Cuộc chiến chống lãng phí đất đai tại thủ đô Hà Nội lại một lần nữa "nóng" lên khi Sở Nông nghiệp và Môi trường công bố danh sách 17 chủ đầu tư có các dự án vi phạm quy định của Luật Đất đai. Động thái này cho thấy sự quyết liệt của thành phố trong việc xử lý tình trạng các dự án treo, dự án ma, vốn là một vấn đề nhức nhối trong công tác quản lý đô thị nhiều năm qua.
Những "ông lớn" nào bị réo tên?
Danh sách này bao gồm nhiều tên tuổi quen thuộc trong ngành bất động sản, với tổng diện tích đất vi phạm lên tới hơn 313.000m2. Các dự án này trải dài trên nhiều xã, phường của thành phố, từ những khu vực trung tâm đến các vùng ven.
Theo tài liệu công bố, vi phạm phổ biến và cốt lõi của 17 dự án này là "đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa".
Nói một cách dễ hiểu, các chủ đầu tư này đã "ôm" đất nhưng không triển khai hoặc triển khai ì ạch, khiến những khu đất có vị trí đắc địa trở nên hoang hóa.
Trong danh sách lần này, sự xuất hiện của những tên tuổi quen thuộc trong làng bất động sản.
Đứng đầu về diện tích vi phạm phải kể đến Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Quốc tế (ICT) với dự án rộng tới 186.000m2 (tương đương 18,6 ha) tại phường Tây Hồ.
Một cái tên đáng chú ý khác là Công ty cổ phần Tập đoàn FLC (liên quan đến Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Alaska) với khu đất ký hiệu ĐM1 tại phường Đại Mỗ, có diện tích lên tới 21.655m2. Dù FLC đã và đang đối mặt với nhiều biến cố, việc dự án tiếp tục nằm trong danh sách vi phạm cho thấy những hệ lụy kéo dài của doanh nghiệp này đối với các quỹ đất đã được giao.
Ngoài ra, danh sách còn có sự góp mặt của Tổng công ty Viglacera - CTCP với khu đất 3.931m2 tại phường Tây Mỗ, Công ty CP sản xuất và xuất nhập khẩu Cửu Long với khu đất rộng 32.560m2 tại phường Xuân Phương, hay Tổng công ty Phát triển Phát thanh Truyền hình Thông tin - CTCP với hơn 10.871m2 đất tại phường Thanh Xuân.
Ngay cả những doanh nghiệp tưởng chừng không hoạt động chính trong lĩnh vực bất động sản cũng bị nêu tên như Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Châu với lô đất 1.795m2 tại ngõ 622 phố Minh Khai.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội vừa công khai danh sách 17 dự án vi phạm pháp luật đất đai với tổng diện tích đất vi phạm lên tới hơn 313.000 (Minh họa: Cẩm Hà/ Gemini).
Gia hạn 24 tháng như một "cơ hội cuối cùng”
Trước tình trạng vi phạm hàng loạt, giải pháp được các cơ quan chức năng Hà Nội đưa ra là khá thống nhất, đó là cho phép các chủ đầu tư được gia hạn sử dụng đất 24 tháng. Đây được xem là một "cơ hội cuối cùng" để các doanh nghiệp khắc phục sai phạm, hoàn thiện các thủ tục pháp lý và đẩy nhanh tiến độ thi công.
Trong thời gian gia hạn, chủ đầu tư phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ theo Luật Đất đai mới nhất.
Đây có thể được xem là một "ân huệ", một cơ hội để các doanh nghiệp khắc phục những yếu kém, điều chỉnh kế hoạch và tái khởi động dự án. Quyết định này cho thấy sự cân nhắc của chính quyền thành phố, một mặt muốn xử lý nghiêm vi phạm, mặt khác cũng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thực sự có năng lực và thiện chí tiếp tục triển khai, tránh gây đổ vỡ và những hệ lụy kinh tế không đáng có.
Tín hiệu tích cực từ những dự án "hồi sinh"
Bên cạnh việc công khai các dự án vi phạm, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cũng công bố danh sách 7 dự án đã được "gỡ bỏ" khỏi danh sách theo dõi vi phạm. Các chủ đầu tư sau một thời gian bị bêu tên và giám sát chặt chẽ, đã khắc phục, "đầu tư xây dựng công trình và đưa vào sử dụng".
Điển hình như Dự án đầu tư xây dựng Siêu thị thương mại dịch vụ Bắc Qua tại 19 Hàng Khoai (quận Hoàn Kiếm), Công ty cổ phần đầu tư Vinakim với dự án gần 30.000 m2 tại khu đô thị mới Việt Hưng hay Liên danh Công ty CP Đông Giang, Công ty TNHH thương mại Sơn Dương và Công ty TNHH TM tổng hợp Đức Giang đã hoàn thành nghĩa vụ, biến khu đất hoang hóa thành các công trình hiện hữu.
Điều này cho thấy, việc công khai, minh bạch thông tin và áp dụng các chế tài pháp lý đủ mạnh là một công cụ hữu hiệu, tạo áp lực cần thiết để buộc các chủ đầu tư phải có trách nhiệm hơn với quỹ đất được giao.
