Sau IPO, 30 ngày đưa cổ phiếu lên sàn
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 245 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 155 nhằm giải quyết một số vướng mắc trong vận hành thị trường chứng khoán. Nghị định này chính thức có hiệu lực kể từ ngày ký là 11/9/2025.
Với hoạt động chào bán và phát hành, nghị định mới vừa ban hành bổ sung trách nhiệm báo cáo và công bố thông tin về việc sử dụng vốn, báo cáo định kỳ 6 tháng kể từ ngày kết thúc đợt chào bán, ngày kết thúc đợt phát hành cho đến khi giải ngân hết số tiền đã huy động và trình báo cáo sử dụng vốn đã kiểm toán tại đại hội cổ đông thường niên.
Với hoạt động chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), hồ sơ chào bán phải có báo cáo về vốn điều lệ đã góp, được kiểm toán độc lập.
Sau khi IPO đồng thời với niêm yết, doanh nghiệp được rút ngắn thời gian đưa cổ phiếu lên sàn còn 30 ngày thay vì 90 ngày như trước, giúp bảo vệ tốt hơn quyền lợi nhà đầu tư và tăng sức hút của đợt phát hành.
Bảng điện thị trường chứng khoán (Ảnh: Đ.Đ).
Với trái phiếu, điều kiện chào bán ra công chúng được siết chặt hơn. Theo đó các tổ chức phát hành hoặc trái phiếu doanh nghiệp đăng ký chào bán ra công chúng đều phải xếp hạng tín nhiệm, ngoại trừ trường hợp trái phiếu phát hành của tổ chức tín dụng hoặc trái phiếu được tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức tài chính ở nước ngoài, tổ chức tài chính quốc tế bảo lãnh thanh toán toàn bộ gốc và lãi trái phiếu.
Bên cạnh đó, tổ chức xếp hạng tín nhiệm không phải là người có liên quan của tổ chức phát hành. Nghị định mới cũng đồng thời chấp nhận kết quả đánh giá của 3 tổ chức uy tín toàn cầu là Moody's, Standard & Poor và Fitch Ratings, giúp doanh nghiệp trong nước tiết kiệm chi phí.
Cải cách thủ tục chào bán, phát hành
Ngoài ra, hàng loạt thủ tục hành chính liên quan đến chào bán, phát hành cũng được đơn giản hoá. Cụ thể, nghị định mới đã bỏ quy định về điều kiện tỷ lệ chào bán thành công (70%) đối với trường hợp chào bán chứng khoán ra công chúng cho cổ đông theo tỷ lệ sở hữu.
Nghị định mới cũng bỏ thành phần hồ sơ là "văn bản chấp thuận của Ngân hàng Nhà nước về phương án phát hành trái phiếu ra công chúng theo quy định của pháp luật về các tổ chức tín dụng" đối với hồ sơ đăng ký chào bán trái phiếu ra công chúng của tổ chức tín dụng.
Đồng thời bỏ điều kiện "tổng số tiền huy động từ đợt chào bán tại Việt Nam không vượt quá 30% tổng vốn đầu tư của dự án"; giảm điều kiện "trái phiếu chào bán là trái phiếu có kỳ hạn không dưới 10 năm" thành kỳ hạn 5 năm đối với việc chào bán trái phiếu ra công chúng.
Nhà đầu tư giao dịch trên thị trường chứng khoán (Ảnh: Đ.Đ).
Nghị định 245 cũng nhằm tháo gỡ rào cản cho nhà đầu tư nước ngoài. Trong đó, thủ tục công nhận tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được điều chỉnh để phù hợp với giấy tờ pháp lý của nước ngoài, tạo thuận lợi khi tham gia các đợt phát hành riêng lẻ.
Quyền lợi cổ đông ngoại cũng được bảo đảm rõ ràng hơn. Nghị định bãi bỏ quy định cho phép đại hội đồng cổ đông hoặc điều lệ công ty đặt trần sở hữu nước ngoài thấp hơn pháp luật, qua đó dần tiệm cận mức mở cửa tối đa theo cam kết quốc tế.
Các công ty đại chúng chưa thực hiện thủ tục thông báo tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa có trách nhiệm hoàn tất thông báo tỷ lệ này trong thời hạn 12 tháng.
Bên cạnh đó, thủ tục cấp mã số giao dịch cho nhà đầu tư nước ngoài được đơn giản hóa, cho phép giao dịch ngay sau khi được hệ thống điện tử xác nhận, thay vì phải chờ cấp giấy chứng nhận như trước. Ngân hàng Nhà nước cũng song hành cải cách thủ tục mở tài khoản vốn và thanh toán, giảm thời gian và chi phí tiếp cận thị trường.
Đáng chú ý, công ty quản lý quỹ nước ngoài được phép sở hữu hai mã số giao dịch riêng biệt cho hoạt động tự doanh và quản lý tài sản khách hàng, phù hợp thông lệ quốc tế và là cơ sở để triển khai mô hình giao dịch tổng (OTA - Ominibus Trading Account) theo thông lệ quốc tế.
