Một "cuộc cách mạng trong tổ chức"
Cuộc chuyển dịch mang tính lịch sử này không phải là một quyết định bột phát. Theo Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình, đây là chủ trương từ lâu của Đảng nhằm giải quyết những bất cập đã bộc lộ của bộ máy cũ sau nhiều thập niên phát huy tác dụng: tổ chức bộ máy còn cồng kềnh, tạo ra nhiều tầng nấc trung gian; biên chế còn đông, gây khó khăn cho việc cải thiện chế độ tiền lương.
T.Ư Đảng, Bộ Chính trị đã quyết định phải thực hiện một "cuộc cách mạng trong tổ chức". Sáp nhập 52 tỉnh, thành để giảm từ 63 tỉnh, thành chỉ còn 34 tỉnh, thành trong cả nước. Từ hơn 10.000 xã, giảm còn 3.321 xã và kết thúc đơn vị hành chính cấp huyện. Để thực hiện việc này, Quốc hội đã sửa đổi Hiến pháp, luật Tổ chức chính quyền địa phương. Chính phủ đã ban hành gần 40 nghị định, hướng dẫn. Trong đó, chỉ riêng nghị định về phân cấp, phân quyền để triển khai chính quyền 2 cấp là 28 nghị định.
Người dân đến làm thủ tục hành chính tại bộ phận một cửa UBND TP.Nam Định, nay đã được đổi thành Trung tâm phục vụ hành chính công P.Nam Định
Ảnh: Đình Huy
Theo Phó thủ tướng thường trực, mục tiêu của cuộc cách mạng lần này rất rõ ràng. Trước hết là tổ chức bộ máy chính quyền khoa học hơn, gọn nhẹ hơn, làm cho chính quyền gần dân, sát dân hơn. Đây cũng là dịp để sắp xếp lại đội ngũ cán bộ một cách tinh gọn, cho nghỉ những người lớn tuổi, sức khỏe yếu hoặc hiệu quả công tác không tốt, đồng thời tạo điều kiện thu hút những người trẻ có trình độ cao vào bộ máy.
Một trong những mục tiêu chiến lược nhất, theo Phó thủ tướng, là tạo ra không gian kinh tế đủ lớn, có kết nối giữa các vùng kinh tế, các thế mạnh của các vùng miền để chuẩn bị cho kỷ nguyên vươn mình. Các tỉnh, thành sau sáp nhập có quy mô dân số trên
2 - 3 triệu người với quy mô kinh tế đủ lớn, kết hợp được cả thế mạnh của đồng bằng, miền núi và biển. "Đặc biệt là sẽ tạo ra những không gian kinh tế vượt trội và có thể so sánh với khu vực. Chẳng hạn việc sáp nhập TP.HCM với Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu sẽ tạo ra một vùng kinh tế rất mạnh, rất tiềm lực", ông nhấn mạnh và cho biết chủ trương lớn này đã nhận được sự ủng hộ rất mạnh mẽ từ người dân.
"Cùng với sắp xếp bộ máy, đơn vị hành chính là những chủ trương lớn về hạ tầng kinh tế, thúc đẩy khoa học công nghệ, chuyển đổi số, xây dựng đường sắt tốc độ cao và trung tâm tài chính, năng lượng nguyên tử... Tất cả những định hướng này nhằm tạo không gian kinh tế mới, chuẩn bị cho quá trình tăng tốc của VN", ông nhấn mạnh.
Sẽ không có chuyện thủ tục "hẹn tới hẹn lui"
Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cũng cho biết để chuẩn bị cho sáp nhập tỉnh, xã, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, vừa qua, Bộ Chính trị đã cử 19 đoàn công tác do các ủy viên Bộ Chính trị dẫn đầu làm việc với từng địa phương. Đến hôm nay 30.6, cả nước sẽ đồng loạt công bố các quyết định liên quan, sẵn sàng vận hành bộ máy chính quyền mới thông suốt từ 1.7.
Ông cho hay các địa phương cũng rất chủ động, trách nhiệm trong việc triển khai, đặc biệt trong việc lấy ý kiến nhân dân công khai, minh bạch. Đến nay, qua báo cáo của địa phương cho thấy công tác chuẩn bị cho việc vận hành bộ máy mới cơ bản đã xong. Không khí ủng hộ, phấn khởi trong nhân dân cũng rất lớn.
Ông Nguyễn Hòa Bình cũng nhấn mạnh với sự chuẩn bị kỹ lưỡng chắc chắn việc phục vụ người dân và doanh nghiệp tới đây sẽ tốt hơn. Khi không tổ chức cấp huyện, xã nào cũng phải có một trung tâm hành chính công. Người dân sẽ đến đây để giải quyết tất cả các nhu cầu về thủ tục hành chính.
Theo ông, hiện phần lớn các dịch vụ công đã được số hóa và thực hiện trên nền tảng số thông qua Cổng dịch vụ công quốc gia. Chính phủ đã giao VNPT và Viettel xây dựng những trợ lý ảo để đảm bảo việc cung ứng dịch vụ công trên nền tảng số. Kết quả thử nghiệm ở TP.HCM trong 3 tháng qua rất tốt. "Số lượng người truy cập mỗi ngày ban đầu còn khiêm tốn với hơn 10.000 người, nhưng tương lai con số này sẽ lớn hơn nhiều", Phó thủ tướng thường trực nêu rõ.
Ông cũng cho hay đến nay, trợ lý ảo có thể sẵn sàng trả lời về 1.800 dịch vụ công và hướng dẫn từng trình tự, thủ tục. Ví dụ, với các thủ tục đăng ký kết hôn, khai sinh, khai tử, làm hộ chiếu, giấy phép xây dựng... người dân hoàn toàn có thể ngồi nhà thực hiện, hỏi và được trợ lý ảo hỗ trợ.
Phó thủ tướng thường trực nhấn mạnh khi vận hành chính quyền 2 cấp, ứng dụng chuyển đổi số là yếu tố tiên quyết nhằm hỗ trợ, phục vụ người dân tốt hơn, nhưng cũng là để hoạt động của chính quyền công khai, minh bạch hơn, hạn chế tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực. "Sẽ không có chuyện hẹn tới hẹn lui, hôm nay yêu cầu cái này, mai đòi cái khác", ông khẳng định.
