Quốc hội dành phiên cuối giờ sáng 24.5 để góp ý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Trước khi phát biểu, đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương) đã xin Quốc hội 2 phút để gửi gắm tâm tư của người lao động tới hội trường Diên Hồng.
Đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân (đoàn Bình Dương)
ẢNH: GIA HÂN
Theo bà, hàng triệu người lao động thu nhập thấp là những người đang ngày đêm làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất lớn của cả nước. Họ có suy nghĩ rất đơn giản là sống, làm việc, có gia đình và có một mái nhà nhỏ để an cư, yên tâm làm việc, nuôi dạy con cái và phụng dưỡng cha mẹ.
Lương không tăng nhưng giá nhà, giá tiêu dùng tăng liên tục
"Dù chỉ đơn giản như thế, nhưng đó lại là cả một giấc mơ bởi một thực tế rất phũ phàng, tiền lương không tăng nhưng giá nhà, giá tiêu dùng tăng liên tục", bà Trân chia sẻ tâm tư của người lao động, và nhấn mạnh đó dù chỉ là một mong muốn bình thường cũng mãi là mơ ước.
Theo bà Trân, những người lao động với mức thu nhập trên dưới 10 triệu đồng mỗi tháng phải lo toan, vật lộn với đủ mọi khó khăn từ tiền ăn, tiền học cho con, tiền thuê nhà và các chi phí sinh hoạt… Vì vậy, được tiếp cận một căn nhà hay nhà ở xã hội, là một điều ngoài tầm với.
"Giá nhà, dù là nhà ở xã hội vẫn nằm quá xa khả năng của người lao động, cùng với tiêu chí, quy trình, tiêu chuẩn, thủ tục đưa ra không phải dành cho những người lao động có mức thu nhập thấp, khiến nhiều người đăng ký nhưng phải từ bỏ", nữ đại biểu chia sẻ.
Theo bà, nghị quyết lần này nếu được thực hiện một cách thực chất, khả thi chính là điều mà những người lao động thu nhập thấp đang mong chờ. Bởi lẽ, họ không cần một căn hộ cao cấp với đầy đủ tiện nghi mà chỉ mong có một nơi ở tươm tất, nghỉ ngơi, vui đùa cùng con cái sau một ngày làm việc cực nhọc, để họ có thể thuê, thuê mua, sở hữu trong khả năng.
Nữ đại biểu đoàn Bình Dương cũng kiến nghị Quốc hội bổ sung cơ chế thiết thực như trợ giá, bù giá từ ngân sách nhà nước hoặc Quỹ nhà ở quốc gia, đảm bảo giá thuê, mua nhà ở xã hội tương ứng thu nhập của người lao động. Đồng thời, đảm bảo công khai, minh bạch khi xét duyệt để người lao động có cơ hội công bằng tiếp cận nhà ở xã hội.
"Đừng để những khu nhà ở xã hội bị bỏ hoang, xuống cấp với sự tiếc rẻ và khát khao của biết bao người lao động, đừng để giấc mơ có nhà của người lao động mãi mãi chỉ là giấc mơ xa vời", đại biểu Nguyễn Hoàng Bảo Trân nhấn mạnh.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Tạ Văn Hạ thì cho rằng dù có nhiều nỗ lực nhưng giá nhà ở xã hội hiện nay còn cao so với thu nhập của người lao động.
"25 triệu/m2 với người thu nhập dưới 15 triệu đồng/tháng thì rất khó để mua được nhà ở xã hội. Hay giá thuê nhà nếu ở mức 6 triệu đồng/tháng vẫn là cao so với đối tượng cần nhà ở xã hội, bởi họ chủ yếu là người trẻ, lương thấp, công việc bấp bênh, chưa ổn định", ông Hạ nêu.
Không quy định giá sàn với nhà ở xã hội
Giải trình làm rõ, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh nêu thực tế 5 năm qua, cả nước mới có 679 dự án, trong đó hoàn thành 108 dự án với 73.000 căn, tương đương 15% mục tiêu.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh
ẢNH: GIA HÂN
Vướng mắc, theo Bộ trưởng Minh, do thế chế, chính sách, quy trình, thủ tục, nên Chính phủ xây dựng dự thảo nghị quyết để đề xuất các cơ chế chính sách tháo gỡ khó khăn cho nhà đầu tư tham gia nhà ở xã hội.
Dự thảo Nghị quyết tập trung vào 2 nhóm vấn đề. Nhóm thứ nhất là quỹ; đối tượng; giá mua, thuê…; điều kiện được hưởng chính sách. Nhóm thứ hai là cho các nhà đầu tư bao gồm các trình tự, thủ tục, quy trình thực hiện dự án.
Ông nêu thực tế, nếu theo quy định hiện hành, để giao chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở thông qua đấu thầu, riêng thực hiện trình tự, thủ tục có khi mất đến 300 ngày khiến nhà đầu tư rất ngán ngẩm. Do đó, dự thảo nghị quyết đã có nhiều quy định được lược giản, lồng ghép giúp giảm đáng kể thời gian làm thủ tục.
Về giá nhà ở xã hội, trước đề xuất cần quy định giá sàn, Bộ trưởng khẳng định không thể quy định theo giá sàn mà tới đây sẽ có hướng dẫn để địa phương triển khai thực hiện; khi thiết kế xong mẫu nhà, Sở Xây dựng và Sở Tài chính địa phương sẽ phê duyệt giá dự toán.
Giá nhà ở xã hội, theo Bộ trưởng Minh, chỉ được vênh lên 10% so với dự toán. Nếu đưa giá sàn thì khó thực hiện vì mỗi nơi có đơn giá vật liệu khác nhau, ông Minh nói.
