Bác sĩ chuyên khoa 1 Lê Văn Tuyến, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh cho biết, mỗi năm có đến 32,4 triệu ca nhồi máu cơ tim và đột quỵ trên toàn thế giới. Hiện nay, mặc dù y học phát triển, nhiều tiến bộ trong việc tầm soát và điều trị nhồi máu cơ tim, nhưng tỷ lệ tử vong do bệnh vẫn còn khá cao, chiếm khoảng 5-30%, phần lớn các trường hợp tử vong trước khi được đưa đến bệnh viện. Trong năm đầu tiên sau nhồi máu cơ tim, tỷ lệ tử vong tăng thêm từ 5-12%.
Tại Việt Nam, theo thống kê của Bộ Y tế, có hơn 200.000 người tử vong do bệnh tim mạch trong năm 2023, chiếm 33% tổng số ca tử vong. Trong đó, có tới 85% là do nhồi máu cơ tim. Theo thống kê của Viện Tim mạch Việt Nam, từ năm 2000 đến năm 2015, tỷ lệ tăng huyết áp ở người trưởng thành tăng khoảng 1% mỗi năm và đã chiếm 25%, tương đương với 4 người trưởng thành thì có 1 người bị tăng huyết áp. Huyết áp cao làm tăng nguy cơ tử vong do đột quỵ lên 4 lần và tăng nguy cơ tử vong do bệnh lý tim mạch lên gấp 3 lần so với những người không mắc bệnh.
Các yếu tố nguy cơ của nhồi máu cơ tim?
Một số yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến nhồi máu cơ tim như tuổi cao, hút thuốc lá, huyết áp cao, tiểu đường, cholesterol cao, ít hoạt động thể chất, lạm dụng rượu hoặc chất kích thích, tiền sử gia đình từng có người bị nhồi máu cơ tim…
"Trong đó, nhiều yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được, đặc biệt là hút thuốc lá. Khoảng 7-12% trường hợp nhồi máu cơ tim có liên quan đến thói quen ít vận động thể chất và 3% là do căng thẳng quá mức", bác sĩ Tuyến chia sẻ.
Số người nhồi máu cơ tim có xu hướng ngày càng gia tăng
ẢNH MINH HỌA: AI
Nhồi máu cơ tim có thể phân độ như thế nào?
Theo bác sĩ Lê Văn Tuyến, tùy thuộc vào bản chất, nguyên nhân gây nhồi máu cơ tim, có thể chia thành 5 nhóm sau:
Nhồi máu cơ tim loại 1: Đây là loại thường gặp nhất và nguy hiểm nhất, cần được can thiệp khẩn cấp. Nhồi máu cơ tim loại 1 là tình trạng nhồi máu cơ tim cấp thể tự nhiên do nứt vỡ mảng xơ vữa, hình thành huyết khối gây tắc nghẽn mạch vành.
Nhồi máu cơ tim loại 2: Đây là loại không phải do mảng xơ vữa mà do các nguyên nhân bên ngoài gây mất cân đối giữa cung và cầu oxy của cơ tim như bóc tách mạch vành, co thắt mạch vành, thiếu máu nặng, thuyên tắc mạch vành, suy hô hấp, tụt huyết áp, rối loạn nhịp nhanh hoặc chậm…
Nhồi máu cơ tim loại 3: Có biểu hiện điển hình của thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim và tử vong trước khi có mẫu máu xét nghiệm.
Nhồi máu cơ tim loại 4: Liên quan đến can thiệp động mạch vành như huyết khối trong stent, tái hẹp trong stent hoặc tái hẹp sau khi nong động mạch vành bằng bóng.
Nhồi máu cơ tim loại 5: Là loại nhồi máu cơ tim sau khi phẫu thuật bắc cầu động mạch vành.
Khung "giờ vàng" can thiệp nhồi máu cơ tim người bệnh cần lưu ý đó là khoảng thời gian 1-2 giờ đầu khi bệnh nhân mới xuất hiện cơn đau ngực. Lúc này, cơ tim chỉ mới bị tổn thương nhẹ. Do đó, việc tái tưới máu cơ tim sẽ hiệu quả nhất, giúp hạn chế được tình trạng cơ tim chết, giảm tỷ lệ tử vong và biến chứng cho người bệnh.
"Nếu bản thân hoặc người thân trong gia đình xuất hiện triệu chứng của nhồi máu cơ tim, cần nhập viện cấp cứu ngay, để được can thiệp trong 'giờ vàng', giúp giảm nguy cơ biến chứng và giảm tỷ lệ tử vong", bác sĩ Tuyến khuyến cáo.
Phòng ngừa nhồi máu cơ tim như thế nào hiệu quả?
Bác sĩ Tuyến chia sẻ để phòng ngừa nhồi máu cơ tim, người bệnh cần có sự điều chỉnh phù hợp trong lối sống:
- Rèn thói quen hoạt động thể chất đều đặn, nên tập khoảng 5 buổi mỗi tuần với mỗi buổi tập khoảng 30 phút.
- Giữ cân nặng ở mức bình thường.
- Ngừng uống rượu, hút thuốc lá.
- Điều chỉnh chế độ ăn tốt cho tim mạch: ăn nhiều rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, các loại cá béo, trái cây.
- Giảm lượng muối, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.
- Hạn chế căng thẳng, áp lực.
- Sử dụng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc, điều chỉnh liều lượng thuốc. Tái khám theo định kỳ.
