Đồng USD suy yếu: Ngân hàng trung ương các nước nên mừng hay lo?

Đồng đô la Mỹ đang lao dốc

Trong những tuần gần đây, sự bất ổn trong chính sách tài chính của Mỹ đã khiến giới đầu tư toàn cầu tháo chạy khỏi tài sản định giá bằng đô la, bao gồm cả trái phiếu kho bạc Mỹ. Tính từ đầu năm, chỉ số đo sức mạnh đồng USD đã giảm hơn 9%.

Theo khảo sát mới nhất của Ngân hàng Bank of America, có tới 61% nhà quản lý quỹ toàn cầu tin rằng đồng USD sẽ tiếp tục suy yếu trong 12 tháng tới. Đây là mức bi quan cao nhất trong gần 20 năm trở lại đây.

Việc nhà đầu tư mất niềm tin vào đồng USD không chỉ ảnh hưởng đến Mỹ mà còn gây ra những phản ứng dây chuyền trên toàn cầu – từ giá hàng hóa nhập khẩu đến xu hướng tỷ giá tại các nền kinh tế lớn và mới nổi.

Khi đồng USD yếu đi, nhiều đồng tiền khác trên thế giới đã tăng giá đáng kể. Các “vùng trú ẩn an toàn” như đồng yên Nhật, franc Thụy Sĩ và đồng euro đã lần lượt tăng hơn 10% đến 11% so với đô la từ đầu năm.

Không chỉ các nước phát triển, nhiều đồng tiền tại thị trường mới nổi cũng ghi nhận đà tăng mạnh. Đồng peso của Mexico tăng 5,5%, đô la Canada tăng hơn 4%, đồng zloty của Ba Lan tăng hơn 9% và đáng chú ý là đồng rúp Nga đã tăng tới 22% so với USD.

Sự tăng giá này phần lớn phản ánh việc dòng vốn chảy khỏi đồng đô la và tìm đến các tài sản, thị trường ít biến động hơn hoặc được kỳ vọng có chính sách tiền tệ ổn định hơn.

Không phải tất cả các quốc gia đều hưởng lợi. Một số đồng tiền châu Á như đồng Việt Nam (VND), rupiah của Indonesia và lira Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục mất giá so với đô la. Vào đầu tháng này, VND và rupiah đã rơi xuống mức thấp kỷ lục.

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc cũng từng chạm đáy lịch sử so với USD cách đây hai tuần, nhưng đã hồi phục nhẹ sau đó. Những quốc gia này thường có dự trữ ngoại tệ thấp hoặc đang đối mặt với áp lực vĩ mô như lạm phát, thâm hụt thương mại, hoặc rủi ro chính trị.

Ngoài ra, mức độ can thiệp của ngân hàng trung ương vào thị trường ngoại hối cũng là yếu tố then chốt ảnh hưởng đến diễn biến tỷ giá, không hoàn toàn theo xu hướng chung của USD.

Đồng bạc xanh đang tỏ ra yếu thế

USD yếu có giúp các nước dễ giảm lãi suất hơn?

Theo nhiều chuyên gia, sự suy yếu của đồng đô la đang tạo “khoảng thở” cho các ngân hàng trung ương, nhất là ở các nước đang phát triển, để có thể giảm lãi suất mà không lo gây áp lực lên tỷ giá.

Adam Button, chuyên gia phân tích tiền tệ tại ForexLive, cho rằng đa số ngân hàng trung ương sẽ “rất vui” nếu đồng USD giảm từ 10% đến 20%. Với các quốc gia có nợ công lớn bằng USD, việc đô la yếu đi đồng nghĩa với việc gánh nặng nợ thực tế giảm xuống.

Ngoài ra, đồng nội tệ mạnh hơn giúp giảm giá hàng nhập khẩu – một yếu tố tích cực để kiềm chế lạm phát. Khi lạm phát được kiểm soát tốt hơn, các ngân hàng trung ương sẽ có dư địa để giảm lãi suất, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Trong khi một số ngân hàng trung ương như Thụy Sĩ đã tận dụng cơ hội để điều chỉnh chính sách, nhiều nước khác vẫn đang theo dõi diễn biến và thận trọng trong phản ứng. Mỗi nền kinh tế có mức độ phụ thuộc khác nhau vào tỷ giá và xuất nhập khẩu, nên không thể có một công thức chung.

Tại các quốc gia đang phát triển, điều quan trọng là cân bằng giữa mục tiêu ổn định tỷ giá và thúc đẩy tăng trưởng. Những nước có hệ thống ngân hàng yếu hoặc phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu cần đặc biệt cẩn trọng khi để đồng nội tệ tăng quá nhanh.

Trong bối cảnh thị trường tiền tệ thế giới đầy biến động, sự chủ động và linh hoạt trong chính sách điều hành của ngân hàng trung ương sẽ là yếu tố quyết định để duy trì ổn định vĩ mô.