Dự án hợp tác trồng lúa giữa Việt Nam với Cuba đang cho kết quả vượt mong đợi. Ảnh: TTXVN
Đó là dự án hợp tác trồng lúa của Việt Nam tại Cuba.
Mới đây, theo TTXVN, trong nỗ lực hướng tới mục tiêu tự cung tự cấp lúa gạo, Chính phủ Cuba đã đặt mục tiêu trồng 200.000 ha lúa vào năm 2026, với một chương trình canh tác bao phủ 133 huyện của 14 tỉnh. Chương trình này có sự tham gia của 23.000 nhà sản xuất và nông dân.
Chương trình quốc gia về trồng lúa của Cuba có sự tham gia của mọi thành phần kinh tế với mục đích tiêu dùng cá nhân cũng như đóng góp cho ngành và cân đối ngân sách quốc gia. Bên cạnh việc đảm bảo nguồn nước, việc trồng trọt sẽ được hỗ trợ bằng hạt giống quốc gia. Đặc biệt, Việt Nam tham gia đóng góp hạt giống cho chương trình này.
Ông Orlando Linares Morel, Chủ tịch Tập đoàn nông nghiệp thuộc Bộ Nông nghiệp Cuba cho biết, chương trình sẽ được triển khai sớm nhất vào tháng 11 tới, khi nguồn nước được đảm bảo.
Một cánh đồng lúa tại huyện Los Palacios, tỉnh Pinar del Rio của Cuba. Ảnh: TTXVN
Đáng chú ý, các công ty lớn và các trung tâm chuyên ngành tại các tỉnh Pinar del Río, Villa Clara, Sancti Spíritus, Camagüey và Granma sẽ chịu trách nhiệm trồng 100.000 ha lúa chuyên canh và phần còn lại là các loại lúa phổ biến.
Đồng thời, Chính phủ Cuba sẽ tạo điều kiện để các thành phần kinh tế tham gia chương trình tiếp cận nguồn ngoại tệ để tiến hành mua các trang thiết bị và nguyên liệu phục vụ sản xuất như lốp xe, phụ tùng, linh kiện và phụ kiện cho máy kéo, máy gặt, cũng như đầu vào công nghiệp và các nguồn lực khác.
Theo mục tiêu đề ra, đến năm 2030, Cuba sẽ sản xuất được 600.000 tấn gạo, đáp ứng được 86% nhu cầu tiêu thụ trong toàn quốc. Hiện tại, Cuba đang phải nhập khẩu khoảng 350.000 tấn gạo mỗi năm.
Giống lúa của Việt Nam tạo nên kỳ tích ở Cuba chỉ sau 3 tháng
Hoạt động thu hoạch lúa ở Cuba. Ảnh: Đại sứ Việt Nam ở Cuba
Trước đó, tính đến tháng 3/2025, chỉ sau hơn 3 tháng triển khai thí điểm mô hình hợp tác trồng lúa giữa doanh nghiệp Việt Nam (Công ty TNHH Agri VMA) và người nông dân Cuba ở địa phương, 16 ha đầu tiên trồng giống lúa CT16 trên diện tích 1.000 ha đã cho kết quả ấn tượng, với năng suất bình quân đạt trên 7,2 tấn thóc/ha.
Trên thực tế, nhờ giống lúa, vật tư và kỹ thuật của các kỹ sư nông nghiệp Việt Nam nên sản lượng thu hoạch đã vượt xa so với sản lượng thu hoạch của người nông dân và doanh nghiệp Cuba trước đó (khi chỉ đạt khoảng 3 tấn thóc/ha).
Sau 23 năm triển khai Dự án hợp tác Việt Nam - Cuba phát triển sản xuất lúa gạo tại Cuba (2002 - 2025), có nhiều giống lúa VIBA (viết tắt của Việt Nam và Cuba) đã được các kỹ sư nông nghiệp hai nước nghiên cứu thành công và cho năng suất cao. Việc này giúp Cuba từng bước tự chủ về an ninh lương thực.
Vừa qua, theo PV TTXVN tại La Habana, Lễ tổng kết dự án diễn ra tại thành phố biển Varadero thuộc tỉnh Matanzas của Cuba, với sự tham dự của đại diện của hai Bộ Nông nghiệp, các nhà nghiên cứu và kỹ sư Cuba và Việt Nam.
Ông Ydael Pérez Brito, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Cuba khẳng định rằng, đây là một ví dụ điển hình về sự hợp tác và phản ánh những thành quả hai bên có thể đạt được khi cùng chung sức.
Nhóm các chuyên gia, kỹ sư Việt Nam và Cuba của giai đoạn 5 trong dự án hợp tác lúa gạo Việt Nam - Cuba. Ảnh: TTXVN
Dự án triển khai từ năm 2002, được phát triển tại 4 vùng sản xuất ở 11 tỉnh của Cuba, bao gồm Matanzas, Mayabeque, Cienfuegos, Pinar del Rio, Artemisa, Villa Clara, Santi Spiritud, Ciego de Avila, Camaguey, Granma và Las Tunas. Đáng chú ý, trong giai đoạn 2024 - 2025, năng suất bình quân đạt trung bình 5,8 tấn thóc tươi/ha, cao gấp 2,5 lần so với sản lượng mà người dân Cuba canh tác. Đồng thời, kết quả này vượt mục tiêu đề ra của dự án là 5 tấn thóc tươi/ha.
Với tinh thần đoàn kết, vượt khó khăn cùng sự tận tâm của đội ngũ kỹ thuật và chuyên gia hai nước, đại diện dự án cho biết, tính đến nay, có 4 giống lúa VIBA ngắn ngày, thích ứng với điều kiện thổ nhưỡng, năng suất cao và chất lượng tốt đã được nghiên cứu thành công và đưa vào gieo trồng trên diện rộng.
Việt Nam đã hoàn thành việc chuyển giao công nghệ, kỹ thuật canh tác và đào tạo 80 kỹ sư nông nghiệp Cuba về trồng lúa.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Cuba đánh giá 5 giai đoạn của dự án đã thành công tốt đẹp. Ông khẳng định, đây là dự án của tình bạn, tình hữu nghị thủy chung, son sắt Cuba - Việt Nam. Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp Cuba cảm ơn Việt Nam đã chuyển giao công nghệ, kỹ thuật, hỗ trợ về giống lúa và máy móc nông nghiệp, đồng thời đào tạo nhân lực giúp Cuba nâng cao sản lượng lúa gạo.
Trong khi đó, Đại sứ Việt Nam tại Cuba Lê Quang Long khẳng định rằng, dự án thể hiện sự thành công đối với những nỗ lực, cam kết lâu dài của Đảng, Chính phủ Việt Nam trong việc hỗ trợ Cuba đảm bảo an ninh lương thực. Đại sứ Việt Nam tại Cuba cho rằng thành công của dự án sẽ tạo tiền đề quan trọng giúp Cuba bước vào một giai đoạn phát triển mới về nông nghiệp, và hợp tác nông nghiệp giữa hai nước.
