Chính phủ kích thích kinh tế bằng gói hỗ trợ hàng chục nghìn tỉ đồng
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 11/NQ-CP ngày 30/1/2022 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Mục tiêu của Chương trình là phục hồi, phát triển nhanh hoạt động sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy các động lực tăng trưởng, ưu tiên một số ngành, lĩnh vực quan trọng, phấn đấu đạt mục tiêu của giai đoạn 2021 - 2025: Tăng trưởng GDP bình quân 6,5-7%/năm, chỉ tiêu nợ công dưới mức cảnh báo Quốc hội cho phép tại Nghị quyết số 23/2021/QH15, tỷ lệ thất nghiệp ở khu vực thành thị dưới 4%; giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm các cân đối lớn trong trung hạn và dài hạn; tiết giảm chi phí, hỗ trợ dòng tiền, bảo đảm tính chủ động, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế và người dân; phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả; bảo đảm an sinh xã hội và đời sống của người dân, nhất là người lao động, người nghèo, người yếu thế, đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh; bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
Đối tượng hỗ trợ bao gồm: Người dân, người lao động bị ảnh hưởng do dịch bệnh; doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh và các ngành, lĩnh vực tạo động lực phục hồi và phát triển cho nền kinh tế. Thời gian hỗ trợ: chủ yếu thực hiện trong 2 năm 2022-2023; một số chính sách có thể kéo dài, bổ sung nguồn lực thực hiện tùy theo diễn biến dịch bệnh.
Trong đó, đối với việc hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, Chính phủ giảm 30% tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 đối với tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định hoặc Hợp đồng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức thuê đất trả tiền hằng năm phải ngừng sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Đồng thời Chính phủ sử dụng khoảng 135 nghìn tỷ đồng cho việc gia hạn thời hạn tiền thuê đất trong năm 2022.
Về việc bảo đảm an sinh xã hội và hỗ trợ việc làm, Chính phủ sử dụng khoảng 6,6 nghìn tỷ đồng từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021 để hỗ trợ 3 tháng tiền thuê nhà cho người lao động có quan hệ lao động, đang ở thuê, ở trọ, làm việc trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực kinh tế trọng điểm; trong đó mức hỗ trợ đối với người lao động quay trở lại thị trường lao động là 1 triệu đồng/tháng và người lao động đang làm việc trong các doanh nghiệp là 500 nghìn đồng/tháng. Thời gian thực hiện trong 6 tháng đầu năm 2022.
Đồng thời Chính phủ cho vay đối với cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở theo chính sách về nhà ở xã hội theo quy định tại Điều 16 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP, khoản 10 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP và các văn bản có liên quan. Tổng nguồn vốn cho vay tối đa là 15.000 tỷ đồng.
Ngoài ra Chính phủ còn hỗ trợ lãi suất 2%/năm trong 2 năm 2022 - 2023 thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại đối với các khoản vay thương mại cho cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân mua, thuê và thuê mua. Điều kiện hỗ trợ là thuộc đối tượng thụ hưởng, đã được vay vốn hoặc đáp ứng các điều kiện vay vốn, được ngân hàng thương mại chấp thuận.
Liệu gây "sốt nóng" bất động sản?
Một số chuyên gia kinh tế cho rằng, các gói hỗ trợ kích thích kinh tế sẽ là một trong những động lực quan trọng để phát triển sản xuất - kinh doanh và tiêu dùng nói chung. Trong đó cũng có ý kiến lo ngại các gói hỗ trợ trên sẽ làm nóng thị trường bất động sản.
Đánh giá về thị trường bất động sản với những cơn sốt đất vừa qua và dự báo về thị trường năm 2022, Bộ Xây dựng cho biết, dến nay, theo báo cáo của các địa phương thì hiện tượng tăng giá đất nền đã hạ nhiệt, nguy cơ xảy ra "bong bóng" bất động sản là khó xảy ra.
"Tuy nhiên, đây vẫn có thể là sự khởi phát của hiện tượng "sốt giá" bất động sản trong năm 2022. Đặc biệt, khi Nhà nước sử dụng các giải pháp kích cầu, hỗ trợ phục hồi kinh tế sau giai đoạn giảm phát cũng có thể tác động làm thị trường bất động sản phát triển nóng nếu không được kiểm soát tốt, kinh nghiệm cho thấy từ gói kích thích kinh tế năm 2008 – 2009" – Bộ Xây dựng nhận định.
Chia sẻ trên báo chí mới đây, ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, các gói hỗ trợ trên có thể tác động đến thị trường bất động sản nhưng sẽ không lớn. Với lo ngại các "cò đất" mượn thông tin để đẩy thị trường, gói hỗ trợ trên tập trung chủ yếu cho các ngành, hoạt động sản xuất, kinh doanh thiết yếu. Với bất động sản sẽ tập trung vào 3 loại hình chủ yếu là nhà ở xã hội, nhà ở công nhân và cải tạo chung cư cũ. Bộ Xây dựng đã có đề xuất dành một phần cho các doanh nghiệp đầu tư vay với lãi suất ưu đãi để xây dựng 3 loại hình nêu trên. Với gói hỗ trợ 15.000 tỷ đồng mà Bộ đề xuất sẽ tập trung vào người mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân.
Đối với nhà ở xã hội cho công nhân, nhà ở xã hội, mới đây, Bộ Xây dựng đã yêu cầu các địa phương rà soát lại các dự án hiện nay đang triển khai mà có nhu cầu vốn hoặc sẽ triển khai nhưng phải đủ điều kiện thực hiện trong thời gian tới.
Theo ông Khởi, các dự án được hưởng gói ưu đãi trên chắc chắn không phải dự án đang làm thủ tục mà phải là các dự án đã xong thủ tục và có thể sẽ khởi công vào giữa năm hoặc cuối năm nay, để có thể thúc đẩy chuyển tiền vào thực hiện dự án trong giai đoạn hai năm 2022 – 2023. Đặc biệt là các dự án đang triển khai và sớm hoàn thiện để có thể hỗ trợ cho người mua nhà tiếp cận gói vay.