"Đó là hiện tượng đáng báo động"
Vào sáng ngày 9/5 (giờ địa phương), các quan chức phụ trách cảng biển tại Bờ Tây nước Mỹ đã nói với hãng tin CNN (Mỹ) về một cảnh tượng đáng kinh ngạc: Không một tàu hàng nào rời Trung Quốc vận chuyển hàng hóa đến hai cảng lớn của Bờ Tây trong vòng 12 tiếng. Đó là điều chưa từng xảy ra kể từ sau đại dịch COVID-19.
Sáu ngày trước đó, 41 tàu hàng đã được lên lịch khởi hành từ Trung Quốc đến Khu phức hợp Vịnh San Pedro, bao gồm cả Cảng Los Angeles và Cảng Long Beach ở California, Bờ Tây nước Mỹ. Đến ngày 9/5, không có một con tàu nào cập cảng.
Tàu hàng neo đậu chờ xếp dỡ container tại bến cảng container của Cảng Liên Vân Cảng ở thành phố Liên Vân Cảng, tỉnh Giang Tô, Trung Quốc, vào ngày 9/5/2025. Ảnh: Getty
CNN đưa tin, cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng đã áp đặt mức thuế quan lớn đối với hầu hết các mặt hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ tháng trước. Điều đó dẫn đến việc ít tàu hơn trên biển và vận chuyển ít hàng hóa hơn đến các cảng của Mỹ.
Đối với nhiều doanh nghiệp, hiện nay việc kinh doanh với Trung Quốc - một trong những đối tác thương mại quan trọng nhất của Mỹ - là quá tốn kém.
Các quan chức phụ trách cảng biển tại Mỹ không chỉ lo ngại về việc ít tàu rời khỏi Trung Quốc mà còn về tốc độ giảm của con số đó.
"Đó là hiện tượng đáng báo động", Mario Cordero - Tổng giám đốc điều hành Cảng Long Beach - cho biết. "Chúng tôi hiện đang chứng kiến số lượng tàu hủy lịch [cập cảng] gia tăng và tàu cập cảng ít hơn những gì từng chứng kiến từ sau đại dịch."
Theo CNN, các cảng bận rộn nhất nước Mỹ đang chứng kiến lượng hàng hóa giảm mạnh. Tại Cảng Long Beach, lượng hàng hóa giảm 35 - 40% so với bình thường. Cảng Los Angeles đã giảm 31% lượng hàng hóa trong tuần qua. Còn Cảng New York và Jersey cho biết họ cũng đang chuẩn bị cho sự sụt giảm.
Hôm 7/5, Cảng Seattle cho biết không có tàu container nào trong cảng, một hiện tượng bất thường khác chưa từng xảy ra kể từ sau đại dịch COVID-19.
"Đó là vì không có gì để vận chuyển tới", Ryan Calkins - ủy viên cảng vụ Cảng Seattle - nói với phóng viên CNN.
Một tàu container neo đậu tại Cảng Los Angeles, bang California, Mỹ, vào ngày 6/5/2025. Các cảng Los Angeles và Long Beach đang chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về số lượng tàu chở hàng dự kiến cập cảng trong tuần qua do thuế quan. Ảnh: Getty
Hầu hết hàng hóa vận chuyển từ Trung Quốc sang Mỹ đều chịu mức thuế 145%, trong khi hầu hết hàng xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc phải chịu mức thuế 125%.
Tổng giám đốc điều hành Cảng Long Beach Cordero cho biết, người tiêu dùng Mỹ đang phải đối mặt với giá cả tăng cao hoặc tình trạng thiếu hụt một số mặt hàng nhất định.
“Nếu mọi thứ không thay đổi nhanh chóng, tôi đang nói về sự bất ổn mà chúng ta đang chứng kiến, thì chúng ta có thể thấy những kệ trống rỗng sản phẩm. Người tiêu dùng [Mỹ] sẽ cảm nhận được điều này trong 30 ngày tới”, Cordero nói.
Theo CNN, hơn 63% hàng hóa nhập khẩu qua Cảng Long Beach là từ Trung Quốc - chiếm thị phần lớn nhất trong bất kỳ cảng nào của Mỹ. Nhưng con số đó đã giảm so với mức 72% vào năm 2016 khi các nhà bán lẻ chuyển hướng khỏi Trung Quốc do căng thẳng thương mại đang âm ỉ.
Mặc dù vậy, Trung Quốc vẫn là nguồn nhập khẩu chính vào Mỹ. Maersk - hãng vận tải biển lớn thứ hai thế giới có trụ sở tại Copenhagen (Đan Mạch) - nói với CNN rằng khối lượng hàng hóa giữa Mỹ và Trung Quốc đã giảm 30 - 40% so với bình thường.
“Nếu chúng ta không bắt đầu thấy tình hình với Trung Quốc hạ nhiệt, nếu chúng ta không bắt đầu thấy nhiều thỏa thuận thương mại hơn, thì chúng ta có thể rơi vào tình huống mà một số tác động này trở nên sâu sắc hơn và bất lợi hơn”, Vincent Clerc - Tổng giám đốc điều hành Maersk - cho biết.
Mỹ - Trung dỡ bỏ phần lớn thuế quan trong 90 ngày
CNN đưa tin, theo tuyên bố chung của hai nước vừa được công bố vào ngày 12/5, Mỹ và Trung Quốc đã nhất trí dỡ bỏ phần lớn thuế quan đối với hàng hóa của nhau trong thời hạn 90 ngày.
Tuyên bố chung này được đưa ra sau một tuần đàm phán thương mại căng thẳng tại Geneva (Thụy Sĩ) giữa các quan chức từ hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo tuyên bố chung, đến ngày 14/5, Mỹ sẽ tạm thời hạ thuế đối với hàng hóa Trung Quốc từ 145% xuống 30%, trong khi Trung Quốc sẽ cắt giảm thuế đối với hàng hóa nhập khẩu của Mỹ từ 125% xuống 10%.
Theo tuyên bố chung, hai bên cũng nhất trí thiết lập "một cơ chế để tiếp tục thảo luận về quan hệ kinh tế và thương mại" do Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer dẫn đầu.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer tại Geneva, Thụy Sĩ, vào ngày 11/5/2025. Ảnh: Reuters
“Những cuộc thảo luận này có thể được tiến hành luân phiên tại Trung Quốc và Mỹ, hoặc một quốc gia thứ ba theo thỏa thuận của các bên. Khi cần thiết, hai bên có thể tiến hành tham vấn cấp độ làm việc về các vấn đề kinh tế và thương mại có liên quan”, tuyên bố chung viết.
Theo CNN, Washington đã nhấn mạnh về tiến triển hướng tới một "thỏa thuận" vào ngày 11/5 sau khi các cuộc đàm phán kết thúc, trong khi Bắc Kinh chào đón thỏa thuận chung để bắt đầu một quá trình đàm phán kinh tế và thương mại chính thức.
(Theo CNN, CNBC)
