Bác sĩ chuyên khoa 1 Đinh Hoàng Trung, Khoa Nội tiêu hóa, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn, giải đáp: Virus dịch tả châu Phi (ASF) là một loại virus đặc hiệu chỉ gây bệnh trên heo, với tỷ lệ tử vong gần 100% ở heo nhiễm bệnh. Virus lây lan qua các con đường như tiếp xúc trực tiếp giữa heo khỏe và heo bệnh; thức ăn, nước uống bị nhiễm virus; côn trùng (như ve) hoặc vật trung gian như chim di cư, phương tiện vận chuyển, dụng cụ chăn nuôi. Máu, dịch nhầy từ heo bệnh hoặc xác heo chết.
Vi rút ASF có khả năng tồn tại lâu trong môi trường như trong máu khô tới 70 ngày, trong thịt chưa nấu chín từ 3-6 tháng. Heo khỏi bệnh có thể mang virus suốt đời ở thể mạn tính, làm tăng nguy cơ lây lan nếu không kiểm soát tốt.
Một điều may mắn là virus ASF không lây sang người. Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH) cũng khẳng định rằng virus này chỉ tồn tại trong cơ thể heo và không gây bệnh cho con người. Virus ASF có cấu trúc đặc biệt, chỉ tương thích với hệ miễn dịch của động vật trong họ heo. Đến nay, chưa có trường hợp nào con người bị nhiễm virus này được ghi nhận.
Cần chú ý màu sắc thịt heo khi mua
ẢNH MINH HỌA: AI
Ăn thịt heo nhiễm dịch tả châu Phi có nguy hiểm không?
Dù virus ASF không trực tiếp gây bệnh cho người, thịt heo nhiễm dịch tả châu Phi vẫn tiềm ẩn nguy cơ cao về nhiễm khuẩn và độc tố nếu không được chế biến đúng cách. Khi heo mắc ASF, sức đề kháng kém đi nên rất dễ mắc thêm những loại bệnh lây nhiễm nguy hiểm khác như bệnh tai xanh, cúm, thương hàn, liên cầu heo, lở mồm long móng...
Theo bác sĩ Trung, các nguy cơ chính đối với người tiêu thụ thịt heo nhiễm dịch bao gồm:
Ngộ độc thực phẩm: Các vi khuẩn như Salmonella, E. coli thường có mặt trong thịt heo bệnh, gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, đau bụng, nôn mửa và sốt.
Nhiễm trùng máu và biến chứng nghiêm trọng: Liên cầu khuẩn heo (Streptococcus suis) là mối lo ngại đặc biệt. Vi khuẩn này có thể lây sang người qua các vết thương hở, trầy xước khi tiếp xúc với thịt sống, hoặc qua việc tiêu thụ các món ăn tái, sống như tiết canh. Nhiễm liên cầu khuẩn heo có thể dẫn đến nhiễm trùng máu, viêm màng não, viêm não, thậm chí suy đa tạng và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh ký sinh trùng: Các món ăn từ thịt heo sống hoặc chưa nấu chín kỹ như tiết canh, nem chua, gỏi… còn tiềm ẩn nguy cơ nhiễm các loại ký sinh trùng như giun sán, sán heo…, gây ra các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, và thậm chí là tổn thương nội tạng nếu không được điều trị kịp thời.
Cách nhận biết thịt heo nhiễm dịch tả châu Phi
Theo bác sĩ Trung, việc nhận diện thịt heo bị nhiễm bệnh là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Dưới đây là 4 dấu hiệu bất thường mà người tiêu dùng cần lưu ý:
Màu sắc thịt bất thường: Thịt heo nhiễm bệnh thường có màu nâu xám, đỏ bầm hoặc xanh nhạt thay vì màu đỏ tươi tự nhiên của thịt khỏe mạnh.
Da có nốt xuất huyết: Đặc biệt ở các bộ phận như tai, bụng và chân, da heo có thể xuất hiện nốt xuất huyết li ti hoặc dấu hiệu bị tím tái.
Thịt nhớt và rỉ nước: Thịt heo bị nhiễm bệnh khi sờ vào sẽ có cảm giác nhớt, không có độ đàn hồi và có thể rỉ nước.
Mùi hôi, tanh bất thường: Mùi của thịt sẽ có sự khác biệt rõ rệt, mùi khó chịu so với thịt bình thường.
Ngoài ra, đối với người trực tiếp giết mổ heo, có thể nhận biết qua các dấu hiệu như xuất huyết toàn thân, lá lách phình to, máu không đông, thận và tim phù nề, và các triệu chứng loét, tắc nghẽn trong dạ dày, ruột.
