Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà (lần lượt thuộc địa bàn tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng) được ghi danh là Di sản Thiên nhiên Thế giới hôm 16/9, tại Kỳ họp lần thứ 45 của Ủy ban Di sản Thế giới UNESCO.
Những giá trị ngoại hạng của vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà đã đáp ứng các tiêu chí của Ủy ban Di sản Thế giới.
Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà là hai khu vực “tuy riêng mà chung” khi nằm kề cận nhau, cùng sở hữu 1.133 hòn đảo đá vôi muôn hình, muôn vẻ. Trên những đảo đá này là thảm thực vật tươi tốt bao phủ.
Cảnh sắc ngoạn mục được tô điểm bởi những đỉnh nhọn núi đá vôi nhấp nhô, những vách dựng đứng tựa như “bức tường thành” trên biển. Đặc sắc của địa hình karst còn giúp nơi đây có các mái vòm, các hang động thạch nhũ kỳ vĩ. Ẩn trong lòng đá là các hồ nước mặn, các tùng áng yên ả...
Sở hữu khu rừng trên biển lớn nhất Việt Nam với diện tích hơn 17.000ha, đây là nơi mà du khách có thể “lên rừng - xuống biển” chỉ trong vài bước chân. 7 hệ sinh thái biển - đảo, nhiệt đới, cận nhiệt đới cùng liền kề nối tiếp nhau giúp vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà là nơi sinh sống của 4.910 loài động thực vật trên cạn và dưới biển, trong số này có tới 198 loài thuộc Danh mục Đỏ của Tổ chức IUCN, 51 loài đặc hữu. Đặc biệt, Voọc Cát Bà (Trachypithecus poliocephalus) quý hiếm hiện nằm trong danh sách các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất, ghi vào Sách Đỏ thế giới.
Đến với Hạ Long - Cát Bà, du khách cũng dễ dàng bắt gặp những loài hoa nở theo mùa trên những vách đá cheo leo, ngắm những loại cây đặc hữu không thể thấy ở nơi khác như thiên tuế Hạ Long, cọ Hạ Long, ngũ gia bì Hạ Long, hài vệ nữ hoa vàng, khổ cử đài tím… “Bảo tàng địa chất” tại vùng biển Hạ Long - Cát Bà đã chứng kiến những đổi thay đặc trưng trong lịch sử phát triển của Trái Đất từ nguyên đại Cổ sinh, Tân sinh và lưu giữ các hoá thạch quý…
Nếu như vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) đã 2 lần được ghi danh là Di sản thiên nhiên thế giới (1994, 2000), thì quần đảo Cát Bà với Vườn quốc gia Cát Bà cũng được UNESCO ghi vào danh mục Khu dự trữ sinh quyển thế giới (2004).
Cả vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà hiện đều là những điểm đến hấp dẫn hàng đầu khu vực miền Bắc và cả nước, thu hút hàng triệu lượt khách mỗi năm.
Mùa hè, mặt nước xanh bất tận dưới ánh nắng thích hợp để du khách đi thuyền tham quan vịnh, các hang động, tắm biển, chèo thuyền kayak… Còn mùa thu với những buổi sớm sương giăng, hoàng hôn buông rực rỡ, bầu trời đêm đầy sao sẽ là thời điểm tuyệt vời để nghỉ dưỡng trên các du thuyền.
Những "địa chỉ" nổi tiếng của vịnh Hạ Long là hòn Trống Mái, hòn Đỉnh Hương, đảo Ti Tốp, Soi Sim, Bồ Hòn… Đặc sắc bậc nhất trên vịnh là hơn 60 hang động tuyệt đẹp Sửng Sốt, Thiên Cung, Đầu Gỗ, Bồ Nâu, Trinh Nữ…
Quần đảo Cát Bà lại đặc trưng bởi gần 140 bãi tắm men dưới chân các đảo đá, cát trắng, nước trong như Áng Vẹm, Cát Dứa, Cát Cò, Bến Bèo, Cô Tiên, Vạn Bội… Du khách quốc tế đặc biệt yêu thích các hoạt động trải nghiệm trekking xuyên Vườn quốc gia Cát Bà, khám phá địa hình, động thực vật độc đáo tại đây.
Ngoài vẻ đẹp thiên nhiên, Hạ Long – Cát Bà còn hấp dẫn bởi những nét văn hoá của cư dân vạn chài. Tham quan các làng chài cổ như Cửa Vạn, Vung Viêng,… du khách trải nghiệm các nét văn hóa biển độc đáo của người dân chài, các điệu hát giao duyên, hò biển, tự tay đan lưới, đánh câu…
Ngoài việc tới TP. Hạ Long (Quảng Ninh) hoặc đảo Cát Bà (TP Hải Phòng) để tham quan riêng rẽ, du khách có thể trải nghiệm “đi xuyên” vùng di sản bằng chuyến phà nối giữa Tuần Châu (Hạ Long) và Gia Luận (Cát Bà).
Với trọng trách mới, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà cần tiếp tục được các địa phương triển khai các hoạt động bảo tồn, đồng thời có giải pháp quản lý, phát huy giá trị xứng tầm giá trị di sản.
