Trong báo cáo mới đây của HSBC về tình hình xuất khẩu ASEAN, ngân hàng này cho rằng mặc dù suy thoái toàn cầu đang là chủ đề của nhiều thảo luận, các nền kinh tế ASEAN vẫn đang chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ tới thời điểm hiện tại của năm 2022.
"Cho tới thời điểm hiện tại của năm 2022, xuất khẩu của ASEAN vẫn bền bỉ, phần lớn nhờ vào chu kỳ công nghệ kéo dài và giá hàng hóa tăng cao", báo cáo nêu.
Trong khi ASEAN không hoàn toàn “miễn dịch” trước tình hình thương mại chậm lại, thị phần ngày càng tăng trên thị trường xuất khẩu toàn cầu – thành quả của nhiều năm nỗ lực thu hút đầu tư FDI chất lượng - có khả năng tạo ra một bước đệm vững chắc.
Đáng chú ý, các nền kinh tế liên quan nhiều đến công nghệ, bao gồm Singapore, Malaysia và Việt Nam, tiếp tục được hưởng lợi từ nhu cầu về điện tử đang tăng cao.
“Bất chấp tốc độ suy giảm của công nghệ sắp xảy ra, Singapore, Malaysia và Việt Nam đã vươn lên trong chuỗi giá trị những năm qua, nhờ liên tục nâng cao năng lực sản xuất”, HSBC nhận định.
Tổ chức này đặt vấn đề khi cuộc tranh luận về khả năng xảy ra suy thoái kinh tế toàn cầu bắt đầu lan rộng, câu hỏi lớn nhất được đặt ra là liệu xuất khẩu của ASEAN có thể tiếp tục mạnh mẽ.
Mặc dù các chỉ số được đo với tần suất liên tục cho thấy chu kỳ sản xuất toàn cầu đang “hạ nhiệt”, chúng ta vẫn có những lý do chính đáng để tiếp tục lạc quan. Một phần quan trọng của câu chuyện chính là lượng FDI đều đặn, phần lớn chảy vào các lĩnh vực liên quan đến xuất khẩu.
ASEAN hiện chiếm khoảng 10% thị phần FDI của thế giới, gần như ngang bằng với Trung Quốc đại lục Khu vực này đã giành được thị phần đáng kể trong một số sản phẩm nhất định, nhiều khả năng tạo ra “lá chắn” giúp khu vực này trụ vững trước xu hướng suy giảm thương mại toàn cầu.
Theo các chuyên gia tại đây, Singapore, Malaysia và Việt Nam có tâm thế tương đối tốt hơn trong ngắn hạn.
Nói riêng về Việt Nam, đây là một trong những nước có FDI vượt trội trong khu vực. Nhờ các khoản đầu tư có tổng giá trị 18 tỷ USD của Samsung trong 20 năm qua, Việt Nam đã dần chuyển mình trở thành một trung tâm sản xuất quan trọng. Xuất khẩu điện tử tiêu dùng của Việt Nam đã tăng mạnh từ dưới 5% tổng kim ngạch xuất khẩu vào năm 2000 lên mức hơn 30% như hiện nay.
FDI mạnh mẽ nhiều khả năng sẽ tạo bước đệm để hỗ trợ Việt Nam tiến lên trong chuỗi giá trị. Kể từ năm 2006, Intel đã đầu tư 1 tỷ USD vào cơ sở lắp ráp/thử nghiệm chip tại Việt Nam, tăng gấp đôi thị phần chip xử lý/điều khiển trên toàn cầu chỉ trong vòng 3 năm (mặc dù chip lắp ráp tại Việt Nam nhìn chung là chip có giá trị thấp hơn được sử dụng trong nhiều loại sản phẩm điện tử).
Đầu năm nay, Samsung đã rót thêm 920 triệu USD đầu tư vào Việt Nam với mục đích mở động sản xuất, bao gồm sản xuất bảng mạch và mô-đun cảm ứng. 6 tháng sau, báo chí đã đưa tin Samsung đang trong quá trình thử nghiệm sản phẩm lưới bóng chip, một loại mô-đun chip phức tạp, có kế hoạch đưa vào sản xuất đại trà vào tháng 7 năm 2023.
Tuy nhiên, Samsung không phải là nhà đầu tư duy nhất, Apple cũng đang đẩy nhanh quá trình chuyển nhà máy sang Việt Nam, sau khi kế hoạch bị gián đoạn một phần bởi đại dịch.
Sau khi sản xuất đại trà AirPods vào năm 2020, Apple đang đàm phán với Việt Nam để sản xuất các sản phẩm phức tạp hơn như Apple Watch và MacBook. Cụ thể, Foxconn, một nhà cung cấp lớn của Apple, đã ký kết Biên bản ghi nhớ trị giá 300 triệu USD với một công ty phát triển đô thị của Việt Nam là Kinh Bắc City, để mở rộng cơ sở sản xuất tại tỉnh Bắc Giang.
