Sáng 6/9, Ủy ban Tư pháp tổ chức Phiên họp toàn thể lần thứ 10. Theo báo cáo của Chính phủ, trong kỳ báo cáo (từ 1/10/2022 đến ngày 31/7/2023), đã phát hiện 4.946 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế, 679 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ.
Các cơ quan đã phát hiện, điều tra xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong các lĩnh vực với phương châm “xử lý một vụ cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”, thu hồi tối đa tài sản bị chiếm đoạt. Cùng với đó, đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý các vụ án kinh tế, tham nhũng lớn.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa. (Ảnh: Quốc hội)
Báo cáo viện dẫn các vụ án điển hình như vụ Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch tập đoàn FLC; vụ án Đỗ Anh Dũng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị tập đoàn Tân Hoàng Minh; vụ án Công ty Việt Á; vụ án xảy ra tại tập đoàn Vạn Thịnh Phát; vụ án “vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai và Công ty AIC.
Chính phủ nhận định, tình hình tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu còn diễn biến phức tạp. Đặc biệt trong đó là các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm định an toàn phương tiện giao thông, đào tạo, sát hạch lái xe, khai thác tài nguyên, khoáng sản. Trong khi đó, tội phạm trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai tiếp tục diễn ra ở nhiều địa phương.
Cũng theo báo cáo của Chính phủ, năm 2023, đã có 60.458 người kê khai tài sản, thu nhập lần đầu; 545.535 người kê khai tài sản, thu nhập hằng năm; 44.015 người kê khai bổ sung; 161.928 người kê khai tài sản thu nhập phục vụ công tác cán bộ.
Tính đến tháng 4, các cơ quan có thẩm quyền đã tiến hành xác minh tài sản, thu nhập 13.093 người; có 2.664 người có sai sót về kê khai sai mẫu, chưa bảo đảm theo hướng dẫn, không đầy đủ thông tin, chậm thời hạn so với quy định…
Trình bày báo cáo của nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Mai Thị Phương Hoa cho biết, tội phạm tham nhũng, chức vụ phát hiện tăng 71,46% số vụ, tăng 116,17% số đối tượng, đặc biệt số vụ nhận hối lộ phát hiện tăng 312,5%.
Điều này cho thấy công cuộc chống tham nhũng ngày càng quyết liệt, thể hiện quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước là “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”, nên việc phát hiện và xử lý ngày càng nhiều.
“Sai phạm trong các vụ án hầu hết đều liên quan đến người có thẩm quyền trong cơ quan quản lý Nhà nước đã lợi dụng triệt để những lỗ hổng của pháp luật để thực hiện hành vi vi phạm, trục lợi”, bà Hoa nêu.
Theo nhóm nghiên cứu, vấn đề cần đặt ra là cần nâng cao hơn nữa việc kiểm soát quyền lực của người đứng đầu, người có thẩm quyền, kiểm soát hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nước đảm bảo khách quan, minh bạch và đúng pháp luật
Nhóm cứu nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp cũng cho biết, dư luận và cử tri vẫn băn khoăn với vấn đề nổi lên thời gian qua như việc “có hay không” sự bắt tay giữa một số ngân hàng và các công ty bảo hiểm để các nhân viên ngân hàng tư vấn sai sự thật, mời gọi khách hàng chuyển từ tiền gửi tiết kiệm sang mua bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm đầu tư.
Bên cạnh đó, còn có hành vi tư vấn mua bảo hiểm của nhân viên công ty bảo hiểm không đầy đủ các nội dung hợp đồng hoặc sai lệch thông tin hợp đồng bảo hiểm… Hậu quả, đến nay với hàng nghìn đơn tố cáo, khiếu nại của người dân làm ảnh hưởng đến lòng tin của người dân với hệ thống ngân hàng và bảo hiểm.
Cũng theo nhóm nghiên cứu đã xuất hiện tình trạng lợi dụng danh nghĩa doanh nghiệp, công ty luật dưới hình thức mua bán nợ để cưỡng đoạt tài sản với các thủ đoạn đe dọa, khủng bố bằng tin nhắn, điện thoại gây hoang mang trong dư luận. Có những vụ việc với hàng trăm đối tượng tham gia, số bị hại lên đến hàng triệu người, xảy ra ở nhiều tỉnh, thành.
Điển hình là vụ băng nhóm cưỡng đoạt tài sản núp bóng Công ty Luật Pháp Việt có 415 đối tượng thực hiện với khoảng 3 triệu bị hại trên toàn quốc; vụ cưỡng đoạt tài sản do Công ty cổ phần mua bán nợ Việt Nam Thịnh Vượng thực hiện tại TPHCM…
