Nhiều công trình cấp nước xuống cấp nghiêm trọng
Theo báo cáo, toàn tỉnh Cà Mau hiện có khoảng 220.000 hộ dân sống ở khu vực nông thôn. Trong đó, khoảng 180.000 hộ đang tự khai thác nước sinh hoạt từ giếng khoan nhỏ lẻ hoặc tích trữ nước mưa, còn lại khoảng 40.000 hộ sử dụng nguồn nước từ các công trình cấp nước tập trung do nhà nước đầu tư.
Thiếu nước sinh hoạt, ông Nguyễn Văn Dũng (ở ấp 12, xã Khánh Thuận, H.U Minh) lấy nước ao sử dụng
ẢNH: G.B
Tuy nhiên, trong số này, có đến 55% công trình cấp nước tập trung, phục vụ cho khoảng 14.000 hộ dân đã xuống cấp nghiêm trọng, không còn đáp ứng được nhu cầu sử dụng. Phần lớn các công trình này được xây dựng từ cuối những năm 1990 và đầu 2000, hiện đã lỗi thời. Nhiều công trình được bàn giao cho chính quyền cấp xã quản lý nhưng do thiếu kinh phí, việc vận hành, bảo trì không đảm bảo, dẫn đến hoạt động kém hiệu quả hoặc ngưng trệ.
Tình hình càng trở nên trầm trọng hơn tại các khu vực dân cư phân tán, không thể kết nối với hệ thống nước tập trung. Thống kê cho thấy, có hơn 1.330 hộ dân hiện đang thiếu nước sinh hoạt nghiêm trọng trong mùa khô, chủ yếu ở H.Thới Bình (506 hộ) và H.U Minh (504 hộ). Tại các khu vực này, nguồn nước ngầm bị nhiễm mặn, nhiễm phèn, không thể khai thác sử dụng.
Cấp bách hỗ trợ người dân ứng phó tình trạng thiếu nước sinh hoạt
Thời gian qua, tỉnh Cà Mau đã triển khai một số giải pháp tạm thời như thiết lập các điểm cấp nước tập trung, hỗ trợ bồn nhựa chứa nước (dung tích 1 m3) và tổ chức vận chuyển nước đến các khu vực khó khăn. Tuy nhiên, các biện pháp này chỉ mang tính ứng phó ngắn hạn, không đủ đáp ứng nhu cầu trong những tháng mùa khô kéo dài.
Người dân bơm nước dưới ao lên trữ và xử lý thô lại bằng phèn chua để sử dụng
ẢNH: G.B
Để giải quyết căn cơ tình trạng trên, UBND tỉnh Cà Mau vừa đề xuất một loạt giải pháp trọng điểm với tổng kinh phí đầu tư hàng chục tỉ đồng. Cụ thể, khoảng 15 tỉ đồng sẽ được dùng để nâng cấp, mở rộng mạng lưới đường ống tại các xã Khánh Lâm, Nguyễn Phích, Khánh An và Khánh Thuận (H.U Minh), nhằm cung cấp nước sinh hoạt cho hơn 860 hộ dân sống dọc theo tuyến ống.
Song song đó, tỉnh cũng đề xuất đầu tư gần 6,8 tỉ đồng để xây dựng 377 bể chứa nước mưa dung tích 48 m3 tại các xã Biển Bạch (H.Thới Bình), Khánh Thuận, Khánh An và Khánh Hội (H.U Minh) nhằm giúp người dân chủ động nguồn nước trong mùa khô.
Tỉnh Cà Mau cũng đặt mục tiêu đẩy mạnh triển khai Đề án nâng cao năng lực trữ nước, đã được phê duyệt theo Quyết định số 1292/QĐ-UBND ngày 21.7.2023. Theo đó, tỉnh sẽ tập trung nguồn lực để đầu tư hệ thống cấp nước sạch nông thôn, đảm bảo phục vụ ổn định cho khoảng 14.000 hộ dân hiện đang sử dụng nước của các công trình đã xuống cấp.
Về dài hạn, tỉnh định hướng thay thế dần 180.000 giếng khoan nhỏ lẻ hiện có tại khu vực nông thôn bằng hệ thống cấp nước quy mô lớn, có tính kết nối cao. Đây được xem là giải pháp chiến lược, vừa bảo vệ nguồn nước ngầm, vừa tạo điều kiện để huy động các nguồn lực xã hội hóa đầu tư vào hạ tầng cấp nước một cách bền vững.
