Như nhiều quốc gia có nền giáo dục tiên tiến khác, Canada luôn chào đón sinh viên quốc tế đến học tập. Đặc biệt ở Việt Nam, những năm gần đây, rất nhiều phụ huynh lựa chọn cho con du học xứ sở lá phong đỏ ngay từ cấp 2, cấp 3 bởi nền giáo dục chất lượng, chi phí học tập khá hợp lý và nhiều chính sách rộng mở...
Khi cho con du học, bạn đang bỏ ra một số tiền khổng lồ, một khoảng thời gian lâu dài và quan trọng hơn nữa là: Đứa con thân yêu của gia đình quý hơn tất cả. Giáo dục là một sự đầu tư lớn, có thể thay đổi cả tương lai con người. Vì vậy, bạn có trách nhiệm tìm kiếm những thông tin cụ thể, trực tiếp, đúng chỗ bằng tiếng Anh. Đó là cách mà các phụ huynh trên thế giới vẫn làm.
Anh Bảo Nguyễn - một công dân Canada gốc Việt đã cư ngụ tại Toronto 30 năm. Công việc của anh từ năm 1998 đến nay là Nhân viên điều hành bậc hậu cử nhân (MA và PhD) của Đại học University of Toronto, ngôi trường số 1 của Canada. Anh là người hỗ trợ cho sinh viên từ ngày các em mới xin vào học cho tới ngày thành công bảo vệ luận án.
Với kinh nghiệm hơn 20 năm làm trong ngành giáo dục, anh cho rằng, nếu thuê dịch vụ tư vấn du học thì bố mẹ chỉ nên định hướng cho con cái vào học trường công Canada mà thôi.
"Trường công đích thực là thế mạnh của giáo dục Canada. Một số những gia đình giàu có Canada có gởi con đi học tư, nhưng đó là những trường rất nhỏ ở bậc tiểu học. Có một ít trường tư tốt, dành cho dân giàu có thì học phí khoảng trên dưới 30.000 USD/năm.
Hãy hết sức cẩn thận với trường tư vì tại Canada có rất nhiều thứ mang nhãn made in Canada nhưng bên trong không phải vậy. Có thể, con bạn bị sa vào những trường làng tý hon, không có học sinh Canada học mà chỉ có Việt Nam, Trung Quốc... Du học Canada là phải học trường công của chính phủ Canada, nơi dân chúng Canada đi học. Đó mới là thực sự là giáo dục Canada", anh cho biết.
Anh Bảo Nguyễn hướng dẫn cách xem ranking (xếp loại) của các trường trung học và tiểu học cho các phụ huynh có mong muốn định hướng cho con đi du học Canada như sau:
Khi ghi danh cho con vào học một trường Public school hay Catholic school ở Canda thì bạn có thể yên tâm rằng đó là một trường tốt, có cơ sở vật chất và giáo viên đạt đúng chuẩn mực của chính phủ quy định. Tuy nhiên, nếu muốn biết nó tốt ở mức nào thì chúng ta cần xem những báo cáo cụ thể.
Canada có nhiều trung tâm nghiên cứu làm công tác thu thập dữ kiện, thống kê, báo cáo hoạt động giáo dục ở bậc trung học. Chẳng hạn: The Fraser Institute - Viện Nghiên Cứu Fraser hay EQAO - Education Quality and Accountability Office - Văn phòng nghiên cứu chất lượng giáo dục Ontario.
1/ Viện Fraser Institute:
Nơi này có kho dữ liệu khổng lồ, chứa những chi tiết rất tỉ mỉ về các trường trung và tiểu học. Chỉ cần đánh máy tên của trường vào website của họ thì server sẽ tức thời hiện lên một bản báo cáo (Report Card) khá chi tiết cụ thể của trường đó: Số phone, địa chỉ, thứ hạng của nó trên tổng số trường của tỉnh bang, sĩ số học sinh mỗi lớp, trình độ anh ngữ, kết quả thi của học sinh và... thậm chí cả thu nhập bình quân dân địa phương quanh trường cũng hiện lên nữa. Bạn có thể ngạc nhiên về chi tiết thu nhập, nhưng nó nói lên khu đó giàu hay nghèo.
Fraser sắp hạng các trường học theo 4 màu: Xanh lá cây, Vàng, Cam và Đỏ với Xanh là cao nhất và Đỏ là thấp nhất. Sự sắp hạng này dựa trên thành tích điểm học sinh qua các kỳ thi kiểm tra chất lượng giáo dục, ví dụ như kỳ Ontario Secondary School Literacy Test. Hồ sơ ở đây được lưu trữ tới 5 năm học. Khi nhìn vào các con số thống kê hàng năm thì chúng ta có thể thấy được trường đó đang đi lên hay đi xuống. Hãy bấm vào link này để xem chi tiết cụ thể: https://bit.ly/3voUc8J
Muốn biết thứ hạng của một trường ra sao thì copy tên trường vào phần "search" (tìm) hay tìm theo thứ tự Alphabet.
