Việt Nam đã nhập khẩu hơn 1.000 tấn vàng, bao gồm cả vàng nguyên liệu, vàng ký, vàng hạt trong 21 năm, từ năm 1991-2012 - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG
Con số này được Hội Mỹ nghệ kim hoàn đá quý TP.HCM đưa ra tại lễ kỷ niệm 30 năm thành lập và hội nghị thường niên 2022 diễn ra chiều nay, 27-12. Những số liệu trên được hội tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau, như từ Hội đồng Vàng thế giới tại Việt Nam, các doanh nghiệp có hàng xuất nhập khẩu...
Theo Hội Mỹ nghệ kim hoàn đá quý TP.HCM, sở dĩ chỉ có thống kê đến năm 2012 vì từ tháng 5-2012 đến nay, Ngân hàng Nhà nước không cấp phép cho doanh nghiệp nhập khẩu vàng nguyên liệu 9999 nhằm chống nhập siêu, chống lạm phát.
Đối với vàng trang sức mỹ nghệ, sản xuất và tiêu thụ hằng năm đều tăng. Từ năm 1991-2021, cả nước sản xuất và tiêu thụ ước gần 50 tấn vàng trang sức mỹ nghệ mỗi năm.
Riêng TP.HCM đã tiêu thụ hơn 80% con số trên, tức khoảng 40 tấn vàng trang sức mỹ nghệ. Gần đây, doanh thu xuất khẩu vàng trang sức vào khoảng 20-30 triệu USD/năm. Vàng nữ trang của Việt Nam được xuất sang thị trường châu Á và vào thị trường châu Âu như Đức, Đan Mạch, Pháp...
Riêng thị trường Mỹ chủ yếu bằng con đường gia công tạm nhập tái xuất hoặc xách tay với số lượng không nhiều, đối tác là Việt kiều.
Năng lực sản xuất của các doanh nghiệp kim hoàn tại TP.HCM vào khoảng 11 triệu sản phẩm/năm, chiếm gần 40 tấn vàng/năm. Hàng đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường châu Âu vào khoảng 2,4 triệu sản phẩm/năm, tập trung ở các đơn vị có đầu tư thiết bị công nghệ, lực lượng lao động có tay nghề, năng lực tài chính.
Tuy nhiên, từ tháng 5-2012 đến nay, sau khi không còn được phép nhập khẩu vàng nguyên liệu, tình hình sản xuất, kinh doanh vàng bạc đá quý không thuận lợi.
Giá cả thị trường cũng không bắt nhịp với thị trường thế giới, thoát khỏi dự đoán của các nhà đầu tư, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh vàng. Có thời điểm giá vàng trong nước biến động mỗi ngày 5 đến 7 giá, chênh lệch từ 200.000 đồng đến 7 triệu đồng/lượng vàng 9999.
Bên cạnh đó, hai năm qua do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, nhiều cơ sở sản xuất, thợ kim hoàn gặp khó khăn, mãi lực chậm, thị trường sụt giảm ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp và đặc biệt là thợ kim hoàn.
Không ít doanh nghiệp kinh doanh vàng, thợ kim hoàn đóng cửa, chuyển sang nghề khác. Chỉ doanh nghiệp vốn lớn, có kinh nghiệm thị trường, mạnh dạn trang bị đầu tư máy móc thiết bị hiện đại, sản xuất sản phẩm hàng loạt mới trụ được.
Còn các doanh nghiệp nhỏ hết sức khó khăn, thợ kim hoàn đang thiếu trầm trọng, đặc biệt là đội ngũ có tay nghề, kinh nghiệm.