các đợt ngừng hoạt động trên toàn quốc, Giga vẫn tiếp tục điều hành 35 dàn khai thác tại cơ sở đầu tiên, nhưng việc phát triển kinh doanh hầu như bị dừng lại.
“Không có lực kéo nào trong lĩnh vực này", Lohstroh nói. “Bitcoin đã ở trong một thị trường gấu (bullish). Chúng tôi đã chạy quanh các cuộc họp để cố gắng thu hút sự quan tâm về việc khai thác bitcoin, và chẳng ai có chút hứng thú nào cả.”
Nhưng không từ bỏ, nhóm đã sáng tạo hơn bằng cách tiếp cận những khách hàng nhỏ ở phía bắc và đông Texas, những công ty nhỏ thường bỏ qua việc tuân thủ các quy định.
“Chúng tôi có thể đến và nói: ’Này, bạn đang đốt khí, và không nên như vậy. Bạn đang làm những điều bất hợp pháp và bạn có cơ hội ở đây, và đó là một cơ hội tốt. Chúng tôi có thể lấy hết lượng khí này”, Whitehead kể lại.
Nhưng bước ngoặt thực sự đối với công ty đến vào tháng 12 năm 2020, khi giá bitcoin chạm ngưỡng 20.000 USD. Đó là khi một số công ty lớn hơn trong ngành dầu khí bắt đầu chú ý và các nhà lãnh đạo từ các tập đoàn lớn bắt đầu tiếp cận họ để nói về việc bắt tay vào kinh doanh.
Giga cũng đã có các công ty đối tác, những người bay từ nước ngoài đến để tham khảo hoạt động của họ và tìm hiểu cách thức hoạt động của toàn bộ quy trình.
“Chúng tôi đã gặp những người từ các công ty ở Ả Rập Xê Út, họ đến các địa điểm của chúng tôi ở đông Texas. Và bạn biết đấy, có lẽ họ chưa từng nhìn thấy một thứ như vậy trước đây, và chúng tôi đang mang họ ra xem một mỏ bitcoin. Họ thực sự yêu thích nó”, Whitehead tâm sự.
Đại diện Giga cho biết doanh thu của công ty là hơn 4 triệu USD vào năm 2021 và nó đang trên đà kiếm được hơn 20 triệu USD vào cuối năm 2022.
Whitehead nói rằng một số mạng lưới khai thác của họ đã giúp hồi sinh nền kinh tế địa phương bằng cách tạo ra việc làm, chẳng hạn như các kỹ thuật viên hiện trường và thợ vận hành máy đào bitcoin. Trong các cộng đồng nhỏ, nơi họ thiết lập mỏ bitcoin, đôi khi đây là nguồn thu lớn nhất.
“Một khu vực trước đây chỉ là một thị trấn ma nay đã tìm ra cách để lấy nguồn năng lượng mà họ đang lãng phí và kiếm tiền từ nó, và đó là điều khiến tôi phấn khích, bởi vì đó là điều đang giúp ích chung cho cộng đồng”, Whitehead nói.
Vô số thợ đào bitcoin hiện nói rằng dầu và khí đốt sẽ thống trị ngành khai thác tiền điện tử trong những thập kỷ tới, và điều này báo hiệu tốt cho mô hình kinh doanh của Giga.
Còn theo Barbour thì: “Mọi thứ ngoài kia thật là điên cuồng."
Nhưng Lohstroh thì tin rằng giai đoạn tiếp theo sẽ là việc các nhà sản xuất năng lượng tự trở thành những người khai thác bitcoin.
“Tôi nghĩ đó là bước chuyển đổi lớn tiếp theo, cho dù đó sẽ là nhà sản xuất điện, nhà sản xuất khí đốt tự nhiên, thượng nguồn, trung nguồn, hạ nguồn. Tôi nghĩ rằng ở tất cả các lĩnh vực trong không gian ngành, chúng sẽ bị ảnh hưởng bởi hoạt động khai thác bitcoin, bởi vì khai thác bitcoin bẩm sinh gắn liền với quyền lực và quan điểm của năng lượng là tạo ra sức mạnh. Và vì vậy tôi nghĩ bạn sẽ thấy rất nhiều cách thức mà chúng liên quan với nhau”, anh nói.
Tham khảo CNBC
