Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận khung trong vấn đề thương mại
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết Washington và Bắc Kinh đã đạt được một “thỏa thuận khung” để ngăn chặn việc áp thêm mức thuế nhập khẩu 100% lên hàng hóa Trung Quốc. Tiến triển này được xem là bước đột phá quan trọng trong nỗ lực hạ nhiệt căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Thỏa thuận được công bố trong chặng đầu tiên của chuyến công du châu Á của Tổng thống Donald Trump, trước thềm cuộc gặp được mong đợi giữa ông và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ngoài thương mại, ông Trump được cho là sẽ kêu gọi Trung Quốc tham gia chiến dịch gây sức ép với Nga, một dấu hiệu cho thấy các vấn đề địa chính trị đang đan xen trong bàn cờ ngoại giao Mỹ.
Động thái này mang lại tín hiệu tích cực cho giới đầu tư toàn cầu, vốn đang lo ngại căng thẳng thương mại có thể làm tổn hại đà phục hồi kinh tế thế giới.
Chuyến công du châu Á của ông Trump có những điểm đáng chú ý nào?
Ông Trump bắt đầu hành trình ở Malaysia, nơi ông tham dự lễ ký tuyên bố hòa bình và nhận được sự tiếp đón trọng thị từ các lãnh đạo Đông Nam Á. Tiếp đó, ông rời Kuala Lumpur sáng thứ Hai để đến Tokyo, trong khuôn khổ chuyến công du kéo dài sáu ngày qua ba quốc gia.
Tại Nhật Bản, Tổng thống Mỹ dự kiến có buổi yết kiến Nhật hoàng Naruhito tại Hoàng cung và hội đàm với tân Thủ tướng bảo thủ Sanae Takaichi. Giới quan sát nhận định Tokyo sẽ dành cho ông Trump nghi thức tiếp đón long trọng tương tự như ở Malaysia – một phần trong chiến lược ngoại giao mềm nhằm duy trì mối quan hệ gần gũi với Washington.
Chuyến đi này diễn ra trong bối cảnh tình hình chính trị tại Mỹ căng thẳng, khiến chuyến công du vừa là cơ hội ghi điểm ngoại giao, vừa là phép thử đối với uy tín cá nhân của Tổng thống.
Khi ông Trump bận rộn với các cuộc gặp gỡ quốc tế, chính phủ Mỹ vẫn đang trong tình trạng đóng cửa – khiến nhiều hoạt động công bị đình trệ. Hàng triệu người dân bị ảnh hưởng, từ nhân viên liên bang đến những người phụ thuộc vào các chương trình hỗ trợ xã hội.
Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) thông báo sẽ không sử dụng quỹ dự phòng 6 tỷ USD để chi trả cho chương trình tem phiếu thực phẩm (SNAP) trong tháng 11 nếu tình trạng này kéo dài. Điều đó đồng nghĩa với việc khoảng 42 triệu người Mỹ có thể không nhận được khoản trợ cấp thiết yếu.
Phát biểu trước báo giới, ông Trump khẳng định “mọi người sẽ ổn”, nhưng không đưa ra bất kỳ kế hoạch cụ thể nào. Trong khi đó, USDA đã cảnh báo các bang rằng nguồn ngân sách hiện tại không đủ để chi trả và đề nghị tạm hoãn các khoản thanh toán cho đến khi có thông báo mới.
Tình trạng “shutdown” kéo dài không chỉ gây gián đoạn tạm thời, mà còn đe dọa trực tiếp tới niềm tin của người dân và doanh nghiệp Mỹ. Hàng loạt cơ quan công quyền ngưng hoạt động, các khoản vay, hoàn thuế và phúc lợi bị đình trệ, khiến đời sống hàng ngày trở nên khó khăn hơn.
Trong khi ông Trump đang nỗ lực khẳng định vai trò lãnh đạo toàn cầu, hình ảnh một nước Mỹ đang tê liệt trong chính bộ máy của mình lại trở thành đối trọng nặng nề về mặt chính trị.
Các chuyên gia cảnh báo, nếu tình trạng này không sớm được giải quyết, nó có thể làm xói mòn uy tín của Mỹ trên trường quốc tế và ảnh hưởng tới khả năng điều hành nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Thị trường tài chính Mỹ phản ứng trước thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung
Ngay sau thông tin về thỏa thuận khung, thị trường chứng khoán Mỹ bật tăng mạnh trong phiên giao dịch cuối tuần. Hợp đồng tương lai Dow Jones tăng 0,65%, S&P 500 tăng 0,74% và Nasdaq tăng gần 0,92%.
Giới đầu tư lạc quan rằng việc giảm căng thẳng thương mại, cùng với khả năng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) hạ lãi suất, sẽ hỗ trợ thị trường phục hồi sau giai đoạn bán tháo mạnh đầu tháng. Chỉ số Dow Jones thậm chí lần đầu tiên vượt mốc 47.000 điểm, nhờ dữ liệu lạm phát tháng 9 tăng nhẹ nhưng thấp hơn dự báo.
Theo các chuyên gia, đây là tín hiệu “giải tỏa tâm lý” cho thị trường sau nhiều tuần bất ổn, dù vẫn còn quá sớm để khẳng định một xu hướng dài hạn khi nền kinh tế Mỹ đang phải đối mặt với những thách thức lớn từ trong nước.
