Đây được coi là bước mở khóa cuối cùng để dự án chống ngập 10.000 tỉ của TP.HCM có thể dứt điểm về đích sau thời gian dài quẩn quanh trong khó khăn bủa vây.
Gần 9 năm vướng mắc, dự án chống ngập 10.000 tỉ đồng vẫn chưa về đích dù đã đạt hơn 97% tiến độ thi công
Theo Bộ Tài chính, dự án đã thực hiện trong thời gian dài (được ký hợp đồng từ năm 2016). Mặc dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, UBND TP.HCM quan tâm tháo gỡ nhưng đến nay chưa được xử lý dứt điểm. Thủ tục thanh toán cho các nhà đầu tư chưa được thực hiện, khiến công trình phải ngừng thi công từ năm 2020. Việc kéo dài thời gian thực hiện dự án BT này sẽ làm tăng chi phí đầu tư, lãng phí nguồn lực Nhà nước, nhà đầu tư và xã hội; giảm hiệu quả đầu tư các dự án. Đồng thời, ảnh hưởng tiêu cực cuộc sống và sinh hoạt của người dân khu vực xung quanh các dự án; ảnh hưởng đến niềm tin của các nhà đầu tư.
Do đó, để khơi thông điểm nghẽn, huy động các nguồn lực xã hội, phát huy hiệu quả đầu tư, tránh lãng phí, thất thoát, Bộ Tài chính đánh giá việc xử lý vướng mắc của dự án bằng một Nghị quyết riêng là cần thiết.
Dựa trên những đề xuất của UBND TP.HCM và ý kiến góp ý của 23 cơ quan, đơn vị có liên quan, Bộ Tài chính kiến nghị nhiều nội dung được đưa vào nghị quyết đặc thù này.
Cụ thể, quan điểm của nghị quyết mới là quyết liệt thực hiện các giải pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, triển khai các công việc quan trọng, liên ngành để tháo gỡ cho dự án; khơi thông các điểm nghẽn, huy động các nguồn lực của xã hội, sớm đưa dự án vào hoạt động, phát huy hiệu quả đầu tư, tránh lãng phí, thất thoát. Nghị quyết sẽ chỉ xem xét, xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan mà nguyên nhân dẫn đến vi phạm do lỗi của cơ quan quản lý nhà nước hoặc do lỗi của cả cơ quan quản lý nhà nước và nhà đầu tư. Thẩm quyền xử lý khó khăn, vướng mắc liên quan đến dự án đầu tư thuộc cấp nào thì cấp đó xử lý.
Đồng thời, nghị quyết kế thừa các chính sách đã triển khai và phát huy hiệu quả; áp dụng đối với các chính sách đã có cơ sở pháp lý, đã có tiền lệ để vận dụng triển khai xử lý khó khăn, vướng mắc liên quan.
Với việc ban hành nghị quyết, Thủ tướng sẽ quyết định để Chính phủ thảo luận và chấp thuận cho điều chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi của dự án; không phải lập lại chủ trương đầu tư. UBND TP.HCM chịu trách nhiệm thực hiện thủ tục lập, thẩm định, điều chỉnh báo cáo nghiên cứu tiền khả thi; chịu trách nhiệm toàn diện về quyết định của mình khi thực hiện điều chỉnh.
Về quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư, đối với khu đất thuộc trường hợp sắp xếp lại, xử lý tài sản công theo thì thẩm quyền thuộc UBND TP.HCM. Đối với quỹ đất đã được Nhà nước giải phóng mặt bằng thực hiện theo quy định tại khoản 1 điều 17 Nghị định số 69/2019 của Chính phủ (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 điều 90 Nghị định số 35/2021).
Sau khi thanh toán bằng quỹ đất, trường hợp giá trị quỹ đất thanh toán nhỏ hơn giá trị công trình BT (đã được rà soát, loại bỏ toàn bộ các chi phí bất hợp lý, không đúng quy định), phần chênh lệch sẽ được thanh toán bằng tiền từ nguồn vốn đầu tư công thành phố quản lý. UBND TP chịu trách nhiệm toàn diện trong việc xác định cụ thể giá đất để tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các khu đất dự kiến thanh toán, bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về đất đai.
Bộ Tài chính đề nghị Kiểm toán Nhà nước xem xét thực hiện việc kiểm toán dự án làm cơ sở tổ chức thanh, quyết toán vốn đầu tư xây dựng công trình theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm hài hòa lợi ích của nhà nước và nhà đầu tư, hiệu quả sử dụng vốn nhà nước, sớm đưa dự án vào vận hành, khai thác, không để lãng phí thất thoát.
