Tapinoma magnum hình thành 'siêu đàn' gồm 20 triệu con kiến do 'quyết tâm không biết mệt mỏi để mở rộng'.
Người dân Anh được cảnh báo nên đề phòng loài “siêu kiến” xâm lấn đang lan rộng khắp châu Âu với tốc độ đáng báo động.
Tapinoma magnum có nguồn gốc từ khu vực Địa Trung Hải, gồm các quốc gia Bắc Phi như Algeria, Morocco, Tunisia và các nước Nam Âu như Tây Ban Nha, Ý.
Tuy nhiên, chỉ trong vài năm gần đây, chúng đã nhanh chóng tiến sâu vào phía Bắc châu Âu, gồm Pháp, Đức, Bỉ, Thụy Sĩ và Hà Lan.
Tapinoma magnum sống dưới lòng đất, thường làm tổ tại những khu vực đô thị bị xáo trộn như sân vườn, lối đi, và trung tâm cây cảnh. Chúng đào hầm dưới mặt đường, cắn đứt dây điện gây mất điện, gián đoạn internet và làm hư hại cơ sở hạ tầng, gây thiệt hại lên tới hàng nghìn bảng Anh.
Tại thành phố Kehl (Đức), những đàn kiến khổng lồ đã phá hoại hệ thống điện và internet khi cắn xuyên dây cáp. Một sân chơi tại đây buộc phải đóng cửa vào mùa hè năm ngoái do bị kiến đào hầm hoàn toàn bên dưới, theo kênh SRF.
Tại Thụy Sĩ, nơi loài kiến này lần đầu được phát hiện năm 2018, đã xuất hiện hiện tượng "bùng nổ kiến" tại thành phố Zurich. Ở vùng Oetwil an der Limmat lân cận, một đàn kiến siêu lớn đã chiếm trọn một cánh đồng khoai tây rộng tương đương 7 sân bóng đá.
Bà Agnes Wirth, một người dân địa phương, chia sẻ với SRF: "Có quá nhiều kiến đến mức không còn nhìn thấy mặt đất."
Ông Niall Gallagher, Giám đốc kỹ thuật tại Hiệp hội Kiểm soát Côn trùng Anh (BPCA), cho biết: “Luôn có nguy cơ với những loài như thế này. Nếu Tapinoma magnum định cư tại Anh, chúng có thể trở thành mối phiền toái nghiêm trọng.”
“Chúng tạo ra các siêu đàn có thể lên đến 20 triệu con, lan rộng trên diện tích 24 hécta, đồng thời có thể gây sụt lún nền móng do đào bới đất dưới mặt đường,” ông Gallagher nói thêm với MailOnline.
Loài kiến Tapinoma magnum đã du nhập vào Bắc Âu, bao gồm Pháp, Đức và Thụy Sĩ.
Loài kiến này có màu đen, kích thước trung bình khoảng 3 mm, trông gần giống kiến vườn đen ( Lasius niger ). Tuy nhiên, điểm nhận biết dễ nhất là hành vi di chuyển theo đàn có tổ chức trên lối đi và các bề mặt.
Ngay cả chuyên gia cũng khó phân biệt nếu chỉ nhìn qua hình dáng, nhưng hành vi tạo thành hàng dài đều đặn có thể là dấu hiệu cho thấy đây là T. magnum .
Chúng thường lan truyền qua các lô hàng cây trồng nhập khẩu từ khu vực Địa Trung Hải, đặc biệt là cây cảnh và cây trồng trong chậu. Khả năng chịu lạnh tốt giúp chúng sống sót qua mùa đông khắc nghiệt ở Đức, và biến những nơi như vỉa hè hay sân vườn thành môi trường lý tưởng.
Khi hai đàn T. magnum gặp nhau, thay vì giao chiến, chúng hợp nhất thành một đàn khổng lồ có nhiều kiến chúa – một đặc điểm khác biệt với phần lớn các loài kiến thông thường.
Một con kiến chúa của Tapinoma magnum trong ống nghiệm đang chuẩn bị thành lập đàn kiến
Nếu xuất hiện tại Anh, việc kiểm soát loài này đòi hỏi sự can thiệp chuyên môn bằng các loại gel diệt côn trùng đặc dụng như indoxacarb hoặc imidacloprid, kết hợp xử lý bề mặt – phương pháp từng được áp dụng thành công tại Zurich.
“Việc tự xử lý của người dân không thể kiểm soát nổi đàn kiến. Cần có giải pháp đặc thù từ chuyên gia,” ông Gallagher cảnh báo.
Ông Ricardo Pereira, nhà sinh vật học tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Stuttgart, nhận định: “ Tapinoma magnum gây ảnh hưởng lớn tới cộng đồng địa phương. Với tình trạng nóng lên toàn cầu và mùa xuân ấm dần, sẽ còn nhiều loài ngoại lai theo sau.”
Các chuyên gia cảnh báo biến đổi khí hậu với mùa đông ấm hơn và mùa hè kéo dài đang giúp T. magnum mở rộng lãnh thổ xa hơn bao giờ hết – và hoàn toàn có thể vượt eo biển Manche tiến vào Anh.
