Cuộc chiến ở Ukraina không có khả năng ngăn cản Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất vào tháng tới, nhưng bất kỳ sự gia tăng nào của áp lực lạm phát có thể buộc ngân hàng trung ương nước này thắt chặt chính sách tiền tệ thậm chí còn mạnh mẽ hơn những gì các quan chức cấp cao đã đề ra.
Trong các cuộc phỏng vấn và bình luận công khai vào tuần trước, các quan chức FED đã tán thành kế hoạch nâng lãi suất tại cuộc họp ngày 15-16/3. Họ cho biết vẫn còn quá sớm để nói căng thẳng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến triển vọng kinh tế nhưng họ đang theo dõi cẩn thận diễn biến.
Mức lạm phát của Mỹ hiện đang ở mức cao nhất trong 40 năm và vấn đề là họ đã đoán trước rằng nó sẽ đạt đỉnh trong quý này. Những diễn biến địa chính trị đẩy giá cả tăng cao trong suốt mùa xuân, đặc biệt là với năng lượng và hàng hóa. Điều này có thể buộc FED phải đẩy nhanh việc tăng lãi suất vào mùa hè này và sẽ làm tăng nguy cơ suy thoái trong năm tới.
Các quan chức FED sẽ dành hai tuần tới để theo dõi chặt chẽ việc một loạt các lệnh trừng phạt mạnh mẽ của phương Tây lan tỏa tới các thị trường tài chính và nền kinh tế toàn cầu như thế nào. Hôm thứ Hai, các nhà phân tích cảnh báo rằng các ngân hàng Nga sẽ phải đối mặt với tình trạng cạn kiệt tiền gửi và sức khỏe tài chính suy giảm nghiêm trọng. Số tiền đó có thể ồ ạt tràn vào hệ thống ngân hàng châu Âu và các thị trường tài chính.
Trong các cú sốc địa chính trị, FED thường tránh thực hiện các bước làm gia tăng sự không chắc chắn. Nhưng với mức độ lạm phát vượt xa mục tiêu tới 2% và cuộc khủng hoảng Ukraina đe dọa đẩy giá cả lên cao hơn nữa, FED có thể phải đối mặt với việc cấp bách tăng lãi suất tiếp theo kế hoạch.
Bà Sonal Desai, giám đốc đầu tư của Franklin Templeton Fixed Income, cho biết: "Nền kinh tế thực tế không cho phép Fed tự do đưa ra quyết định ở nhiều cấp độ."
Một câu hỏi đặt ra cho Chủ tịch Fed Jerome Powell là liệu ông có cần chuẩn bị cho thị trường khả năng xảy ra những đợt tăng lớn hơn dự đoán vào mùa hè này hay không — với mức tăng 0.5% — nếu lạm phát không giảm đủ sớm. Ông ấy sẽ bắt đầu 2 ngày điều trần tại Đồi Capitol trong tuần này và có thể sẽ phải đối mặt với các câu hỏi về viễn cảnh lạm phát.
Jerome Powell vào tháng 12. Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ phải cân nhắc nhu cầu chuẩn bị cho thị trường đối với khả năng tăng lãi suất lớn hơn dự đoán vào mùa hè này. ẢNH: AL DRAGO / BLOOMBERG NEWS
Nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi sau một loạt "cú sốc về nguồn cung", trong đó tình trạng thiếu hụt hàng hóa hoặc dịch vụ làm tăng giá cả. Các chuyên gia kêu gọi các ngân hàng trung ương không phản ứng lại với sự tăng giá nhất thời do các yếu tố tạm thời, chẳng hạn như thiên tai, và thay vào đó tập trung vào các áp lực lạm phát cơ bản hơn.
Nhưng điều này có thể khó khăn đối với Fed ngay bây giờ vì lạm phát của Mỹ đã ở mức cao. Các quan chức đang chuyển sang lo lắng về sự sôi sục trên thị trường lao động với mức lương tăng cao hơn mức trước đại dịch và rủi ro rằng người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ mong đợi mức tăng giá cao hơn nữa trong tương lai, thúc đẩy lạm phát liên tục tăng lên.
Nhiều quan chức FED cho biết họ muốn bắt đầu tăng lãi suất cơ bản vào tháng 3 thêm 0.25% – bằng quy mô của tất cả các lần tăng lãi suất của FED kể từ động thái tăng 0,5 điểm phần trăm cuối cùng của họ vào năm 2000.
Các quan chức sẽ xem xét hai bản công bố dữ liệu quan trọng trước cuộc họp tiếp theo của họ: báo cáo tình hình việc làm tháng 2 cho tới thứ Sáu tuần này và báo cáo chỉ số giá tiêu dùng tháng 2 vào ngày 10/3. Những dấu hiệu khác về thị trường việc làm quá nóng hoặc gia tăng áp lực về giá có thể làm dấy lên cuộc tranh luận về việc có nên tăng lãi suất thêm nửa % vào tháng 3 hay không, nếu không tăng thêm sự gián đoạn thị trường bởi cuộc xung đột ở Ukraina.
Hiện tại, chỉ có 2 quan chức FED công khai kêu gọi tăng lãi suất thêm 0.5% tại một trong những cuộc họp chính sách sắp tới của họ. Nếu các báo cáo về lạm phát và tình hình việc làm trước cuộc họp tiếp theo của họ "chỉ ra rằng nền kinh tế vẫn đang hoạt động cực kỳ sôi động, thì một quyết định mạnh mẽ có thể được đưa ra là tăng 0.5 điểm phần trăm vào tháng 3", thống đốc FED Christopher Waller cho biết vào tuần trước.
Chủ tịch FED tại Philadelphia là ông Patrick Harker tuần trước cho biết ông sẽ vui lòng với việc bắt đầu tăng lãi suất 0.25 điểm hơn vì khả năng biến động gia tăng sau khi chiến tranh bùng nổ ở Ukraina. "Hiện chỉ có sự không chắc chắn rất lớn. Vì vậy, đừng tạo thêm sự không chắc chắn. Hãy bắt đầu với mức tăng 0.25." ông nói.
Hiện tại, hầu hết các đồng nghiệp của ông đều đồng quan điểm. Một phần vì họ cảm thấy thoải mái với kỳ vọng của thị trường về khả năng tăng lãi suất theo quý tại mỗi cuộc họp trong số 7 cuộc họp chính sách còn lại của FED trong năm nay. Điều đó sẽ khiến lãi suất vào cuối năm nằm trong khoảng từ 1,75% đến 2%, cao hơn một chút so với hai năm trước – trước khi đại dịch xảy ra khiến ngân hàng trung ương Mỹ phải cắt giảm lãi suất xuống gần như bằng 0.
Tại cuộc họp tháng 3, các quan chức FED cũng có thể cố gắng hoàn thiện kế hoạch thu hẹp danh mục tài sản trị giá 9 nghìn tỷ USD của ngân hàng trung ương. Có thể quá trình này sẽ bắt đầu vào tháng 5 hoặc tháng 6.
