Sản phẩm mới được Bộ Tài chính nhắc đến và lấy ý kiến trong dự thảo sửa đổi, bổ sung Thông tư về hướng dẫn hoạt động và quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.
Lý giải về đề xuất bổ sung sản phẩm này, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC, thuộc Bộ Tài chính) cho rằng Việt Nam đang trong giai đoạn xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết để đạt mục tiêu quốc gia, trở thành nước thu nhập cao, hiện đại vào năm 2045.
Quỹ đầu tư trái phiếu hạ tầng có thể giúp huy động vốn từ người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài để phát triển hạ tầng, phục vụ kinh tế - xã hội.
Theo SSC, việc đa dạng hóa sản phẩm cũng cần thiết để thúc đẩy sự phát triển của ngành quản lý quỹ, nâng cao tính chuyên nghiệp trên thị trường và bảo vệ nhà đầu tư.
Hiện nay, các công ty quản lý quỹ còn thiếu sản phẩm quỹ đầu tư hoặc sản phẩm chưa phù hợp với nhu cầu, khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư.
Đây là nguyên nhân chính khiến nhà đầu tư cá nhân vẫn có xu hướng trực tiếp đầu tư, thay vì thông qua các định chế có năng lực chuyên môn và khả năng kiểm soát rủi ro.
SSC đề xuất quỹ đầu tư trái phiếu hạ tầng hoạt động theo mô hình quỹ đóng, tức chứng chỉ quỹ đã chào bán ra công chúng không được mua lại theo yêu cầu của nhà đầu tư.
Tuy nhiên, chứng chỉ quỹ được niêm yết và giao dịch trên Sở Giao dịch chứng khoán nên nhà đầu tư vẫn có thể chuyển nhượng khi cần. Mô hình này giúp quy mô vốn không bị biến động, tạo điều kiện cho quỹ đầu tư vào các trái phiếu hạ tầng có kỳ hạn kéo dài.
Quỹ phải đầu tư tối thiểu 65% giá trị tài sản ròng (NAV) vào các loại trái phiếu được phát hành để phát triển hạ tầng, công cụ nợ của Chính phủ, tiền gửi và chứng chỉ tiền gửi. SSC cho rằng tỷ lệ này được xây dựng nhằm bảo đảm mục tiêu chính của quỹ là huy động vốn phát triển hạ tầng, đồng thời tạo sự linh hoạt cho việc lựa chọn danh mục tài sản đầu tư ở các giai đoạn khác nhau.
Theo tổ chức xếp hạng tín nhiệm VIS Rating, nhu cầu đầu tư cơ sở hạ tầng của Việt Nam từ nay đến 2030 ước tính lên đến 245 tỷ USD. Vốn đầu tư công chỉ đáp ứng khoảng 70% số này, tương đương 176 tỷ USD.
"Trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn thiếu hụt và tín dụng ngân hàng gặp hạn chế trong hoạt động cấp vốn cho các dự án hạ tầng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp nổi lên như một kênh huy động vốn dài hạn.
Để lấp đầy nhu cầu vốn cho hạ tầng, Việt Nam phải mở rộng và đổi mới thị trường trái phiếu doanh nghiệp, xây dựng lòng tin của nhà đầu tư vào một công cụ huy động vốn khả thi và dài hạn", nhóm chuyên gia VIS Rating nêu quan điểm.
10 tháng đầu năm, giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường (bao gồm phát hành riêng lẻ và ra công chúng) đạt gần 482.000 tỷ đồng. Các ngân hàng chiếm tỷ trọng áp đảo với 69%, sau đó đến doanh nghiệp bất động sản và xây dựng hạ tầng chiếm 23%.
