Warren Buffett là một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất trong lịch sử. Ông đã biến Berkshire Hathaway từ một công ty dệt may đang gặp khó khăn thành tập đoàn trị giá hàng nghìn tỷ USD như hiện nay. Thành công của Buffett dựa trên việc tuân thủ một bộ nguyên tắc cơ bản, mà bất kỳ nhà đầu tư nào cũng có thể học hỏi, dù không nhất thiết đạt được kết quả tương tự.
Tỷ phú Warren Buffett
1. Hãy nhớ rằng cổ phiếu chính là doanh nghiệp
Mọi người thường nghĩ về thị trường chứng khoán là một môi trường có nhịp độ nhanh, nơi giá cả nhấp nháy liên tục trên màn hình và các quyết định mua bán diễn ra liên tục. Tuy nhiên, Buffett nhắc nhở các nhà đầu tư rằng cổ phiếu thực sự đại diện cho quyền sở hữu trong các doanh nghiệp. Một doanh nhân nghiêm túc không mua một công ty rồi bán ngay chỉ sau vài phút hay vài tuần.
Trong thư gửi cổ đông năm 2022, Buffett viết: "Xin lưu ý đặc biệt rằng chúng tôi sở hữu cổ phiếu công khai dựa trên kỳ vọng về hiệu suất dài hạn của chúng, chứ không phải vì xem chúng như công cụ mua bán nhanh chóng."
2. Mua với biên độ an toàn
Buffett áp dụng phương pháp giá trị nội tại để đánh giá doanh nghiệp và cổ phiếu. Ông định giá một doanh nghiệp dựa trên tiền mặt mà nó sẽ tạo ra trong tương lai. Sau đó, ông muốn mua với mức giá thấp hơn giá trị nội tại, tạo ra "biên độ an toàn". Buffett cho rằng đây là điều quan trọng nhất trong đầu tư, giúp bảo vệ nhà đầu tư nếu các giả định về doanh nghiệp không chính xác.
3. Bỏ qua các dự đoán về thị trường chứng khoán
Có nhiều nhà phân tích và bình luận viên đưa ra dự đoán về thị trường chứng khoán. Buffett khuyên nên bỏ qua những dự đoán này. Trong thư gửi cổ đông năm 2013, ông viết: "Việc suy nghĩ quá vĩ mô hoặc nghe theo dự đoán vĩ mô về thị trường từ người khác là lãng phí thời gian. Thực tế, điều đó rất nguy hiểm vì nó có thể làm mờ tầm nhìn của bạn về những sự kiện thực sự quan trọng."
4. Xác định các doanh nghiệp chất lượng có lợi nhuận cao trên vốn
Doanh nghiệp lý tưởng theo Buffett là doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận cao trên vốn đầu tư. Những doanh nghiệp này thường tạo ra dòng tiền lớn cho cổ đông và có lợi thế để duy trì lợi nhuận cao. Buffett thường ví dụ See's Candies là doanh nghiệp lý tưởng của ông vì nó mang lợi nhuận cao tính trên giá vốn, có sức mạnh định giá và yêu cầu ít vốn để phát triển. Tới năm 2015, Buffett cho biết See's đã mang về 1,9 tỷ USD lợi nhuận trước thuế cho Berkshire với chỉ 40 triệu USD vốn bổ sung.
See’s Candies được coi là thương vụ bước ngoặt trong tư duy đầu tư của Buffett
5. Tìm kiếm lợi thế cạnh tranh
Khi đã xác định được một doanh nghiệp có lợi nhuận cao trên vốn, bạn cần tìm kiếm một lợi thế cạnh tranh cho phép duy trì lợi nhuận. Bản chất của chủ nghĩa tư bản là lợi nhuận cao sẽ bị tấn công bởi các đối thủ cạnh tranh cũng muốn có lợi nhuận cao.
Buffett gọi những lợi thế cạnh tranh này là “chiến hào kinh tế” bảo vệ “lâu đài” của doanh nghiệp khỏi các mối đe dọa. Những lợi thế này có thể bao gồm một thương hiệu mạnh như Coca-Cola hoặc Apple, hoặc lợi thế về chi phí như công ty bảo hiểm ô tô Geico.
6. Giữ bản thân trong phạm vi năng lực của mình
Buffett chỉ đầu tư vào những doanh nghiệp nằm trong phạm vi mà ông gọi là “vòng tròn năng lực” của mình. Điều này có nghĩa là ông phải có khả năng hiểu được doanh nghiệp và tự tin về tương lai của chúng.
Trong nhiều năm, Buffett tránh đầu tư vào công nghệ vì ông cảm thấy chúng nằm ngoài phạm vi năng lực của mình. Không phải là ông không hiểu được những doanh nghiệp này, mà là ông không cảm thấy thoải mái khi dự đoán chúng sẽ có vị trí như thế nào trong 5 hoặc 10 năm tới.
Buffett đã nói vào năm 2002 rằng: "Nếu bạn nghi ngờ về việc một điều gì đó có nằm trong phạm vi năng lực của mình hay không thì nó không nằm trong phạm vi năng lực của bạn".
7. Tập trung đầu tư vào những ý tưởng tốt nhất của bạn
Đa dạng hóa thường được coi là nền tảng của đầu tư, nhưng Buffett từ lâu đã tin rằng nếu bạn biết cách định giá doanh nghiệp, thì việc đa dạng hóa không cần thiết. Trên thực tế, cuối năm 2023, chỉ có 5 công ty chiếm khoảng 79% danh mục đầu tư của Berkshire.
Buffett đã nói với các cổ đông vào năm 1996 rằng: "Các bạn biết đấy, chúng tôi cho rằng việc đa dạng hóa – theo thông lệ chung – hầu như không có ý nghĩa gì đối với những người biết họ đang làm gì. Đa dạng hóa là biện pháp bảo vệ chống lại sự thiếu hiểu biết".
Buffett nói thêm rằng không có gì sai khi chưa đủ năng lực phân tích doanh nghiệp. Đối với những nhà đầu tư này, ông khuyên nên nắm giữ một quỹ chỉ số đa dạng như quỹ theo dõi S&P 500.
8. Tận dụng lợi thế khi thị trường suy thoái
Thị trường giá xuống và suy thoái thị trường là điều không thể tránh khỏi khi nói đến đầu tư và Buffett đã tận dụng chúng để tạo lợi thế cho mình trong nhiều năm qua. Các nhà đầu tư nên cố gắng không ngừng để đạt được lợi nhuận cao nhất với số tiền ít nhất có thể và suy thoái thị trường thường mang đến các mức giá hấp dẫn .
Trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, Buffett đã hành động, ông mua cổ phần tại Goldman Sachs và các công ty tài chính khác đang bị suy thoái. Ông cũng mua BNSF Railway vào năm 2009 và công ty này đã trở thành một tài sản quan trọng đối với Berkshire Hathaway.
Buffett từng chia sẻ: "Tôi sẽ cho bạn biết cách làm giàu. Hãy sợ hãi khi người khác tham lam và hãy tham lam khi người khác sợ hãi".
