Chia sẻ tại một tọa đàm, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ quốc gia cho biết Luật Nhà ở 2023 đã tháo gỡ được 3 vướng mắc lớn liên quan đến đối tượng được mua, thuê nhà ở xã hội gồm: Bỏ điều kiện về cư trú; Tăng định mức thu nhập hàng tháng từ 11 triệu đồng lên 15 triệu đồng đối với cá nhân và 30 triệu đồng với 2 vợ chồng; Không cần xác nhận không phải nộp thuế thu nhập cá nhân từ cơ quan thuế.
TS Cấn Văn Lực (Ảnh: Dân Việt).
Mặc dù điều kiện và quy định tiếp cận của người dân đối với nhà ở xã hội đã thông thoáng và rõ ràng hơn nhưng ông Lực cho biết việc tuyên truyền chính sách chưa hiệu quả. Cụ thể, trong quá trình làm việc với các địa phương, ông nhận thấy có hiện tượng các địa phương lúng túng xác nhận thu nhập cho lao động tự do.
"Xác nhận thu nhập cho anh xe ôm, cho bà buôn bán ở chợ, bán hàng quán như thế nào, các địa phương chưa biết xác nhận ra sao", ông Lực chia sẻ.
Vấn đề ông Lực nêu ra cũng đã được người dân gửi thông tin lên Cổng thông tin điện tử Chính phủ cách đây vài ngày. Theo đó, bà Nguyễn Thị Phương Thảo (Bắc Ninh) đang nuôi con nhỏ và đi bán rau ngoài chợ, là đối tượng thu nhập thấp không có hợp đồng lao động. Bà có nhu cầu mua nhà ở xã hội, tuy nhiên UBND xã từ chối xác nhận thu nhập cho bà với lý do không xác minh được thu nhập của bà.
UBND xã yêu cầu bà Thảo xin xác nhận thu nhập của trưởng khu phố nơi ở, tuy nhiên trưởng khu phố cũng không xác nhận với lý do trách nhiệm xác nhận là xã chứ không phải trưởng khu phố. Trưởng khu phố chỉ có thể xác nhận là bà cư trú tại khu phố, không biết để xác nhận thu nhập của bà.
Người dân này đặt câu hỏi: Phải làm như thế nào để được xác nhận đủ điều kiện mua nhà ở xã hội? Xã không xác nhận thì bà phải liên hệ cơ quan nào để chỉ đạo xã phải xác nhận cho công dân?
Trả lời vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết theo các quy định tại Luật Nhà ở 2023, Nghị định 100/2024, Thông tư 05/2024 quy định trường hợp đối tượng đủ điều kiện hưởng chính sách nhà ở xã hội, không có hợp đồng lao động sẽ gửi đơn đề nghị xác nhận lên UBND xã.
Trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận, UBND cấp xã thực hiện việc xác nhận điều kiện về thu nhập trong một năm liền kề tính từ thời điểm đối tượng nộp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư để đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Thông tư số 05/2024 cũng quy định chi tiết mẫu giấy tờ chứng minh điều kiện về thu nhập để được mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Trường hợp người đứng đơn đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội đã kết hôn thì vợ hoặc chồng của người đó cũng phải kê khai mẫu giấy tờ chứng minh điều kiện về thu nhập theo mẫu ban hành kèm theo Thông tư 05/2024.
Căn cứ các quy định nêu trên và thông tin về cư trú, nghề nghiệp… UBND cấp xã xác nhận điều kiện về thu nhập cho đối tượng là người thu nhập thấp không có hợp đồng lao động.
Cá nhân là đối tượng người thu nhập thấp không có hợp đồng lao động khi đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội phải cam đoan những lời mình kê khai là đúng sự thực và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về các nội dung đã kê khai.
