Nỗi lo kép từ nước Mỹ
Trong bài phát biểu quan trọng đêm 23/9 (giờ Việt Nam), ông Jerome Powell, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), đã bật mí lý do dẫn tới việc Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) quyết định giảm lãi suất lần đầu tiên trong năm 2025 vào ngày 18/9 vừa qua.
Ông Powell cho biết, sự suy yếu của thị trường lao động đã lấn át những lo ngại về lạm phát dai dẳng.
Trước các lãnh đạo doanh nghiệp tại Providence, Rhode Island, ông Powell nhấn mạnh nước Mỹ đang đứng trước một tình huống đầy thách thức. Lạm phát gia tăng do các tác động ngắn hạn từ các chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ở chiều ngược lại, những tín hiệu xấu cũng đã xuất hiện trên thị trường lao động.
Kết thúc phiên giao dịch ngày 23/9 trên thị trường New York (rạng sáng 24/9, giờ Việt Nam), giá vàng giao ngay vẫn giữ đà tăng 0,9% lên 3.778 USD/ounce. Đây là mức cao kỷ lục mọi thời đại mới. Trong phiên, có lúc vàng đạt 3.790 USD/ounce. Giá vàng giao tháng 12 tăng 1% lên 3.811 USD/ounce.
Tới 8h50 sáng 24/9, giá vàng giao ngay trên thị trường quốc tế giảm nhẹ, xuống 3.757 USD/ounce (tương đương gần 121 triệu đồng/lượng). Giá vàng giao tháng 12 đứng ở mức 3.792 USD/ounce.
Lãnh đạo của ngân hàng trung ương Mỹ khẳng định rủi ro đến từ cả hai hướng, đồng nghĩa với việc Fed khó có lựa chọn an toàn tuyệt đối.
Những điều kiện ông Powell mô tả phản ánh tình trạng đình lạm (stagflation): Tăng trưởng chậm lại trong khi lạm phát vẫn cao. Chủ tịch Fed đánh giá, tình hình hiện tại ít nghiêm trọng hơn nhiều so với cuộc khủng hoảng kinh tế những năm 1970 và đầu những năm 1980, nhưng vẫn đặt ra thách thức chính sách đáng kể cho Fed.
Chủ tịch Fed cũng báo hiệu sẽ có thêm các đợt cắt giảm lãi suất nếu FOMC thấy cần phải nới lỏng thêm.
Tính tới 20h30 tối 23/9 (giờ Việt Nam), theo các tín hiệu từ công cụ CME FedWatch, thị trường đánh cược 89,8% khả năng Fed sẽ giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm vào ngày 29/10 tới và 75,1% khả năng ngân hàng trung ương Mỹ giảm tiếp 0,25 điểm trong cuộc họp ngày 10/12.
Ông Powell cũng đánh giá lập trường chính sách hiện tại của Fed “còn hơi thắt chặt”. Do vậy, Fed “ở vị thế thuận lợi để ứng phó với các diễn biến kinh tế có thể xảy ra".
Như vậy, tín hiệu của Fed là khá rõ. Ngân hàng trung ương Mỹ sẽ theo dõi chặt chẽ thị trường lao động, lạm phát và sẽ nới lỏng thêm nếu thị trường việc làm kém sôi động và yếu hơn như hiện nay, nguy cơ kinh tế Mỹ xấu đi.
Giá vàng còn nhiều dư địa tăng
Trước đó, ông Donald Trump đã nhiều lần gây áp lực mạnh lên Chủ tịch Fed Jerome Powell trong việc giảm lãi suất. Mặc dù Fed khẳng định tính độc lập, sức ép chính trị từ ông Trump đã tạo nên nhiều tranh cãi về mối quan hệ giữa Nhà Trắng và ngân hàng trung ương Mỹ.
Số liệu thống kê cho thấy tốc độ tạo việc làm mới tại Mỹ đã chậm lại đáng kể, đạt trung bình dưới 30.000 việc làm mỗi tháng trong suốt mùa hè. Đáng chú ý, theo số liệu điều chỉnh gần đây cho giai đoạn 12 tháng (tính đến 3/2025), số việc làm thực tế đã giảm gần 1 triệu so với ước tính ban đầu.
Ở chiều ngược lại, lạm phát đã giảm từ mức 9,1% hồi giữa năm 2022 xuống dưới 3% gần đây, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% mà Fed đề ra.
Theo dự báo của ông Powell, dữ liệu Bộ Thương mại dự kiến công bố ngày 26/9 tới cho thấy chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước và tăng 2,9% khi không tính thực phẩm và năng lượng.
Trong ngắn hạn, lạm phát Mỹ còn chịu tác động bởi các biện pháp thuế quan từ chính quyền Tổng thống Donald Trump. Nhà Trắng đang tiếp tục đàm phán với các đối tác thương mại chính của Mỹ về mức thuế cuối cùng, trong đó đáng chú ý là với Trung Quốc vào đầu tháng 11 tới.
Ông Powell cho hay mục tiêu của Fed là đảm bảo đợt tăng giá lần này “không biến thành vấn đề lạm phát dai dẳng trong dài hạn".
Về nội bộ Fed, trong cuộc họp gần nhất, có 10 trong tổng 19 người dự kiến sẽ có thêm hai đợt cắt giảm lãi suất nữa trong năm 2025. Trong khi đó, 9 thành viên chỉ muốn giảm thêm một lần nữa trong năm nay, 1 thành viên không muốn giảm lãi suất.
Thị trường vàng hiện vẫn có nhiều yếu tố hỗ trợ. Ngoài việc Fed giảm lãi suất, căng thẳng địa chính trị tiếp tục đóng vai trò chi phối. Tại Ukraine, các báo cáo về những cuộc tấn công bằng drone ngày càng dữ dội, trong khi NATO cáo buộc Nga vi phạm không phận, làm gia tăng nguy cơ bất ổn an ninh châu Âu. Ở Trung Đông, các vụ phóng rocket và hoạt động quân sự mới tiếp tục thúc đẩy nhu cầu trú ẩn vào vàng.
Gần đây, nhiều tổ chức dự báo vàng có thể lên 4.000 USD/ounce trong năm 2026, thậm chí sau đó sẽ nhanh chóng chinh phục ngưỡng 5.000 USD/ounce.
Việc chứng khoán Mỹ chấm dứt chuỗi 3 phiên tăng và dừng ở sát đỉnh cao lịch sử cũng có thể kéo dòng tiền dịch chuyển sang vàng. Ông Powell lưu ý rằng "giá cổ phiếu Mỹ đang được định giá khá cao", qua đó cảnh báo về thị trường chứng khoán nhưng cũng ám chỉ về lộ trình hạ lãi suất không rõ ràng.
Giá dầu thế giới đêm qua tăng trở lại sau 4 phiên giảm. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết nguồn cung dầu thế giới sẽ tăng trong năm nay và có thể dư thừa vào năm 2026, khi các thành viên OPEC+ tăng sản lượng và nguồn cung ngoài OPEC+ nhiều lên. Tuy nhiên, rủi ro vẫn còn khi Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt đối với xuất khẩu dầu của Nga, cũng như bất kỳ sự leo thang căng thẳng địa chính trị ở Trung Đông.
Sáng 24/9, giá vàng SJC giảm nhẹ 200.000 đồng/lượng xuống 134,8 triệu đồng/lượng (bán ra) và 132,8 triệu đồng/lượng (mua). Giá vàng nhẫn vẫn ở đỉnh cao lịch sử, 131,5 triệu đồng/lượng (bán).
