Thiếu nguồn cung quặng apatit, giá photpho khó giảm sâu
Theo báo cáo của CTCP Chứng khoán VNDirect, giá photpho đã giảm gần 15% từ mức đỉnh 7.200 USD/tấn trong tháng 5 do các nhà sản xuất photpho ở Đông Bắc Trung Quốc đã hoạt động trở lại sau dịch COVID-19. Chuyên gia dự báo giá photpho sẽ duy trì ở mức 5.500 - 5.700 USD/tấn trong nửa cuối năm do sản lượng của Trung Quốc bị thu hẹp do chính sách môi trường nghiêm ngặt hơn của chính phủ và thiếu hụt nguồn cung apatit.
Tuy nhiên Zhang Xiaorong lại cho rằng, sau nhiều năm khai thác, nguồn cung quặng apatit ở Trung Quốc đã giảm đáng kể. Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc tiếp tục thắt chặt các yêu cầu khai thác đá phốt phát do lo ngại về vấn đề bảo vệ môi trường.
Với sự thiếu hụt nguồn cung đá phốt phát, 2 tỉnh khai thác phốt phát lớn nhất của Trung Quốc bao gồm Quý Châu và Hồ Bắc đã bị hạn chế xuất khẩu trong nửa cuối năm 2022. Hơn nữa, quốc gia này đã ban hành hạn ngạch xuất khẩu 3 triệu tấn apatit trong 6 tháng cuối năm, giảm 40% so với nửa đầu năm, thông tin từ CRU Group.
VNDirect dự báo, giá photpho sẽ không tăng mạnh trở lại trong nửa cuối năm 2022 do sự thiếu hụt quặng apatit sẽ được bù đắp một phần nhờ sự gia tăng xuất khẩu quặng apatit của Tunisia trong nửa cuối 2022.
Trong đó, công ty Gasfa Phosphate ở Tunisia đặt mục tiêu sản xuất 3,3 triệu tấn quặng apatit trong nửa cuối năm, tăng 45,4% so với 6 tháng cuối năm để đáp ứng nhu cầu thị trường cao, theo Reuters.
Các nhà phân tích dự phóng CTCP Tập đoàn Hoá chất Đức Giang (Mã: DGC) sẽ đạt mức biên lợi nhuận gộp thấp hơn là 40,4% trong nửa cuối năm, dẫn đến lợi nhuận ròng sụt giảm khoảng 22,9% trong nửa cuối năm.
Sang năm 2023, VNDirect dự báo, mảng photpho và dẫn xuất sẽ giảm 20,1% so với cùng kỳ sau đà tăng mạnh mẽ trong năm 2022. Nguyên nhân đến từ việc, xung đột Nga - Ukraine sẽ hạ nhiệt vào năm 2023 và Trung Quốc phê duyệt tăng công suất photpho thêm 356.000 tấn/năm cho giai đoạn 2023 - 2024 so với 1,4 triệu tấn/năm do nhu cầu xe điện tăng cao tại Trung Quốc.
Doanh thu từ phân bón phốt phát có thể duy trì đà tăng trưởng nửa cuối năm
Về mảng phân bón phốt phát, Trung Quốc đã đưa ra thông báo sẽ tiếp tục gia hạn các hạn chế về xuất khẩu phân bón cho đến cuối năm 2022. Các hạn chế được áp dụng lần đầu vào tháng 10/2021 vốn được ấn định sẽ hết hạn vào tháng 6/2022. Ban đầu, những hạn chế này đã dẫn đến việc 6 nhà sản xuất Trung Quốc có công suất 2,75 triệu tấn mỗi năm đã phải ngừng hoạt động vào tháng 12/2021 do nhu cầu về sản phẩm sụt giảm.
Theo Argus media, Trung Quốc đã thông báo áp hạn ngạch cho tổng lượng phốt phát xuất khẩu xuống còn 3,16 triệu tấn trong nửa cuối năm 2022, giảm 40% so với cùng kỳ. Ước tính 2,4 triệu tấn trong hạn ngạch đó sẽ là phốt phát diammonium (DAP) và 765.000 tấn còn lại sẽ là phốt phát monoammonium (MAP). Do đó, giá trị xuất khẩu DAP và MAP trung bình hàng tháng của Trung Quốc vào năm 2022 sẽ giảm lần lượt 40%, 46% so với giá trị xuất khẩu trung bình trong 3 năm trước.
Ngoài ra, việc sụt giảm các lô hàng khí đốt từ Nga do xung đột với Ukraine đang gây thiệt hại cho các ngành công nghiệp tại châu Âu. Do đó, cuộc khủng hoảng phân bón tại đây ngày càng trầm trọng với hơn hai phần ba công suất sản xuất bị cắt do chi phí khí đốt tăng cao.
Việt Nam chiếm 7% lượng phân bón xuất khẩu của Trung Quốc trong năm 2021. (Nguồn: Askci, VNDirect).
Về phía VNDirect, công ty cho rằng, việc hạn chế xuất khẩu phân bón tại Trung Quốc và giá khí đốt cao sẽ khiến giá DAP và MAP ở mức cao trong nửa cuối năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023. Giá phân bón có thể giảm nhẹ trong nửa cuối năm 2023 khi mà nhu cầu từ thị trường EU hạ nhiệt. Doanh thu từ phân bón phốt phát lên 4,9%/2,5% trong giai đoạn 2022-2023.
Các dự án mới là động lực tăng trưởng dài hạn của DGC
Hiện tại, Đức Giang triển khai dự án khai thác quặng bô xít, chế biến bô xít thành alumin (giai đoạn 1 và giai đoạn 2 trong 2025 - 2026) và chế biến alumin thành nhôm (giai đoạn 3) tại tỉnh Đắk Nông. Vốn đầu tư theo kế hoạch có thể lên tới 1,6 tỷ USD. Đây là dự án lớn nhất của Đức Giang tính đến thời điểm hiện tại.
Chủ tịch Đào Hữu Huyên cho biết, dự án Khu liên hợp Nhôm - Đắk Nông có quy mô khai thác khoảng 14,4 triệu tấn quặng bô xít/năm và 3 nhà máy tuyển quặng công suất 5,8 triệu tấn quặng tinh/năm. “Với giá Al2O3 hiện tại, giai đoạn đầu của dự án có thể tạo ra doanh thu ngang bằng với mảng kinh doanh photpho hiện tại của Đức Giang là 430 triệu USD”, Giám đốc điều hành Đức Giang thông tin.
