"May đo áo mới" cho các đô thị
Năm 2021 "cơn sóng thần" Covid-19 đã gây những ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi hoạt động kinh tế - xã hội của Việt Nam. Trung tâm Đô thị thông minh (ĐTTM), Tổng Công ty Giải pháp Doanh nghiệp Viettel (VTS), cũng không phải ngoại lệ khi phải đối diện hàng loạt thách thức: chuỗi cung ứng bị đứt gãy, khách hàng cắt giảm kinh phí, các dự án gặp nhiều khó khăn khi triển khai…
Tuy nhiên những thời điểm khó khăn cũng là lúc mở ra những cơ hội mới. "Từ đại dịch Covid-19 khách hàng thấy được rõ nhất sức mạnh của chuyển đổi số (CĐS), ứng dụng công nghệ số để giải quyết các khó khăn trong thời kỳ giãn cách phải làm việc từ xa", ông Dương Công Đức, Giám đốc Trung tâm ĐTTM chia sẻ.
Thái Nguyên là một trong những tỉnh có được thành công nhanh chóng với Trung tâm điều hành thông minh nhờ sự tư vấn, xây dựng của Viettel.
Tại nhiều địa phương, các Trung tâm Điều hành Thông minh (IOC) do VTS xây dựng đã thể hiện vai trò tích cực trong hỗ trợ chính quyền điều hành quản lý, phòng chống dịch, tuyên truyền, cách ly… "Tiếng lành đồn xa" đã giúp VTS có những dự án mới, và vì thế mang lại các nguồn thu tốt khác.
Yếu tố quan trọng hàng đầu giúp VTS "ghi điểm" trong quá trình phát triển ĐTTM là cam kết đồng hành chặt chẽ cùng chính quyền địa phương. Ở bất cứ dự án nào, VTS luôn là người đồng hành tư vấn cho chính quyền địa phương từ thủ tục dự án, giải pháp kỹ thuật, tổ chức thực hiện các hạng mục dự án đến việc xây dựng quy trình, quy chế để vận hành các hạng mục trong dự án… Đây cũng là yếu tố "sống còn" để các sản phẩm, hệ thống ứng dụng sau khi triển khai ra đi được vào đời sống.
"Trong quá trình tiếp xúc chúng tôi cũng hỗ trợ khách hàng xây dựng Chiến lược 5 năm - Tầm nhìn 10 năm để giúp địa phương hình dung được mục tiêu, bức tranh chung và những giải pháp cụ thể để đạt được những mục tiêu đó", đại diện VTS cho biết.
Ngoài ra VTS còn tư vấn lĩnh vực CĐS đặc biệt biệt cho từng đối tác phụ thuộc đặc thù địa phương với các lĩnh vực ưu tiên khác nhau như du lịch, công nghiệp hay nông nghiệp. Từ giải pháp VTS xây dựng bộ sản phẩm hướng đến thực hiện CĐS từ đó địa phương sẽ chọn ra vấn đề theo mức độ cấp thiết để làm ngay hoặc làm sau. Sau khi tỉnh lựa chọn, VTS sẽ tiếp tục tư vấn sâu vào từng dự án.
Theo người đứng đầu Trung tâm ĐTTM, Trung tâm có khả năng "may đo" theo từng câu chuyện của từng địa phương, khoác lên mỗi tỉnh thành một tấm áo mới, hình ảnh mới, hiện đại và thông minh hơn.
"Mỗi tỉnh sẽ có các đặc điểm riêng, mối quan tâm riêng, khó khăn riêng, nhu cầu riêng nên sẽ có giải pháp và cách thức triển khai riêng! Câu chuyện của Huế là di sản, du lịch, là xanh - sạch - đẹp; Hải Phòng là cảng biển; Thái Nguyên là khu công nghiệp… Mỗi câu chuyện sẽ có giải pháp triển khai khác nhau, lộ trình khác nhau, lựa chọn khác nhau" – ông Đức phân tích.
Năm 2021, doanh thu của Trung tâm ĐTTM đạt hơn 450 tỷ đồng, tăng trưởng tới 45,5% so với năm trước. Cùng với đó Viettel vượt lên vị trí số 1 về triển khai Smart City trên toàn quốc. Tính riêng năm 2021, VTS đã triển khai thí điểm Trung tâm Điều hành Thông minh (IOC) được cho 20 tỉnh thành, gấp 200% so với cả giai đoạn 2019-2020. Mức tăng trưởng đột biến này là nhờ có ý tưởng triển khai thí điểm và xây dựng hệ sinh thái sản phẩm IOC lên nền tảng điện toán đám mây.
Cạnh tranh và Cộng hưởng
VTS xác định rõ quan điểm một doanh nghiệp không thể tạo ra tất cả các sản phẩm CNTT đáp ứng hết được nhu cầu của khách hàng do đó cần "bắt tay" với một số đối tác mạnh để hợp tác cung cấp sản phẩm, dịch vụ đến khách hàng. Chiến lược xuyên suốt này đã giúp VTS có thể tận dụng được thế mạnh của tất cả các đơn vị khác và cung cấp được sản phẩm tốt nhất cho khách hàng.
Theo đại diện VTS, yếu tố quan trọng nhất của việc ứng dụng CNTT thành công tại các địa phương chủ yếu liên quan đến vai trò điều hành của người đứng đầu và nỗ lực xây dựng, triển khai của các đơn vị chuyên trách về CNTT. "Lãnh đạo tỉnh thành nào cam kết, và quyết tâm thì dù họ không nắm rõ về CNTT nhưng từ cam kết, quyết tâm đó mới truyền được cho cấp dưới động lực", đại diện Viettel chia sẻ.
