Hai dự án BT lộ nhiều sai phạm
Thanh tra tỉnh Khánh Hòa vừa công bố kết luận thanh tra 2 dự án BT gồm: Trường cao đẳng (CĐ) Y tế Khánh Hòa (giai đoạn 1) và Trường CĐ Nghề Nha Trang. Nhiều tồn tại xuyên suốt được chỉ ra nhằm sớm tháo gỡ, khơi thông nguồn lực, tránh lãng phí ngân sách.

Khu đất 84 Quang Trung (P.Nha Trang) dự kiến làm quỹ đất hoàn vốn cho doanh nghiệp
ẢNH: H.L
Đối với dự án Trường CĐ Y tế Khánh Hòa, kết luận thanh tra cho thấy dự án thuộc diện phải đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của Nghị định 108/2009/NĐ-CP, nhưng địa phương lại chỉ định Công ty TNHH Xây dựng và Đầu tư (doanh nghiệp tại Khánh Hòa) làm nhà đầu tư sau khi được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Văn bản 629 ngày 14.5.2012.
Năm 2016, báo cáo nghiên cứu khả thi và hợp đồng BT được ký kết, bố trí khu đất 84 Quang Trung (P.Nha Trang) rộng khoảng 4.200 m² làm quỹ đất hoàn vốn cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, khu đất này thuộc quy hoạch đất giáo dục, không phù hợp với mục đích sử dụng đất đã được UBND tỉnh phê duyệt đến năm 2020. Việc hoán đổi đất giáo dục cho dự án khác bị xác định là sai quy hoạch, sai kế hoạch sử dụng đất.
Thanh tra tỉnh Khánh Hòa cũng nhận định, danh mục dự án BT được công bố chậm, chưa căn cứ vào quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2010 - 2012. Dự án có tổng mức đầu tư khoảng 100 tỉ đồng, không lớn so với khả năng ngân sách địa phương, nhưng vẫn lựa chọn hình thức BT, gây lãng phí nguồn lực và phát sinh thủ tục phức tạp.
Ngoài ra, tiến độ triển khai chậm, từ khi Thủ tướng phê duyệt chủ trương đến khi cấp giấy chứng nhận đầu tư mất 3 năm, đến năm 2016 mới ký hợp đồng BT, trễ 24 tháng so với kế hoạch.

Khu đất cơ sở cũ của Trường CĐ Nghề Nha Trang rộng 2 ha, nằm ở vị trí đắc địa, chỉ được ấn định giá chưa tới 300 tỉ đồng
ẢNH: H.L
Trong quá trình ký kết hợp đồng, giá trị đất đối ứng cũng được xác định không đúng quy định theo Quyết định 1347/QĐ-UBND năm 2010; quá trình lựa chọn nhà thầu thiếu tính cạnh tranh khi áp dụng hình thức chỉ định thầu. Sau kiểm toán, phát hiện sai sót trong khối lượng, đơn giá, buộc giảm quyết toán hơn 1,15 tỉ đồng chi phí đầu tư. Trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Khánh Hòa giai đoạn 2013 - 2016, Công ty TNHH Xây dựng và Đầu tư cùng các tổ chức, cá nhân liên quan.
Còn dự án Trường CĐ Nghề Nha Trang (P.Nam Nha Trang) có tổng vốn đầu tư khoảng 295,6 tỉ đồng, thực hiện theo hợp đồng BT số 08/2015/HĐ-BT ký ngày 14.8.2015 với Công ty CP Vinaminco Khánh Hòa.
Kết quả thanh tra cho thấy giấy chứng nhận đầu tư cấp ngày 10.11.2014 chưa có đầy đủ ý kiến thẩm tra của các sở, ngành; quy trình cấp phép chưa đúng quy định tại Thông tư 03/2011/TT-BKHĐT. Đáng chú ý, việc sử dụng cơ sở nhà đất công tại số 32 Trần Phú để thanh toán cho nhà đầu tư chưa phù hợp Quyết định 09/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, vì khu đất này thuộc danh mục sắp xếp lại tài sản công, không được dùng để hoàn vốn BT.
Công tác công bố danh mục dự án cũng chậm, dẫn đến việc chỉ có một nhà thầu tham gia, buộc phải chỉ định thầu, làm giảm tính cạnh tranh. Hợp đồng BT sau đó còn ấn định giá trị khu đất thanh toán cố định hơn 271,7 tỉ đồng, trái quy định tại khoản 3 điều 108 luật Đất đai năm 2013, vốn yêu cầu xác định giá đất theo giá thị trường tại thời điểm giao đất.
Xử lý dứt điểm, giải phóng nguồn lực
Từ kết quả thanh tra, Thanh tra tỉnh Khánh Hòa đề nghị UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo các sở, ngành liên quan xem xét trách nhiệm tập thể, cá nhân có sai phạm; đồng thời rà soát, đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn theo hướng dẫn của Ban Chỉ đạo 751. Sau khi Chính phủ ban hành nghị quyết tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án BT, UBND tỉnh Khánh Hòa cần chỉ đạo hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến việc giao đất, xác định giá đất cụ thể tại hai khu đất 84 Quang Trung và 32 Trần Phú, đảm bảo đúng quy định, minh bạch, tránh thất thoát tài sản nhà nước.

Ký túc xá Trường CĐ Y tế Khánh Hòa được xây dựng theo hợp đồng BT, nay đã xuống cấp nghiêm trọng
ẢNH: H.L
Thanh tra tỉnh cũng kiến nghị tăng cường giám sát các dự án BT tương tự, không để tái diễn sai phạm; đồng thời hoàn thiện cơ chế quản lý và kiểm soát chặt chẽ quy hoạch đất, phương án sử dụng tài sản công trong đầu tư các dự án PPP (đối tác công - tư).
Tỉnh Khánh Hòa hiện còn nhiều dự án vướng mắc kéo dài, trong đó có không ít dự án BT. Mới đây, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình, Trưởng ban Chỉ đạo 751, đã làm việc với Tỉnh ủy Khánh Hòa và đánh giá cao quyết tâm của địa phương trong việc xử lý các dự án tồn đọng. Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, việc tháo gỡ khó khăn cho các dự án kéo dài là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, cần triển khai quyết liệt để giải phóng nguồn lực phát triển.
Thực hiện chỉ đạo này, ngày 25.9, ông Nguyễn Khắc Toàn, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, đã chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo giải quyết các dự án khó khăn, vướng mắc, tồn đọng kéo dài. Ông Nguyễn Khắc Toàn khẳng định, xử lý dứt điểm các dự án này là nhiệm vụ trọng tâm, góp phần chống lãng phí nguồn lực xã hội, củng cố môi trường đầu tư minh bạch và tạo nền tảng cho sự bứt phá của tỉnh trong nhiệm kỳ.
Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu Văn phòng UBND tỉnh phối hợp tham mưu kiện toàn nhân sự Ban Chỉ đạo, phân công rõ nhiệm vụ, tiến độ và đề xuất cơ chế tháo gỡ cụ thể. Sở Tài chính tỉnh Khánh Hòa được giao thành lập các tổ công tác theo dõi, đôn đốc xử lý từng nhóm dự án; sớm đề xuất Tổ công tác chuyên trách đối với các dự án BT, dự án không qua đấu thầu - đấu giá, cũng như các dự án liên quan đến đất ở không hình thành đơn vị ở.