Tín hiệu đặc biệt này là một phần của dự án nghệ thuật mang tên "Dấu hiệu trong không gian" do Viện SETI ở California, Mỹ – một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu về sự sống ngoài Trái Đất – thực hiện. Với sự tham gia của các nhà khoa học và nghệ sĩ quốc tế, dự án này mô phỏng viễn cảnh Trái Đất nhận được một thông điệp từ vũ trụ. Tín hiệu được truyền từ tàu quỹ đạo ExoMars của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) và được ba đài quan sát trên Trái Đất bắt sóng. Sau đó, dữ liệu thô đã được phát hành công khai để thu hút cộng đồng khoa học nghiệp dư tham gia giải mã.
Một nhóm công dân khoa học gồm hai cha con người Mỹ là: Ken Chaffin và con gái Keli, đã dành gần một năm để giải mã thông điệp. Tín hiệu này khi được hình ảnh hóa đã hiển thị những cụm điểm trắng và đen sắp xếp theo hình dạng giống các axit amin – thành phần cấu trúc của sự sống. Tuy nhiên, dù đã giải mã hình ảnh, cộng đồng khoa học vẫn chưa đồng thuận về ý nghĩa của thông điệp.
Giải mã tín hiệu và những ý nghĩa khả dĩ
Theo mô phỏng của Viện SETI, tín hiệu này được truyền đi từ sao Hỏa và mất khoảng 16 phút để đến Trái Đất. Dữ liệu thô từ tín hiệu chứa nhiều yếu tố nhiễu, khiến các nhà khoa học phải mất 10 ngày để tách và trực quan hóa. Trong nỗ lực giải mã, Ken Chaffin cho rằng hình ảnh từ tín hiệu gốc có thể đã được tạo ra bằng thuật toán automata tế bào – một dạng mô hình toán học phức tạp. Sự kiên trì này giúp nhóm của ông dần dần tái tạo thành công hình ảnh của các axit amin.
Một cộng đồng các nhà khoa học công dân gọi hình ảnh trực quan ban đầu của dữ liệu được trích xuất là "bản đồ sao". (Ảnh: CNN)
Dù dự án chưa xác nhận bất kỳ giả thuyết nào về ý nghĩa thực sự của thông điệp, nhưng nhóm Chaffin và các nhà khoa học nghiệp dư khác đã đưa ra nhiều giải thích tiềm năng, trong đó có khả năng đây là lời chào của một nền văn minh xa lạ hoặc là hình ảnh tượng trưng cho giả thuyết panspermia nói về sự sống có thể tồn tại và lan truyền khắp vũ trụ.
Tương lai của dự án và hành trình tìm kiếm ý nghĩa thực sự
Theo Daniela de Paulis, người khởi xướng dự án, nhóm thực hiện muốn duy trì tính mở của dự án và mời gọi công chúng cùng tham gia đưa ra các ý tưởng giải mã. Các ý kiến có thể sẽ được ghi nhận trong một cuốn sách nhằm lưu giữ quá trình giải mã và những cách tiếp cận đa dạng.
Thông điệp, được giải mã bởi Ken Chaffin và con gái Keli, không phải là tĩnh mà là chuyển động khi các chấm trắng được sắp xếp thành năm axit amin. (Ảnh: CNN)
Viễn cảnh giải mã một tín hiệu từ nền văn minh ngoài hành tinh là thử thách lớn, đòi hỏi sự hợp tác và sáng tạo của cộng đồng khoa học trên toàn thế giới. Liệu chúng ta có bao giờ hiểu được ý nghĩa thật sự đằng sau những tín hiệu từ vũ trụ? Thời gian sẽ trả lời, nhưng với những nỗ lực từ những nhà khoa học nghiệp dư như cha con Chaffin, chúng ta đã tiến gần hơn một bước đến việc khám phá những điều kỳ diệu và tiềm ẩn của vũ trụ.