Thừa Thiên Huế là một ví dụ cho thấy sự kết hợp giữa quyết tâm của chính quyền địa phương và đơn vị tư vấn phù hợp sẽ tạo ra kết quả vượt trội nhanh chóng.
Dẫn chứng trường hợp Hue-S, ông Đức cho rằng dự án này thành công có vai trò quan trọng của lãnh đạo địa phương. Trong quá trình chống dịch Covid-19 Huế đã đưa ra các chính sách, quy trình tận dụng CNTT với sự tham gia của người dân.
Theo đó, Huế đã yêu cầu tất cả các cá nhân nội tỉnh, người ngoài tỉnh đến Huế phải cài đặt tối thiểu phần mềm Hue-S. Đặc biệt cách triển khai của Huế rất quyết liệt với việc các cơ sở kinh doanh dịch vụ được yêu cầu tạo lập QR-Code riêng và chịu trách nhiệm giám sát, yêu cầu người dân, khách hàng thực hiện quét QR-Code trước khi vào khu vực do mình quản lý.
Theo ông Dương Công Đức, trước đây, việc thuyết phục các tỉnh thành đầu tư ĐTTM không hề đơn giản, vì hầu hết các địa phương không có kinh phí để làm thí điểm. Nếu thuyết trình trên sách vở, rất khó để đối tác "thấy" được tính phù hợp, hiệu quả và sự vượt trội của các giải pháp Smart City Viettel.
Trong quá trình tiếp cận, để giúp các địa phương hình dung được các sản phẩm sẽ hoạt động như thế nào Viettel sẵn sàng triển khai thí điểm trước để địa phương đánh giá, xem xét và rút kinh nghiệm. Nhiều dự án đã được VTS đề xuất triển khai theo hình thức POC (chạy thử để chứng minh tính khả thi) địa phương hoàn toàn không phải đầu tư bất cứ khoản kinh phí nào.
Ý tưởng mới ra đời đã giúp giải quyết đồng thời hai vấn đề quan trọng. Thứ nhất Viettel có thể đồng hành giải quyết triệt để các "nỗi đau" của khách hàng. Thứ hai thời gian triển khai thí điểm IOC được rút ngắn xuống dưới 3 tháng để chứng minh năng lực triển khai "thần tốc".
Đặc biệt, Trung tâm cũng ứng dụng nhiều hệ thống nền tảng do Viettel làm chủ như: Viettel Maps, nBox, Mocha, VMS, VDP, Callbot… "Đây là lợi thế mà chỉ một hệ sinh thái như Viettel mới có. Thậm chí nếu như so sánh với thế giới, IOC Viettel về tính năng cũng có thể nói là tương đương với các sản phẩm của thế giới, và linh hoạt hơn, có platform mở để có thể tùy chỉnh được các module, bổ sung mới các module mới, tận dụng được các hệ thống nền tảng công nghệ Viettel trong nội bộ Tập đoàn", lãnh đạo Trung tâm ĐTTM khẳng định.
Đã qua gần nửa năm kể từ khi mô hình đô thị thông minh của Viettel được vinh danh tại một giải thưởng lớn như World Communication Awards 2021, ông Đức vẫn không giấu nổi cảm xúc khi nhắc lại: "Vô cùng vui sướng và tự hào, vì nỗ lực của chúng tôi đã được ghi nhận, bởi một giải thưởng tầm quốc tế".
"Thế nhưng, ngay sau niềm vui sướng và tự hào đó", ông Đức tâm sự, "là sự trăn trở, làm sao để tiếp tục phải làm tốt hơn nữa, triển khai nhiều hơn nữa để xứng đáng với kết quả này. Thậm chí, anh em Trung tâm còn nghĩ ngay đến việc sau khi sản phẩm này triển khai thành công ở Việt Nam sẽ mang ra thị trường quốc tế".
Chiến lược Đô thị thông minh mẫu
Để có thể triển khai hiệu quả nhất, VTS đã phân nhóm các tỉnh theo quy mô và yếu tố vùng miền để tổ chức lực lượng cơ động trực tiếp triển khai hiệu quả, kịp thời theo từng vùng. Cụ thể, 63 tỉnh, thành được phân thành 9 vùng với chiến lược tập trung nguồn lực tạo ra các "ĐTTM mẫu" để từ đó lan tỏa ra các tỉnh lân cận nhờ chia sẻ kinh nghiệm với cách làm "Make-by-Viettel".
VTS cũng chủ động tìm kiếm và bổ sung, tích hợp các sản phẩm giải pháp, công nghệ mới để hoàn thiện hệ sinh thái sản phẩm Smart City. IOC được xây dựng dựa trên nền tảng Smart City Platform do VTS làm chủ và tích hợp thêm nhiều thành phần để tích hợp dữ liệu, lưu trữ và xử lý dữ liệu.
Nhờ thế, so với đối thủ trong nước, IOC của Viettel là một hệ thống hoàn chỉnh được xây dựng theo platform (nền tảng), có đầy đủ các module thành phần được tham chiếu theo các hãng lớn như IBM, Cisco. Trong khi, đối thủ chủ yếu sử dụng các màn hình Dashboard, không có phần quản lý điều hành và giám sát theo KPI.
