Cá voi xuất hiện ở Gia Lai, sự trở lại theo mùa hay đã định cư từ trước?

Những ngày đầu tháng 7, vùng biển tỉnh Gia Lai liên tục ghi nhận sự xuất hiện của cá voi lớn bơi gần bờ, ở khu vực biển Hòn Khô, Vũng Bồi, Đề Gi.

Kể từ năm 2022, cá voi Bryde nhiều lần xuất hiện tại vùng biển ven bờ Bình Định (trước khi hợp nhất) bao gồm Vũng Bồi (Phù Mỹ), Hòn Sẹo (Quy Nhơn) và Mũi Gành (Hoài Nhơn). 

Theo Trung tâm Bảo tồn Đa dạng sinh học và Loài nguy cấp (CBES), những con cá voi này có tên là Bryde, thuộc loài Balaenoptera edeni. Đây là một trong những động vật biển quý hiếm. 

Chúng ta có thể phân biệt cá voi Bryde với các loại khác nhờ thân hình thon dài, màu xám xanh khói, có ba đường gờ dài trên đỉnh đầu.

Đây loại động vật ăn lọc, cá voi Bryde có 40-70 nếp gấp ở cổ họng giúp khoang miệng giãn nở, cùng 250-410 tấm sừng hàm dùng để tách lọc thức ăn khỏi nước biển.

Theo NOAA Fisheries, loài cá này được đặt theo tên của Johan Bryde, một người Na Uy đã xây dựng các trạm săn cá voi đầu tiên ở Nam Phi vào đầu thế kỷ 20. 

Một nghiên cứu cho thấy, cá voi Bryde dành phần lớn thời gian trong ngày ở độ sâu khoảng 15 mét dưới bề mặt nước biển. Chúng cần ăn khoảng 600kg thức ăn mỗi ngày để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng. 

Cá voi Bryde có mặt ở hầu hết các đại dương trên thế giới. Tuy nhiên, do ưa thích vùng nước có nhiệt độ từ 16 độ C trở lên, chúng thường di chuyển trong khu vực nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới ấm.

Một số quần thể cá voi Bryde chọn gắn bó lâu dài với một khu vực đến mức được xem là “cư trú”, trong khi một số quần thể khác cùng loài có tập tính di cư, rời xích đạo vào mùa hè và quay trở lại vào mùa đông.

Hiện nay, các nhà phân loại học vẫn chưa thống nhất được cách phân loại cá voi Bryde. Chúng có thể bao gồm hai hoặc ba loại có quan hệ họ hàng gần, thậm chí nhiều hơn nữa, nhưng rất khó phân biệt bằng các đặc điểm bên ngoài thông thường.

Năm 2021, một quần thể ở Vịnh Mexico được tách thành loài mới đó là Balaenoptera ricei. Cả ba đều rất giống nhau, khó phân biệt bằng mắt thường.