Việc sử dụng máy lạnh liên tục không chỉ khiến hóa đơn tiền điện tăng vọt mà còn tạo ra cảm giác phụ thuộc, khiến cơ thể mất dần khả năng thích nghi với thời tiết bên ngoài.
Nhằm tìm kiếm giải pháp vừa mát vừa tiết kiệm, nhóm nghiên cứu tại Trung tâm Sức khỏe và Nhiệt, Đại học Sydney (Úc) đã thực hiện một loạt thí nghiệm và đưa ra khuyến nghị mới: Hãy sử dụng quạt điện trước khi bật điều hòa, và chỉ bật điều hòa khi nhiệt độ trong nhà vượt quá 27 độ C.
Gió nhẹ từ quạt có thể giúp bạn... trì hoãn bật máy lạnh

Sử dụng điều hòa đúng cách sẽ vừa tiết kiệm điện, vừa tốt cho sức khỏe (Ảnh: Getty).
Theo nhóm nghiên cứu, một chiếc quạt bàn đơn giản có thể mang lại hiệu quả làm mát bất ngờ. Làn gió từ quạt không làm giảm nhiệt độ phòng nhưng lại giúp cơ thể cảm thấy mát hơn nhờ hai cơ chế:
- Tăng tốc độ truyền nhiệt từ da ra không khí xung quanh.
- Tăng tốc độ bốc hơi mồ hôi, làm dịu cảm giác nóng bức.
Chỉ cần một luồng gió nhẹ, người dùng có thể cảm thấy dễ chịu hơn ngay cả khi nhiệt độ trong phòng chưa giảm nhiều. Điều này cho phép bạn cài đặt điều hòa ở mức 27-28 độ C thay vì 23-24 độ C như thường lệ.
Việc điều chỉnh này giúp tiết kiệm đáng kể điện năng tiêu thụ, đặc biệt trong những tháng cao điểm nắng nóng.
Giảm gần 1/3 điện năng tiêu thụ chỉ bằng... thay đổi thói quen
Một nghiên cứu trước đó của nhóm đã chỉ ra rằng: Khi tăng nhiệt độ điều hòa từ 24 độ lên 26,5 độ C, kết hợp với sử dụng quạt bàn hoặc quạt trần, người dùng vẫn có thể cảm thấy mát mẻ mà giảm được gần 30% lượng điện tiêu thụ.
Quạt chỉ sử dụng khoảng 3% điện năng so với máy lạnh, tức là cực kỳ hiệu quả về chi phí nếu dùng đúng cách. Việc bật quạt trước khi dùng điều hòa cũng rút ngắn thời gian cần làm mát toàn bộ căn phòng, giúp điều hòa hoạt động ít hơn nhưng vẫn đạt hiệu quả làm mát mong muốn.
Ngoài lợi ích về chi phí, chuyên gia còn cảnh báo rằng quá lệ thuộc vào máy lạnh có thể khiến cơ thể giảm khả năng tự điều nhiệt - tức là mất dần khả năng thích nghi với môi trường nóng ẩm bên ngoài.
Theo các nhà khoa học, nếu bạn luôn giữ nhiệt độ trong nhà quá thấp (dưới 24 độ C), hệ thần kinh và hệ tuần hoàn sẽ "quen" với môi trường lạnh nhân tạo, khiến việc bước ra ngoài trời nắng trở nên khó chịu, thậm chí gây choáng váng, chóng mặt ở người già, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh tim mạch.
Do đó, phối hợp linh hoạt giữa quạt và điều hòa không chỉ tiết kiệm điện mà còn giúp bảo vệ sức khỏe trong mùa hè, đặc biệt là với người cao tuổi, phụ nữ mang thai và người mắc các bệnh mạn tính.
Cách dùng quạt - điều hòa tối ưu theo khuyến nghị khoa học
- Bật quạt điện trước tiên khi bắt đầu thấy nóng.
- Chỉ bật điều hòa khi nhiệt độ vượt quá 27 độ C.
- Kết hợp quạt trần/quạt bàn khi dùng điều hòa để lan tỏa không khí lạnh tốt hơn.
- Cài đặt điều hòa ở mức 27-28 độ C thay vì mức quá thấp.
- Tắt máy lạnh khi phòng đủ mát và chỉ duy trì bằng quạt để giảm tiêu hao điện.
Giữa mùa nắng đỉnh điểm, việc điều chỉnh lại thói quen sử dụng máy lạnh không chỉ giúp bạn bảo vệ ví tiền, mà còn bảo vệ sức khỏe và môi trường. Một thay đổi nhỏ như dùng quạt trước khi bật điều hòa có thể tạo nên khác biệt lớn trong dài hạn.