Ngành điện tại điểm xoay chiến lược
Tại tọa đàm “Data Talk | The Catalyst – Nửa cuối năm 2025: Đi tìm xu hướng ngành Điện” do WiGroup phối hợp với VietnamBiz tổ chức, các chuyên gia cho biết ngành điện Việt Nam đang bước vào một giai đoạn tái cấu trúc quan trọng, khi loạt chính sách mới có hiệu lực từ đầu năm 2025.
Các thay đổi bao gồm Luật Điện lực sửa đổi, cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp (DPPA) và khung giá phát điện gió. Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng pháp lý mới cho thị trường, đồng thời hỗ trợ thúc đẩy đầu tư và sản lượng điện, với mục tiêu tăng trưởng bình quân khoảng 12% mỗi năm đến năm 2030.
Tuy nhiên, song song với triển vọng dài hạn, định giá cổ phiếu ngành điện tại thời điểm hiện tại đã ở mức cao. Dẫn ý kiến từ ông Nguyễn Ngọc Đức, Trưởng phòng Phân tích đầu tư, Chứng khoán FPTS, mức định giá của toàn ngành đã vượt hơn 90% các giai đoạn trong quá khứ.
P/E điều chỉnh toàn ngành điện vượt mốc 93% các mức trong 10 năm qua, tiệm cận vùng đỉnh lịch sử. Dữ liệu được trích từ slide trình bày tại tọa đàm “Data Talk | The Catalyst – Nửa cuối năm 2025: Đi tìm xu hướng ngành Điện”. Nguồn: FPTS.
Ông cho biết các nhóm cổ phiếu chủ chốt như thủy điện, điện khí và năng lượng tái tạo đều đã ghi nhận kết quả lợi nhuận khả quan trong nửa đầu năm, tuy nhiên mặt bằng giá cổ phiếu hiện nay phần lớn đã phản ánh kỳ vọng đó, dẫn tới mức định giá không còn hấp dẫn như trước.
Định giá nhóm cổ phiếu năng lượng tái tạo vượt đỉnh lịch sử, đạt mức cao nhất giai đoạn 2015–2025. Nguồn dữ liệu: FPTS – trích từ slide trình bày tại tọa đàm “Data Talk | The Catalyst – Nửa cuối năm 2025: Đi tìm xu hướng ngành Điện”
Liên quan đến bối cảnh chính sách, ông Nguyễn Hà Đức Tùng, Trưởng nhóm Phân tích ngành Năng lượng – Công nghiệp, Chứng khoán MB, nhận định ngành điện đã trải qua những thay đổi quan trọng trong điều hành, nổi bật là việc điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, ban hành kế hoạch triển khai chi tiết và các cơ chế giá mới.
Mặc dù vậy, theo ông Tùng, các chính sách này cần thêm thời gian để được thị trường hấp thụ và phát huy hiệu quả thực tiễn.
Trong đó, cơ chế DPPA hiện vẫn còn trong giai đoạn đầu triển khai, và chưa tạo được đủ lực hút đối với nhà đầu tư do một số rào cản như phạm vi giới hạn đối tượng tham gia và quy định áp dụng giá trần, kể cả trong hình thức mua bán điện thông qua đường dây riêng.
Thông qua chuỗi các chính sách mới và điều kiện thị trường hiện hành, ngành điện đang đứng trước một bước ngoặt định hình lại toàn diện cả về pháp lý, cấu trúc huy động lẫn định hướng đầu tư. Tuy nhiên, mức định giá cao và tốc độ hấp thụ chính sách vẫn là những yếu tố cần theo dõi chặt chẽ trong giai đoạn còn lại của năm 2025.
Doanh nghiệp tiềm năng trong bối cảnh định giá cao
Trong bối cảnh mặt bằng định giá ngành điện đã phản ánh phần lớn kỳ vọng từ các chính sách mới, các chuyên gia tại tọa đàm cho rằng nhà đầu tư cần chuyển hướng phân tích vào từng doanh nghiệp cụ thể thay vì kỳ vọng vào toàn ngành.
Trong số các doanh nghiệp được đánh giá còn nhiều dư địa tăng trưởng trong nửa cuối năm 2025, ba cái tên được cả ông Nguyễn Ngọc Đức và ông Nguyễn Hà Đức Tùng nhắc đến là GEG, HDG, NT2.
Tăng trưởng lợi nhuận sau thuế của một số doanh nghiệp ngành điện trong quý II/2025 (so với cùng kỳ). Nguồn dữ liệu: WiGroup – trích từ slide trình bày tại tọa đàm “Data Talk | The Catalyst – Nửa cuối năm 2025: Đi tìm xu hướng ngành Điện”.
Theo ông Nguyễn Hà Đức Tùng, CTCP Điện Gia Lai (Mã: GEG) đang ở giai đoạn bản lề khi các dự án điện đã được chấp thuận giá trần theo khung chuyển tiếp. Điều này cho phép doanh nghiệp bắt đầu ghi nhận doanh thu ở mức cao hơn, đồng thời hạch toán phần thu hồi từ sản lượng đã phát trong giai đoạn trước.
Trong giai đoạn 2021–2023, lợi nhuận bình quân của GEG vào khoảng 150 tỷ đồng mỗi năm, tuy nhiên từ năm 2025 trở đi, con số này có thể tăng lên 500–550 tỷ đồng nhờ chi phí tài chính được cải thiện trong môi trường lãi suất thấp.
