Cá voi không chỉ là loài động vật biển lớn nhất mà còn là "thước đo" cho sức khỏe của toàn bộ đại dương - Ảnh: Yahoo
Các nhà khoa học quốc tế đang gióng lên hồi chuông cảnh báo sau khi phát hiện tần suất phát ra âm thanh của cá voi xanh đã giảm mạnh trong những năm gần đây. Hiện tượng này làm dấy lên lo ngại về sự suy giảm sức khỏe và sự sống còn của loài động vật có vú lớn nhất hành tinh.
Theo National Geographic, các nhà nghiên cứu sử dụng hệ thống thủy âm đặc biệt với các dạng micro dưới nước để ghi lại tiếng kêu và các hoạt động âm thanh của sinh vật biển. Tuy nhiên, kết quả gần đây cho thấy một xu hướng bất thường: cá voi xanh ngày càng "im lặng".
Nghiên cứu cho thấy các đợt sóng nhiệt biển dữ dội trong thập kỷ qua đã tạo điều kiện cho tảo độc phát triển, làm ô nhiễm môi trường sống và làm cạn kiệt nguồn thức ăn của cá voi như nhuyễn thể. Kết quả là tần suất cá voi xanh phát ra âm thanh đã giảm gần 40%.
"Đây là đợt ngộ độc động vật biển lớn nhất từng được ghi nhận. Khi bạn đói, bạn không thể hát. Cá voi cũng vậy. Chúng dành toàn bộ thời gian để tìm kiếm thức ăn, không còn sức để giao tiếp như trước nữa", tiến sĩ John Ryan, nhà hải dương học tại Viện Nghiên cứu Thủy cung vịnh Monterey, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.
Tình trạng này có liên quan chặt chẽ đến hiện tượng "The Blob", là một vùng nước ấm khổng lồ được phát hiện từ năm 2013 ở Thái Bình Dương. Đến năm 2016, khu vực này đã lan rộng trên hơn 3.000km, khiến nguồn thức ăn của cá voi gần như biến mất hoàn toàn.
Các chuyên gia cũng phát hiện rằng các đợt sóng nhiệt biển hiện nay kéo dài gấp ba lần so với những năm 1940. Điều đó đồng nghĩa với việc cá voi và nhiều loài sinh vật biển khác phải đối mặt với môi trường sống khắc nghiệt hơn bao giờ hết.
"Cả hệ sinh thái đang bị tác động nghiêm trọng", nhà sinh vật học Kelly Benoit-Bird chia sẻ khi nói về mối liên hệ giữa biến đổi khí hậu và các loài sinh vật biển. Theo bà, khi những loài ăn nổi bật như cá voi không thể tìm được đủ nguồn thức ăn, chúng sẽ phải thay đổi hành vi sinh tồn trong đó bao gồm việc ngừng sinh sản. Đây không chỉ là vấn đề riêng lẻ của một loài mà có thể kéo theo những hệ lụy ở quy mô rất lớn, làm mất cân bằng toàn bộ chuỗi thức ăn và hệ sinh thái đại dương.
Tiến sĩ Dawn Barlow, nhà sinh thái học đến từ Đại học bang Oregon, cũng nhấn mạnh rằng cá voi không chỉ là loài động vật biển lớn nhất mà còn là "thước đo" cho sức khỏe của toàn bộ đại dương.
Những thay đổi trong vị trí di chuyển và hành vi săn mồi của chúng là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng cho thấy môi trường biển đang gặp vấn đề nghiêm trọng.
Hiện tượng "The Blob", một khối nước biển ấm bất thường xuất hiện ngoài khơi Thái Bình Dương vào giữa những năm 2010 chính là ví dụ điển hình. Sự kiện này đã gây ra hàng loạt tác động kéo dài: từ việc làm chết hàng loạt sinh vật biển, gây xáo trộn hệ sinh thái, cho tới việc làm giảm khả năng sinh sản ở cá voi và các loài thú biển khác.
Cần hành động trước khi quá muộn
Các nhà khoa học cảnh báo nếu đại dương tiếp tục nóng lên vượt ngưỡng chịu đựng, nó có thể mất đi một trong những vai trò quan trọng nhất của mình: hấp thụ khí carbon từ khí quyển. Khi đó, tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu sẽ càng trở nên nghiêm trọng hơn, vượt ngoài khả năng kiểm soát của con người.
"Biến đổi khí hậu đang tác động trực tiếp và không khoan nhượng đến đại dương", tiến sĩ Barlow kết luận. "Đại dương đang gửi cho chúng ta những tín hiệu rõ ràng về sự thay đổi, sự bất thường và mất cân bằng. Chúng ta phải lắng nghe và hành động trước khi quá muộn. Chưa bao giờ việc lắng nghe tiếng nói của tự nhiên lại cấp thiết như hiện tại".
