Trong thế giới thời trang toàn cầu, hiếm có tập đoàn nào đạt tốc độ tăng trưởng ấn tượng như Fast Retailing – "mái nhà" của Uniqlo, GU và Theory.
Chỉ trong 9 tháng từ tháng 8/2024, tập đoàn Nhật Bản này ghi nhận doanh thu kỷ lục 17,7 tỷ USD (tăng 10,6%) và lợi nhuận hoạt động 3 tỷ USD (tăng 12,2%), vượt xa Inditex – chủ sở hữu Zara (tăng 7,5%) và bỏ xa H&M (giảm 0,7%).
Tuy nhiên ẩn sau những con số rực rỡ ấy là một thực tế khó bỏ qua: Uniqlo đang gánh hơn 80% doanh thu và tới 92% lợi nhuận của cả tập đoàn. Thành công này là niềm tự hào, nhưng cũng là điểm yếu chí tử nếu không được xử lý khéo léo.
Gánh còng lưng
Từ một thương hiệu bán quần áo cơ bản giá phải chăng ở Nhật, Uniqlo đã vươn mình thành biểu tượng "thời trang – chức năng – giá trị" trên toàn cầu. Các dòng sản phẩm Heattech giữ ấm mùa đông, LifeWear thoải mái quanh năm, cùng loạt hợp tác đình đám với Lemaire, JW Anderson, Jil Sander đã tạo ra sức hút bền vững.
Uniqlo đã thông minh khi tranh đi vào cuộc đua thời trang nhanh giá rẻ (Fast Fashion) với Zara và H&M, tạo nên những phân khúc riêng biệt, qua đó ghi nhận sự tăng trưởng từ cả thị trường nội địa lẫn quốc tế.
Thương hiệu Nhật Bản này tập trung vào các sản phẩm cơ bản, chất lượng cao với mức giá hợp lý, các công nghệ vải như Heattech và Airism đã tạo nên sự khác biệt, giúp Uniqlo xây dựng được lòng tin vững chắc nơi người tiêu dùng.
Báo cáo gần nhất cho thấy Uniqlo Nhật Bản tăng 11%, thị trường quốc tế tăng 12,7% trong năm tài chính vừa qua. Các điểm sáng gồm Hàn Quốc, Đông Nam Á, Ấn Độ, Australia và Bắc Mỹ.
Việc Uniqlo thực hiện chiến lược địa phương hóa chứ không đi theo trào lưu Fast Fashiob đã đem lại nhiều thành quả, từ bộ sưu tập Hana Tajima cho phụ nữ Hồi giáo tới các phiên bản giới hạn lấy cảm hứng từ anime, Uniqlo thể hiện khả năng "chạm" vào văn hóa từng thị trường.
Tuy nhiên, Trung Quốc – thị trường trụ cột – lại giảm 5% doanh thu và 10% lợi nhuận trong năm. Đây là lời nhắc rằng ngay cả một "cỗ máy in tiền" cũng không miễn nhiễm với rủi ro địa chính trị và biến động tiêu dùng.
Tuy nhiên điều trớ trêu là trong khi Uniqlo tỏa sáng thì các thương hiệu "anh em" trong mái nhà Fast Retailing lại khá mờ nhạt. Thương hiệu GU – dòng thời trang trẻ, nhanh và giá rẻ – lợi nhuận giảm 10,7%, khó tạo dấu ấn trước Zara, H&M, Shein. Định vị thương hiệu thiếu rõ ràng, nhận diện quốc tế yếu, marketing hạn chế.
Tương tự, các thương hiệu như Theory và Comptoir des Cotonniers – phân khúc cao cấp – doanh thu giảm 3,1%, lợi nhuận lẹt đẹt 19 triệu USD, bị gắn mác "an toàn, lỗi thời" khi người tiêu dùng đang tìm kiếm phong cách đa dạng và nhiều cảm xúc hơn.
Khoảng cách giữa Uniqlo và phần còn lại không chỉ về quy mô, mà còn ở chiến lược vận hành. Mỗi thương hiệu trong Fast Retailing vận hành như "ốc đảo riêng", thiếu cộng hưởng, khiến tập đoàn khó khai thác hết sức mạnh chuỗi.
Rủi ro ‘trứng trong 1 giỏ’
Việc đặt gần như toàn bộ "trứng" vào giỏ Uniqlo mang lại sự rõ ràng và quy mô kinh tế, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ lớn. Đầu tiên là bão hòa thị trường, mặc dù đang tăng trưởng nhưng việc mở rộng địa lý của Uniqlo không thể diễn ra mãi mãi. Một khi các thị trường lớn bão hòa hoặc tốc độ tăng trưởng chậm lại, Uniqlo sẽ không còn đủ sức kéo cả tập đoàn.
Tiếp đó là nguy cơ "nhàm chán thương hiệu". Hiện Uniqlo nổi tiếng với các sản phẩm cơ bản, nhưng điều này cũng có thể trở thành điểm yếu nếu người tiêu dùng thay đổi gu thẩm mỹ hoặc tìm kiếm sự mới mẻ. Nếu người tiêu dùng bắt đầu thấy nhàm chán, tốc độ giảm sẽ rất nhanh, nhất là khi đối thủ mới nổi như Shein liên tục bám sát.
Bên cạnh đó như đã nói ở trên, việc Uniqlo phụ thuộc vào thị trường trọng điểm như Trung Quốc đã cho thấy mức độ dễ tổn thương. Khi doanh số tại Trung Quốc đi xuống do khó khăn kinh tế, người dân thắt chặt chi tiêu thì Uniqlo rất dễ bị ảnh hưởng nếu không kịp đa dạng hóa thị trường.
Cuối cùng là thất bại trong đa dạng hóa nguồn thu của Fast Retailing. Việc các thương hiệu khác của Fast Retailing không phát triển như kỳ vọng cho thấy tập đoàn chưa có một chiến lược tổng thể hiệu quả để xây dựng một hệ sinh thái mạnh mẽ.
Nói đơn giản hơn, các thương hiệu khác không đủ mạnh để "gánh" khi Uniqlo gặp trục trặc.
Rõ ràng, Uniqlo là viên ngọc quý của Fast Retailing, nhưng cũng là "điểm tỳ" mà cả tập đoàn dựa vào. Thành công của Uniqlo đã đưa Fast Retailing lên vị trí dẫn đầu ngành, nhưng để duy trì vị thế này, họ cần một chiến lược đa trụ cột.
Trong thời trang, không thương hiệu nào bất bại mãi. Và nếu Fast Retailing không chuẩn bị từ bây giờ, "cỗ máy in tiền" Uniqlo có thể trở thành quả bom hẹn giờ.
*Nguồn: Campaignasia, Fortune, BI