Đối với CTCP Tập đoàn Hà Đô (Mã: HDG), ông Nguyễn Ngọc Đức cho biết đây là doanh nghiệp hoạt động đa ngành với sự kết hợp giữa sản xuất điện – đặc biệt là thủy điện – và phát triển bất động sản dân dụng.
Mặc dù kết quả kinh doanh quý II/2025 chịu ảnh hưởng từ tiến độ triển khai các dự án bất động sản, nhưng nếu các vướng mắc được tháo gỡ, một số dự án như Charm Villa giai đoạn 3 và các khu nhà ở xã hội có thể trở thành động lực chính thúc đẩy tăng trưởng đến năm 2027.
Về phía CTCP Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 (Mã: NT2), ông Nguyễn Hà Đức Tùng nhận định đây là doanh nghiệp có tính phòng thủ cao. Năm 2024, NT2 gặp khó khăn do thiếu khí đầu vào và giảm huy động, tuy nhiên trong năm 2025, tình hình đang dần cải thiện nhờ điều kiện huy động thuận lợi hơn. Dự kiến đến năm 2026, doanh nghiệp có thể ghi nhận lợi nhuận tăng mạnh nhờ cơ chế phân bổ sản lượng điện hợp đồng (Quota Contract – QC) và việc giảm chi phí khấu hao.
Bên cạnh ba doanh nghiệp trên, ông Nguyễn Ngọc Đức cũng đề cập đến Tổng Công ty Phát điện 3 – CTCP (Mã: PGV) với tiềm năng đến từ các dự án điện khí LNG đang được chuẩn bị triển khai. Đồng thời, ông cũng nhắc đến CTCP BCG Energy (Mã: BGE) như một mã cổ phiếu có định giá còn thấp so với mặt bằng thị trường, mặc dù đi kèm là những rủi ro về quản trị và vận hành. Theo đó, BGE được đánh giá là phù hợp với các nhà đầu tư có khả năng chấp nhận rủi ro cao và theo sát diễn biến ngành điện trong trung hạn.
Các yếu tố xúc tác định hình chu kỳ tăng trưởng mới
Theo ông Nguyễn Hà Đức Tùng, Trưởng nhóm Phân tích ngành Năng lượng – Công nghiệp, Chứng khoán MB, để xác định chu kỳ tăng trưởng tiếp theo của ngành điện, cần theo dõi sát hai yếu tố then chốt.
Trước hết là tốc độ tăng trưởng tiêu thụ điện, được ông Tùng đánh giá là chỉ báo trực tiếp phản ánh nhu cầu thực tế của nền kinh tế và khả năng hấp thụ các nguồn cung phát điện mới. Đây được xem là yếu tố tổng hợp, mang tính chỉ hướng toàn ngành trong trung và dài hạn.
Cơ cấu sản lượng điện sản xuất theo loại hình phát điện giai đoạn 1/2023 – 6/2025. Nguồn dữ liệu: WiGroup – trích từ báo cáo trình bày tại tọa đàm “Data Talk | The Catalyst – Nửa cuối năm 2025: Đi tìm xu hướng ngành Điện”.
Tiếp đến là tình hình tài chính của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), đơn vị đóng vai trò trung tâm trong quá trình huy động, thanh toán và điều phối hệ thống điện quốc gia.
Trong giai đoạn 2022–2024, EVN gặp khó khăn về tài chính, dẫn đến việc cắt giảm huy động và chậm thanh toán tại nhiều nhà máy điện. Ông Tùng cho rằng nếu EVN có thể cải thiện năng lực tài chính, đây sẽ là cơ sở quan trọng để kỳ vọng biên lợi nhuận tích cực hơn cho toàn ngành trong những năm tới.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Ngọc Đức, Trưởng phòng Phân tích đầu tư, Chứng khoán FPTS, cho rằng cần tiếp tục theo dõi các biến số vĩ mô như lạm phát, lãi suất và tỷ giá.
Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp điện sử dụng đòn bẩy tài chính ở mức cao, ông Đức nhận định việc lãi suất tăng trở lại có thể tạo áp lực lớn lên chi phí tài chính, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động toàn ngành. Đồng thời, biến động tỷ giá cũng được ông cảnh báo là rủi ro đáng chú ý vì có thể làm gia tăng chi phí đầu tư và ảnh hưởng đến tính ổn định dòng tiền.
Ngoài ra, ông Đức lưu ý vẫn còn hai rào cản chính sách lớn có thể gây trở ngại cho quá trình phục hồi của ngành.
Thứ nhất là vấn đề liên quan đến xử lý các dự án đã phát sinh sai phạm trong giai đoạn áp dụng cơ chế giá FIT và khả năng được hưởng chính sách hồi tố.
Thứ hai là tình trạng quá tải lưới truyền tải tại nhiều khu vực, khiến không ít dự án dù đã hoàn tất vẫn phải cắt giảm công suất phát.
Theo ông Đức, lưới truyền tải đang là nút thắt lớn nhất hiện nay của ngành điện, và việc tháo gỡ không chỉ phụ thuộc vào điều chỉnh cơ chế chính sách mà còn cần cải thiện tiến độ giải phóng mặt bằng, năng lực thi công và sự phối hợp từ các đơn vị xây lắp, trong đó có CTCP Xây lắp PC1 (Mã: PC1).