2/ EQAO | Văn phòng nghiên cứu chất lượng và chức năng giáo dục tỉnh bang Ontario
EQAO có trách nhiệm soạn thảo, tổ chức và đánh giá các kỳ thi kiểm tra chất lượng giáo dục tại các trường phổ thông Ontario. Để thẩm định năng lực học sinh thì tỉnh bang mỗi năm tổ chức một kỳ thì cho các lớp 3, 6 và 9. Tương tự như the Fraser Institute, EQAO cũng có bản báo cáo chính xác về thành quả của từng trường, nhưng nó chi tiết tỷ mỉ hơn, còn có thống kê về tỷ lệ giỏi trong môn Toán và sự suy nghĩ của học sinh từng trường đối với môn này. Các bạn chỉ cần biết tên trường, sau đó copy và paste nó vào khung "search" sau thì sẽ hiện ra báo cáo cụ thể: https://bit.ly/3zcwopH
Ngoài ra còn vô số cách khác nữa. Nếu như các bạn hiểu tiếng Anh, hiểu cuộc sống Canada thì có thể dùng Google để kiếm ra thêm.
Cần lưu ý một số điểm sau đây:
Khi search, phải đọc kỹ toàn bộ tên của trường vì có những trường trùng tên, chỉ khác 1 chút đuôi phần sau. Những trường tư quốc tế hay bắt chước tên của trường công để lập lờ, đánh lừa những người ở ngoại quốc không biết rõ tình hình Canada.
Những trường công của chính phủ, trường tư có uy tín thì phải có đầy đủ dữ liệu. Nếu không có tức là loại trường vô danh hoặc là họ giấu thông tin.
Cần đọc các dữ liệu thống kê cho thật kỹ vì những con số, nhiều khi làm các bạn hiểu sai. Ví dụ: 1 trường có 1 lớp chín mà lớp đó chỉ có 4 em học sinh (như trường tư), khi thi nếu 4 em đạt điểm cao thì tỷ lệ thành tích nó sẽ cao hơn hẳn một trường công có 3 lớp 9 với sĩ số 25 học sinh một lớp. Nhiều chi tiết khác cũng sẽ làm các report không trọn ý nghĩa.
Đừng sợ khi con phải học trường công mà xếp hạng thấp (màu đỏ). Điều này không có nghĩa là trường dạy rất tệ. Những trường toạ lạc tại các khu nghèo, có nhiều người mới tới thì kết quả không khả quan mấy. Đó là do mấy em học sinh này mới sang Canada chưa rành tiếng Anh, thi không đạt điểm cao.
Đôi khi được vào một trường hạng nhất (xanh lá cây) chưa chắc đã là một điều tốt đẹp cho em học sinh VN. Ở đó, nhiều học sinh giỏi, nhịp học của chúng sẽ rất nhanh. Một em VN mới qua, không rành tiếng Anh nếu chỉ học có 1 năm lớp 12 thôi thì sẽ không bắt kịp các em này. Chưa kịp làm gì thì đã hết năm rồi. Như vậy sẽ không tốt bằng khi em học chung với các bạn da màu, nói tiếng Anh dễ nghe mà chương trình cũng chậm hơn. Tìm ra trường tốt là một chuyện, nhưng phải coi mình có hợp với môi trường đó hay không nữa.
Khi được giới thiệu 1 trường tư và muốn đánh giá cụ thể nó, dò tìm ý kiến trực tiếp của dân Canada về nó thì hãy mở Google.ca ra và làm theo công thức sau đây: Đánh tên trường + Reviews (đánh giá).
Một loạt kết quả sẽ hiện ra và bạn sẽ đọc thấy những nhận xét của chính các thầy cô giáo dạy ở đó, nhân viên hoặc các học sinh viết về ngôi trường. Hãy tránh đọc các trang Facebook, website do tự trường đó viết mà đọc từ những nơi khác. Hãy quan tâm đặc biệt tới những review nào mang tính phê bình và người viết cung cấp chi tiết cụ thể.
Xác suất thực tế của nó sẽ cao bởi vì trường nào cũng có thể tự khen, tự viết tốt tự đánh bóng. Hãy chú ý tới review phê bình trong khoảng 1 cho tới 3 điểm được viết bởi thầy cô giáo hay các nhân viên quản lý trong trường. Đó là đánh giá của người trong cuộc.
Từ xa, các bạn có thể search Google bằng tiếng Anh, đọc tham khảo nhiều nguồn và sử dụng khả năng phân tích, tổng hợp của riêng mình. Dù chưa thể chọn đúng trường, bạn cũng có thể dùng phương pháp này để loại bớt trường.